Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: [ΟΜΙΛΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΣΤΟ ΗΡΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ]

Ὁμιλία

τῆς Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου

κατά τήν ἐπίσημον ἔναρξιν τῆς Διεθνοῦς Ἡμερίδος τοῦ Ἱδρύματος Ἰατροβιολογικῶν Ἐρευνῶν τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν μέ θέμα τό Περιβάλλον

(Καλλιτεχνική Ἐκδήλωσις εἰς τό Ἠρώδειον Ἀθηνῶν)

(18 Ἰουνίου 2014)

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καί πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε,

Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοί Ἱεράρχαι,

Ἐξοχώτατοι,

Ἐντιμολογιώτατε Ἄρχων κύριε Γρηγόριε Σκαλκέα,

Προσφιλεῖς Ἀθηναῖοι καί λοιποί λίαν ἀγαπητοί παρόντες,

Εὐχαριστίαν πολλήν ἀναπέμπομεν εἰς τόν Ἅγιον Θεόν μας, διότι εὐδόκησεν ἐν τῇ φιλανθρωπίᾳ Του νά εὑρισκώμεθα καί πάλιν εἰς τό κλεινόν Ἄστυ τῶν Ἀθηνῶν, ὅπου ὁ λόγος καί ἡ σοφία καί τά γράμματα ἤνθησαν, καί ὅπου ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν Παῦλος ἐκήρυξεν εἰς τούς προπάτοράς μας τόν Ἄγνωστον μέχρι τότε Θεόν, «τόν κατασκευάσαντα τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί πάντα τά ἐν αὐτοῖς». Μᾶς ἀξιώνει νά εὑρισκώμεθα εἰς τήν ἔνδοξον πρωτεύουσαν τῆς Ἑλλάδος, εἰς τήν ὁποίαν ἐκαλλιεργήθη ἡ φιλοσοφία τοῦ Πλάτωνος καί τοῦ Ἀριστοτέλους καί τῶν ἄλλων σοφῶν, τήν ὁποίαν προσέλαβαν Διονύσιος ὁ Ἀεροπαγίτης, οἱ Τρεῖς Ἱεράρχαι καί οἱ ἄλλοι μεγάλοι Πατέρες καί Διδάσκαλοι τῆς Ἐκκλησίας καί τήν μετουσίωσαν εἰς θεολογίαν τῆς ἀγάπης.

Ἤλθαμε πρός ὑμᾶς, Μακαριώτατε, ἀδελφοί καί τέκνα, ἐκ τῆς ἕδρας τῆς Μητρός Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί ἐκ τῆς Βασιλίδος τῶν πόλεων, διά νά μεταφέρωμεν τό διαχρονικόν πνεῦμα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί μέ ταπείνωσιν νά κηρύξωμεν, καί κατά τήν ἐποχήν αὐτήν τῆς κρίσεως καί τῶν ποικίλων κρίσεων, τόν ἐσταυρωμένον καί ἀναστάντα Κύριόν μας, ὁ Ὁποῖος ἐξωραΐζει, καί διά τῶν δαψιλῶν δωρεῶν τῆς Χάριτός Του ἀποκαθιστᾷ, τό μωλωπισμένον ἀλλά πάντοτε ζωντανόν σῶμα τῆς ἀνθρωπότητος.

Ἤλθαμε, ἀδελφοί, ἐκ τῆς Κωνσταντίνου πόλεως, νά χαιρετίσωμεν καί νά τιμήσωμεν ἕνα Λαόν, ὁ ὁποῖος ἔμαθεν ἐνωρίς νά ἀγαπᾷ, νά θυσιάζεται καί νά προσφέρῃ, ἕνα Λαόν, τόν Ἑλληνικόν, ἐκ τοῦ ὁποίου πολλοί κατακτηταί «ἔτρωγον», διά νά χρησιμοποιήσωμεν τούς λόγους τοῦ θρυλικοῦ ἥρωος Μακρυγιάννη, ἀλλά πάντοτε ἔμενεν ἡ «μαγιά», ἡ ἐκλεκτή «ζύμη».

Ἀγαπητοί παρόντες,

Πρωτίστως συγχαίρομεν ὁλοκαρδίως τό Κέντρον Περιβαλλοντικῆς Ὑγείας τοῦ Ἱδρύματος Ἰατροβιολογικῶν Ἐρευνῶν τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν, ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ ἐπί κεφαλῆς αὐτοῦ Ἐντιμολογιωτάτου Ἄρχοντος ὀφφικιαλίου ἡμῶν, Ἀκαδημαϊκοῦ καί Καθηγητοῦ κυρίου Γρηγορίου Σκαλκέα, διά τήν πρωτοβουλίαν του νά ὀργανώσῃ τήν σημερινήν πολιτισμικήν ἐκδήλωσιν, ἐν συσχετισμῷ πρός τήν διοργανουμένην ὑπό τοῦ Ἱδρύματος τούτου Διεθνῆ Ἡμερίδα διά τό περιβάλλον.

