© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Πέμπτη 20 Δεκεμβρίου 2018

Ανθούλα Δανιήλ: Η ΟΡΧΗΣΤΡΑ ACADEMICA ΣΤΟ ΩΔΕΙΟΝ ΑΘΗΝΩΝ



Στην αίθουσα Άρης Γαρουφαλής, στο Ωδείον Αθηνών, η Ορχήστρα Academica, στο πλαίσιο του πέμπτου κύκλου συναυλιών της μας πρόσφερε μια εξαιρετική βραδιά, την Παρασκευή 14 Δεκεμβρίου 2018.
Το Ωδείο Αθηνών είναι ο παλαιότερος και κορυφαίος εκπαιδευτικός φορέας μουσικής εκπαίδευσης, φέρνει τη κλασική μουσική κοντά στο κοινό, έχει ελεύθερη είσοδο και με ένα πλούσιο πρόγραμμα περιοδεύει σε όλη την Αττική με την Ορχήστρα Academica. Το Πρόγραμμα είναι τριετές, υψηλού επιπέδου και φιλοδοξεί να αναδείξει τη δημόσια αξία του πολιτισμού.
Η Ορχήστρα Academica, μετέτρεψε το καρτεσιανό και ορθολογιστικό «σκέφτομαι άρα υπάρχω» σε καλλιτεχνικό, συναισθηματικό «ερμηνεύω άρα υπάρχω», με τη συναυλία της, στις 28 Νοεμβρίου του 2013 στην αίθουσα Άρης Γαρουφαλής. Ιδρυτής της Ορχήστρας και εξάρχων της είναι ο Οδυσσέας Καρέλης και επικεφαλής μαέστρος της ο Νίκος Αθηναίος. Η Ορχήστρα έχει το δικό της κοινό, έχει παρουσιαστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και διευρύνει διαρκώς τις δραστηριότητές της. Οι μουσικοί της είναι καταξιωμένοι καλλιτέχνες, έχουν θητεία σε μεγάλα μουσικά σύνολα και πολλοί εξ αυτών είναι καθηγητές του Ωδείου Αθηνών.
Το Πρόγραμμα της συναυλίας περιελάμβανε Μότσαρτ, Χαίντελ και Τσουκ. Επί σκηνής δεκαοχτώ έγχορδα όργανα, συνεχώς και για τον Χαίντελ κι ένα όμποε.
Πρώτος, ο δημοφιλέστερος και πιο αγαπημένος από τους συνθέτες όλων των εποχών, ο Wolfgang Amadeus Mozart,  (Βόλφγκαγκ Αμαντέους Μότσαρτ, 1756-1791), οποίος, έγραψε, παρά τη σύντομη ζωή του, πάνω από 600 έργα· όπερες, συμφωνίες, σονάτες, παραλλαγές και πολλά άλλα, όλα ευχάριστα και εύληπτα από το πλατύ κοινό, αλλά με βάθος και επιμελώς κρυμμένη συνθετική επεξεργασία.
Η Μικρή Νυχτερινή Μουσική που μας προσέφερε η Academica, αλλιώς η Σερενάτα αρ. 13 για έγχορδα σε σολ μείζονα, Κ. 525, γνωστή και, ιδιαιτέρως αγαπητή, γεννήθηκε το καλοκαίρι του 1787, παράλληλα με την όπερα Ντον Τζιοβάνι. Γράφτηκε για δύο βιολιά, βιόλα, βιολοντσέλο και κοντραμπάσο. Αποτελείται από τέσσερα μέρη, ενώ λέγεται πως υπήρχε και ένα πέμπτο που χάθηκε. Το πρώτο μέρος ξεκινάει με ένα χαριτωμένο αλέγκρο, που μοιάζει με σονάτα, το δεύτερο μέρος είναι αντάντε, μια λυρική ρομάντσα, το τρίτο είναι ένα μενουέτο, αλεγκρέτο και το τελευταίο ένα δυναμικό ροντό, αλέγκρο. Η «Σερενάτα» από τη φύση της είναι ένα είδος διασκεδαστικό και ο Μότσαρτ ήταν ο πιο δυναμικός δημιουργός του είδους.
Στο δεύτερο μέρος ακούσαμε ένα κοντσέρτο για το όμποε της «αγάπης» του Georg Friedrich Händel (Γκέοργξ Φρίντριχ Χαίντελ, 1685-1759), σε προσαρμογή από τον Andreas Nicolai Tarkman (1956-). Το Verdi prati, κοντσέρτο για όμποε ντ’ αμόρε και έγχορδα, είναι έργο εμπνευσμένο από τη μπαρόκ μουσική, το οποίο βασίζεται σε άριες από όπερες του συνθέτη. Το πρώτο μέρος είναι Αλέγκρο, απόσπασμα από την άρια «Dopo note», από την όπερα Ariodante (Αριοδάντης). Το δεύτερο μέρος, Γκράβε, από το Κοντσέρτο για Εκκλησιαστικό όργανο, αρ. 14. Το τρίτο, Λαργκέτο, «Verdi prati», πράσινοι κάμποι (από το οποίο παίρνει και τον τίτλο του το κοντσέρτο), από την όπερα Αλτσίνα. Τέλος, το Αλέγκρο, «Tornami a vagheggiar», γύρνα σε μένα, πάλι από την όπερα Αλτσίνα.
Το όμποε ντ’ αμόρε έχει τη θέση ανθρώπινης φωνής, είναι λίγο χαμηλότερο από το κανονικό όμποε, κατάλληλο για τις άριες που ακούγονται στο κοντσέρτο. Το όργανο αυτό παραπέμπει στην εποχή του Χαίντελ, όταν ήταν πολύ της μόδας τα όργανα ντ’ αμόρε, με πιο σημαντική τη βιόλα ντ’ αμόρε, τα οποία λόγω της χαμηλότερης έκτασή τους ήταν πολύ αγαπητά στο κοινό του 18ου αιώνα, γιατί μιλούσαν στην ψυχή του ακροατή.
Για τη συγκεκριμένη περίσταση, το όμποε ντ’ αμόρε ήταν στα χέρια της άξιας, της ταλαντούχας Χρίστινας Παντελίδου. Το λαμπερό όργανο άστραψε, όχι μόνο κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά. Ήταν η πνοή της που μεταγλωττιζόταν σε ήχο όμποε ντ’ αμόρε. Η Παντελίδου έγινε ένα με το όργανο ή καλύτερα το όργανο έγινε προέκταση της ψυχής της που ενίσχυε την πνοή της, επιβεβαιώνοντας όχι μόνο ότι το όμποε ντ’ αμόρε μιλούσε στην ψυχή του ακροατή αλλά πήγαζε και από τον καλλιτέχνη που του έδινε ψυχή. Ήταν μια πολύ σημαντική στιγμή για την ορχήστρα και για το κοινό που είχε την τύχη να παρακολουθήσει τη συγκεκριμένη συναυλία.
Στο τρίτο και τελευταίο μέρος ακούσαμε μια Τσέχικη Νυχτερινή Μουσική, τη Σερενάτα για έγχορδα σε μι ύφ. μείζονα, έργο 6 του Iosef Suk (Γιόζεφ Σουκ, 1874-1935), του πιο αγαπημένου μαθητή του Antonin Dvořá (Αντονίν Ντβόρζακ, 1841-1904) και μέλους του «Τσέχικου (ή Βοημικού) Κουαρτέτου» από το 1892. Ο Σουκ άρχισε να ασχολείται με τη σύνθεση το 1888. Η Σερενάτα για έγχορδα ανήκει στα πρώιμα και πιο δημοφιλή έργα του και είναι ανάλαφρη, ενώ μέχρι τότε ο Σουκ είχε συνθέσει μόνο μελαγχολικά έργα. Η Σερενάτα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1895 στο Ωδείο της Πράγας και αποτελείται από τέσσερα μέρη: 1.andante con moto, 2. allegro ma non troppo e grazioso, 3.Adagio και 4. Allegro giocoso, ma non troppo presto. Δίκαια ανήκει στα αγαπημένα συναυλιακά έργα, έστω και αν δεν μπορεί να φτάσει την ανάλογη του Μότσαρτ.
Τέλος, το έντυπο του Πογράμματος, απλό, λιτό, αρκούντως ενημερωτικό με το αστραφτερό όμποε ντ’ αμόρε να κυριαρχεί σε πρώτο πλάνο. Με όλα αυτά η βραδιά αποδείχτηκε μια ωραία στιγμή, μια ρωγμή για να κοιτάξουμε το κρυμμένο παράδεισο…


Related Posts with Thumbnails