Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: [ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗΝ ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΟΡΤΑΪΤΙΣΣΗΣ ΚΟΡΝΟΦΩΛΕΑΣ]

Ὁμιλία τῆς Α.Θ.Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ. κ. Βαρθολομαίου
κατὰ τὴν Ἐπίσκεψιν εἰς τὴν Ἱερὰν Μονὴν Παναγίας Πορταϊτίσσης Κορνοφωλέας
(22 Σεπτεμβρίου 2014)

Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί, Ὁσιολογιώτατε Καθηγούμενε τῆς κυριάρχου Ἱερᾶς Μονῆς τῶν Ἰβήρων ἀγαπητὲ π. Ναναθαήλ, Ὁσιολογιώτατε Γέρον π. Βασίλειε, Ὁσιωτάτη ἁγία Καθηγουμένη Μοναχὴ Εὐφραιμία καὶ λοιπαὶ ἀδελφαὶ τοῦ Ἱεροῦ Ἁγιορειτικοῦ τούτου Μετοχίου, Ἀγαπητοὶ προσκυνηταί, τέκνα ἐν Κυρίῳ θεοφιλῆ, Ἰδιαιτέραν εὐλογίαν αἰσθανόμεθα τὸ σύντομον προσκύνημα ἡμῶν εἰς τὸ Ἱερὸν τοῦτο Ἁγιορειτικὸν Μετόχιον τῆς Παναγίας Πορταϊτίσσης, ἐξάρτημα τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῶν Ἰβήρων. Εἰς τὸ Μετόχιον τοῦτο, ὅπου αἱ εὐλαβέσταται μονάζουσαι κρατοῦν ἄσβεστον τὴν κανδήλαν τῆς Θεοτόκου Πορταϊτίσσης καὶ θάλλουσαν τὴν μοναχικὴν παράδοσιν τῶν Ἁγιορειτικῶν Μετοχίων. Εἰς τὸν εὐλογημένον αὐτὸν χῶρον, ὁ ὁποῖος τοσοῦτον σκληρῶς ἐδοκιμάσθη κατὰ τὴν πολυτάραχον ἱστορίαν τῆς περιοχῆς καὶ ἐγνώρισε τὴν βαρβαρότητα καὶ τὴν καταστροφήν, διὰ δὲ τῶν κόπων καὶ τῶν μόχθων τῶν ἐν ἐσχάτοις καιροῖς ἀναστηλωσάντων τὸ Ἱερὸν Μετόχιον μακαριστῶν ἱερομονάχων Σπυρίδωνος Στογιάννου καὶ Δωροθέου Γιοργκινὲ ἀνθεῖ καὶ πάλιν εἰς αὐτὸ ὁ μοναχισμός, καλλιεργεῖται ἡ ἐν Χριστῷ ζωὴ καὶ προσφέρεται εἰς τὰς ἐνταῦθα ἐνασκουμένας ἀδελφὰς παλαίστρα τιμίας ἀθλήσεως καὶ στίβος πνευματικῶν ἀγωνισμάτων. Ἁπτὴ ἀπόδειξις καὶ αὐτὸ ὅτι «πῦλαι Ἅιδου οὐ κατισχύσουσι τῆς Ἐκκλησίας». Ὁ γνωστὸς διὰ τὴν ἀνεκτίμητον προσφοράν του εἰς τὸν ἐν Σουφλίῳ λαὸν ἀείμνηστος π. Σπυρίδων ἀνώρθωσε τὴν πεπτωκυῖαν καὶ ἐγκαταλελειμμένην ταύτην σκηνὴν τῆς Θεοτόκου, ἀνοίξας τὴν ὁδόν, ὥστε ἀργότερον, διὰ τοῦ Γέροντος Δωροθέου καὶ διὰ τῆς ἐγκαταστάσεως γυναικείας συνοδείας νὰ ἀρχίσῃ μία νέα λαμπρὰ σελὶς εἰς τὴν ἱστορίαν τοῦ Ἱεροῦ Μετοχίου τούτου. Ἡ Ἱερὰ Μονὴ Ἰβήρων ἀνέθεσεν εἰς αὐτὸν τὴν ἐπαναλειτουργίαν καὶ στελέχωσιν αὐτοῦ ὡς γυναικείου κοινοβίου, ἀποβλέπουσα καὶ αὕτη, ὄχι βεβαίως εἰς ὑλικὰ ὀφέλη ἀλλὰ εἰς τὴν συνέχισιν τῆς πνευματικῆς ἀκτινοβολίας τοῦ ἀκριτικοῦ τούτου Ἱεροῦ Καθιδρύματος, καὶ πρωτίστως εἰς τὴν πνευματικὴν ὠφέλειαν τοῦ πιστοῦ λαοῦ. Τοῦτο ἄλλωστε ἀποτελεῖ μακρὰν παράδοσιν εἰς τὸν καθ᾿ ἡμᾶς ἀνατολικὸν καὶ δὴ τὸν ἁγιορειτικὸν μοναχισμόν, ὥστε μέχρι καὶ σήμερον καὶ ἄλλαι ἁγιορειτικαὶ μοναὶ νὰ ἔχουν στελεχωμένα Ἱερὰ Μετόχιά των μὲ σεμνὰς γυναικείας ἀδελφότητας, μὲ σκοπὸν ἀφ᾿ ἑνὸς μὲν νὰ βιοῦται τὸ μοναχικὸν ἰδεῶδες τῆς Ἐκκλησίας, ἀφ᾿ ἑτέρου δὲ νὰ διατηροῦνται καὶ νὰ λειτουργοῦν τὰ διάφορα μετοχιακὰ ταῦτα Ἱερὰ Καθιδρύματα, τὰ ὁποῖα προσέφεραν διὰ μέσου τῶν αἰώνων τοσαύτας -καὶ αἱματηρὰς εἰσέτι- θυσίας εἰς τὸν βωμὸν τῆς πίστεως καὶ τῆς πατρίδος. Σήμερον τὴν διακονίαν αὐτὴν ἐνταῦθα ἔχουν ἀναλάβει αἱ ἐν αὐτῷ ἀσκούμεναι ὁσιώταται ἀδελφαί, ὑπὸ τὴν καθοδήγησιν τῆς δραστηρίας καὶ μὲ ἰδιαίτερα πνευματικὰ τάλαντα πεπροικισμένης Ὁσιωτάτης ἁγίας Καθηγουμένης Μοναχῆς Ἐφραιμίας, αἱ ὁποῖαι δίδουν καθημερινῶς τὸν ἀγῶνα τοῦ προσωπικοῦ ἁγιασμοῦ των διὰ τῆς ἀσκήσεως, τῆς πρὸς Κύριον λατρείας καὶ ἀφοσιώσεώς των καὶ τῆς διακονίας τοῦ πλησίον, διάγουσαι εἰρηνικῶς καὶ φροντίζουσαι ἐπιμελῶς τὰ τῆς βελτιώσεως τοῦ Μετοχίου. Αἱ Ἱεραὶ Μοναὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους εἶναι γνωστὸν ὅτι ἀδιακόπως κατὰ τὸν μακραίωνα βίον των διετήρουν Μετόχια. Τὰ ὑφιστάμενα ἐν τῇ ἐπικρατείᾳ τῆς Ἑλλάδος Ἁγιορειτικὰ Μετόχια ὑπήγοντο ἀνέκαθεν καὶ ὑπάγονται ὑπὸ τὴν διοικητικήν, κανονικὴν καὶ διαχειριστικὴν ἐξάρτησιν, ἐποπτείαν καὶ δικαιοδοσίαν τῶν  κυριάρχων Ἱερῶν Μονῶν τοῦ Ἁγίου Ὄρους καὶ ἀποτελοῦν ἐδαφικῶς καὶ ἐκκλησιαστικο¬κανονικῶς προέκτασιν αὐτῶν ἐκτὸς τῶν γεωγραφικῶν ὁρίων αὐτοῦ, μνημονευομένου ἐν αὐτοῖς τοῦ ὀνόματος τοῦ ἑκάστοτε Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου ὡς Ἐπισκόπου τοῦ Ἁγίου Ὄρους, ἀποτελοῦν δὲ κανονικὴν δικαιοδοσίαν τοῦ Οἱκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία ἐκύρωσε τὴν Μετοχιακὴν ἀξίαν καὶ ἐξάρτησιν ἐκ τῆς ἁγιορειτικῆς Μονῆς τῶν Ἰβήρων τοῦ Ἱεροῦ τούτου Καθιδρύματος καὶ ἀνήγαγεν αὐτὸ εἰς τὴν Πατριαρχικὴν περιωπήν, συνενώσασα τὴν ἐνταῦθα πρῴην Ἱερὰν ἐνοριακὴν Μονὴν τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου Κορνοφωλεᾶς μετὰ τῆς εἰρημένης σεβασμίας Ἱερᾶς Μονῆς ὑπὸ τὴν ἰδιότητα τοῦ μετοχίου αὐτῆς, ἐπιβραβεύσασα οὕτως εἰς αὐτὸ τὴν σταυροπηγιακὴν ἀξίαν καὶ ἐλευθερίαν, λαβοῦσα πρόνοιαν ὥστε ὁ λαὸς τῆς περιοχῆς νὰ ὠφελῆται ἰδιαιτέρως ἐκ τῆς παρουσίας ἑνὸς πνεύμονος ἁγιορειτικῆς πνευματικότητος. Ἄλλωστε, «γενναία ἡ φροντὶς καὶ ἄγρυπνος ἡ μέριμνα τῇ κοινῇ ταύτῃ μητρὶ Ἁγίᾳ τοῦ Χριστοῦ Ἐκκλησίᾳ καὶ τοῖς κατὰ καιροὺς ἐπειλημμένοις τῶν πνευματικῶν ταύτης οἰάκων, καὶ ὑπὲρ πάντων μὲν ἁπλῶς τῶν ἑκασταχοῦ ἱερῶν καὶ σεβασμίων μοναστηρίων, μάλιστα δὲ καὶ πρὸ πάντων ὑπὲρ τῶν σταυροπηγιακῇ τετιμημένων ἀξίᾳ καὶ τὴν ἀναφορὰν καὶ σχέσιν ἐχόντων πρὸς τὴν ταύτης περιωπὴν καὶ μεγαλειότητα, ἅπερ ὡς ὑπὸ τὴν ἐκκλησιαστικὴν διατελοῦντα περιωπὴν ὡς ἀπό τινος ἱερᾶς, ὡς εἰπεῖν, σκοπιᾶς, τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἐποπτευόμενα, ἀνάγκη πᾶσα διαμένειν ἀνώτερα πάσης ἐπηρείας καὶ δουλαγωγίας καὶ καταθραύσεως», ὡς χαρακτηριστικῶς ἔγραφεν ὁ ἀοίδιμος ἐκ τῶν προκατόχων ἡμῶν κυρὸς Γαβριὴλ ἐν ἔτει 1781, εἰς τὸ ἐκδοθὲν τότε Πατριαρχικὸν καὶ Συνοδικὸν Σιγίλλιον περὶ κυρώσεως τοῦ σταυροπηγιακοῦ καθεστῶτος εἰς τὸ Ἱερὸν τοῦτο ἁγιορειτικὸν Μετόχιον. Χαίρομεν δὲ διότι καὶ ὁ ἀγαπητὸς ἀδελφὸς Ἱερώτατος Μητροπολίτης Διδυμοτείχου, Ὀρεστιάδος καὶ Σουφλίου κ. Δαμασκηνός, ὡς ἐπιχώριος Ἀρχιερεύς, φιλομόναχος δὲ καὶ φιλοαγιορείτης, στέργει καὶ τιμᾷ τὸ ὑφιστάμενον τοῦτο κανονικὸν καθεστὼς καὶ δίκαιον, θεωρῶν εὐλογητὴν καὶ εὐεργετικὴν τὴν παρουσίαν αὐτοῦ εἰς τὰ ὅρια τῆς Ἐπαρχίας του, οὐδόλως δὲ παρεμβαίνων εἰς τὴν ζωὴν καὶ λειτουργίαν αὐτοῦ, ἀλλὰ περιβάλλων αὐτὸ μὲ τὴν ἐγνωσμένην ἀγάπην αὐτοῦ, τιμὴν καὶ στοργήν, σεβόμενος τὸ κανονικὸν δίκαιον καὶ τὰ ἁγιορειτικὰ θέσμια. Εὑρισκόμενοι εἰς τὸν περίβολον ἑνὸς παλαιφάτου Ἁγιορειτικοῦ Μετοχίου, δηλοῦμεν καὶ ἀπὸ τῆς θέσεως ταύτης ὅτι τὸ Οἰκουμενικὸν Πατριαρχεῖον στερρῶς ἔχεται τῆς κανονικῆς τάξεως καὶ παραδόσεως καὶ οὐδέποτε ἤθελε δεχθῆ οἱανδήποτε τροποίησιν ἢ ἀλλαγήν, μετὰ τόσους αἰῶνας, τοῦ ὑφισταμένου ἀρχῆθεν παρ᾿ ἡμῖν κανονικοῦ καὶ ἀρχαιοπαραδότου καθεστῶτος τῶν ἁγιορειτικῶν  Μετοχίων. Εἶναι δὲ γεγονὸς ὅτι ὅπου ὑπάρχει ἓν ἁγιορειτικὸν Μετόχιον εἶναι εὐλογία Θεοῦ, ὄχι μόνον διὰ τὴν περιοχήν, ἀλλὰ καὶ διὰ τὴν Ἐκκλησίαν καὶ τὴν κοινωνίαν ἐν γένει. Παρὰ τὸ ὑλιστικὸν φρόνημα τῆς ἐποχῆς μας καὶ τὴν χαμηλὴν ἠθικὴν στάθμην τῆς κοινωνίας μας, ὁ ἐν Ἁγίῳ Ὄρει μοναχισμὸς ἀνθεῖ καὶ ἐνισχύει καὶ ἐμπνέει εἰς τὴν ἄνθησιν καὶ πρόοδον ταύτην καὶ εἰς τὸν γυναικεῖον μοναχισμόν. Δὲν ἔλειψαν οὔτε πρόκειται νὰ λείψουν φιλέρημοι ψυχαί, οἱ ἀναχωρηταί, «οἱ τὰ ἄνω φρονοῦντες» (πρβλ. Κολ. γ΄, 2), τὰ ἐρημικὰ στρουθία, πτερούμενα θεϊκῷ ἔρωτι διὰ ζωὴν μακαρίαν. Διὰ τῶν ἁγιορειτικῶν μετοχίων ἡ ἁγιορειτικὴ μοναστικὴ παράδοσις ἐξέρχεται τῶν στενῶν ἐδαφικῶν ὁρίων τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Ἡ αἴγλη αὐτῆς καὶ ἡ καινὴ ζωή τοῦ Ὄρους ἐκχέονται εἰς τὰς ἐκτὸς αὐτοῦ πνευματικὰς κυψέλας, διὰ νὰ μετεωρίζουν εἰς ὕψη πνευματικὰ τὸν νοῦν καὶ τὰς καρδίας. Φῶς ἱλαρόν, φῶς Χριστοῦ, ἀνάπτει πάλιν πολλὰ ἁγιορειτικὰ κανδήλια ἐν τῷ κόσμῳ, τὰ ὁποῖα ἔμενον σβηστά. Χρέος δὲ τῆς Μητρὸς ἡμῶν Ἐκκλησίας εἶναι νὰ προστατεύσῃ ταῦτα διὰ νὰ προσφέρουν εἰς τοὺς πιστοὺς τὸ κατανυκτικὸν φῶς των, νὰ ἀνοίγουν εἰς αὐτοὺς νέους κόσμους καὶ νὰ τοὺς εἰσάγουν εἰς πνευματικὰ βιώματα, νὰ τοὺς χειραγωγοῦν πρὸς τὴν οὐράνιον πατρίδα. Τὸ Ἱερὸν τοῦτο Μετόχιον τῆς Παναγίας Πορταϊτίσσης συνεχίζει τὴν μοναστικὴν παράδοσιν, διακονεῖ τὴν Ἐκκλησίαν, ὑπηρετεῖ τὴν πατρίδα καὶ τὸν μαρτυρικὸν καὶ εὐγενῆ λαὸν τοῦ Ἕβρου. Ἡ Θεομήτωρ ἐνσταλάζει παρηγορίαν εἰς τοὺς προσερχομένους εἰς αὐτὸ καὶ ἐμπνέει θὰρρος καὶ ἐγκαρτέρησιν εἰς τὸν γενναῖον καὶ φιλόχριστον ἀκριτικὸν λαὸν τοῦ Ἕβρου. Πόλος ἕλξεως ἡ σεπτὴ εἰκὼν τῆς Πορταϊτίσσης, δὲν θὰ παύσῃ νὰ προσελκύῃ τὰ βλέμματα καὶ τὰς ἐλπίδας τῶν πιστῶν καὶ πάντων τῶν ἐν θλίψει καὶ δοκιμασίᾳ ἀδελφῶν μας. Καὶ ὅπως δὲν ἔλειψεν ὁ πόνος καὶ αἱ δοκιμασίαι ἀπὸ τὴν κοινωνίαν μας, οὕτω δὲν ἐκλείπει ἡ ἀέναος εὐλογία καὶ παράκλησις τῆς Ἀειπαρθένου Πορταϊτίσσης, ἡ πάντοτε καὶ πανταχοῦ προφθάνουσα, καθὼς καὶ εἰς τὸν εὐλογημένον τοῦτον οἶκον της. Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου ἀδελφοί. Ὁ τόπος ἐν ᾧ ἱστάμεθα ἅγιός ἐστι. Εὐχόμεθα τὸ Ἱερὸν τοῦτο Μετόχιον νὰ μένῃ εἰς αἰῶνας, ὥστε νὰ δίδῃ εἰς τὸν προσκυνητὴν τὴν δυνατότητα, - κατὰ τὸν λόγον τοῦ ἁγίου Προηγουμένου τῆς κυριάρχου Ἱερᾶς Μονῆς τῶν Ἰβήρων Ἀρχιμανδρίτου κ. Βασιλείου- «νὰ ζῇ τὸν συνεορτασμὸν τοῦ οὐρανοῦ καὶ τῆς γῆς, τὸ συλλείτουργο τῶν μακαρίων πνευμάτων μετὰ τῶν ζώντων καὶ ἀγωνιζομένων ἐπὶ γῆς πιστῶν. Νὰ βλέπῃ συμβαδίζουσα τὴν χαρὰ τὴν ἐπίγειο καὶ τὴν ζωὴ τὴν αἰώνιο, τὴν μετάβασι, τὴν ἀνάληψι ἀπὸ τὸ κτιστὸ στὸ ἄκτιστο. Νὰ βλέπῃ τὸ φῶς τῆς ἀνεκλάλητης χαρᾶς νὰ ἀντανακλᾶται στὰ πρόσωπα τῶν προσκυνούντων ἐν πίστει τὴν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου. Καὶ νὰ λαμβάνῃ ὁ ἴδιος μέσα στὴν καρδιά του κάτι ἀπὸ τὴν εὐλογία τῆς Πορταΐτισσας γιὰ νὰ συνεχίσῃ τὸν ἀγῶνά του “εἰς πίστιν ἀκαταίσχυντον, εἰς ἀγάπην ἀνυπόκριτον, εἰς πλησμονὴν σοφίας”» (Ἱερὰ Μονὴ Ἰβήρων, «Παναγία Πορταΐτισσα: Ἀέναος εὐλογία», 2002). Ἀμήν.