Εἶναι γνωστόν, ὅτι ὁ Θεός ἔπλασε τό σύμπαν «καλόν λίαν», ἀλλά καί ὅτι ὁ ἄνθρωπος, καταχρώμενος τῆς ἐλευθερίας του, ἐπέλεξε νά ἀκολουθήση, διά τήν τελείωσίν του, ὁδόν διαφορετικήν ἀπό ἐκείνην τήν ὁποίαν τοῦ ὑπέδειξεν ὁ Θεός. Ἀποτέλεσμα τῆς αὐτονομήσεως τοῦ ἀνθρώπου, τοῦ προτιμήσαντος, κατά τήν Ἁγίαν Γραφήν, νά γίνῃ ὡς Θεός, ἀντί νά εἶναι, ὡς ἐδημιουργήθη, υἱός τοῦ Θεοῦ καί κληρονόμος συμπάσης τῆς δημιουργίας, ἦτο νά αἰσθανθῇ ὅτι ἀπώλεσε μαζί μέ τήν υἱότητα καί τήν ἰδιότητα τοῦ κληρονόμου τῆς ἀπεράντου δημιουργίας τοῦ Θεοῦ Πατρός. Μή δυνάμενος δέ νά ἀνθέξῃ τήν διά τῆς ἀποστασίας του ἐπελθοῦσαν πτωχείαν του, ἐπεχείρησε νά ἀναπληρώσῃ τήν ἔλλειψιν τοῦ πλούτου τοῦ παραδείσου διά τῆς ἀποκτήσεως ὅσον τό δυνατόν περισσοτέρων ὑλικῶν ἀγαθῶν.

Ὁ θησαυρός τῶν ἀγαθῶν καί ζωῆς χορηγός Θεός, γνωρίζων ἐν τῇ πανσοφίᾳ Του τήν καταστρεπτικότητα τῆς πλεονεξίας τοῦ ἐκτροχιασθέντος ἀνθρώπου ἐνέβαλεν εἰς τήν κτίσιν τήν ἱκανότητα τῆς ἀναγεννήσεως καί τῆς κατ᾿ αὐτόν τόν τρόπον ἀειφορίας τῶν στοιχείων τῆς φύσεως.

Τοιουτοτρόπως τήν παραφωνίαν τοῦ θανάτου ἀποκαθιστᾷ ἡ γέννησις νέας ζωῆς, καί τήν παραφωνίαν τῆς φθορᾶς ἀποκαθιστᾷ ἡ ἀνάπλασις. Ὁ Θεός δέν ἦτο δυνατόν νά παραμείνῃ ἀδρανής ἐνώπιον τῆς φθοροποιοῦ ἐπιρροῆς τοῦ ἐκτροχιασμοῦ τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλά ἐναρμονίζει τήν νέαν κατάστασιν πρός τό ἀρχικόν σχέδιον Αὐτοῦ.

Ἐν τούτοις, ὁ ἄνθρωπος, καί κυρίως ὁ σύγχρονος, δέν κατενόησεν ἐπαρκῶς τό ἔργον τοῦ Θεοῦ πρός ἐναρμόνισιν τῆς φθορᾶς τοῦ περιβάλλοντος διά τῆς ἀποκαταστάσεως τῶν ἀρχικῶν ἰδιοτήτων του καί ἀντί νά ἐναρμονισθῇ πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τό ὁποῖον ὑποδεικνύει, σύν τοῖς ἄλλοις, τήν ὀλιγάρκειαν καί τήν ἀποφυγήν τῆς σπατάλης τῶν πόρων τῆς κτίσεως, ἤρχισε νά ἐκμεταλλεύεται ληστρικῶς τό περιβάλλον. Ἀλλά ἡ ὑπερεκμετάλλευσις τοῦ περιβάλλοντος ὡδήγησεν εἰς καταστροφήν τῆς ὑπό τοῦ Θεοῦ ἐμβληθείσης εἰς τήν κτίσιν ἱκανότητος τῆς ἀειφορίας καί ἀναγεννήσεως τῶν πηγῶν της. Χρειάζεται, λοιπόν, ἐναρμόνισις ἡμῶν τῶν ἀνθρώπων πρός τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά εὐαισθητοποιηθῇ ἡ ἀνθρωπότης ἐνώπιον τῆς διαφαινομένης πλέον προοπτικῆς ὅτι ἡ πλεονεξία μας δύναται νά καταστρέψῃ ὁλοσχερῶς τήν λειτουργίαν τῶν δυνάμεων τῆς φύσεως.

Οἱ ἀρχαῖοι Ἕλληνες παρετήρησαν μέ ἔκστασιν τήν ἁρμονίαν εἰς τό σύμπαν καί τόν ὠνόμασαν κόσμον, δηλαδή κόσμημα. Θαυμάζομεν μαζί τους τήν ἁρμονίαν τῆς φύσεως.

Ἀλλά ἐκεῖ ὅπου ἡ ἔκπληξις συναγωνίζεται τόν θαυμασμόν, εἶναι ἡ κίνησις τῶν ἐμβίων ὄντων. Τά ζῷα καί τά φυτά ὀργανώνονται εἰς βιοσυστήματα, καί ἀλληλοϋπηρετοῦνται θαυμαστῶς καί συμβιώνουν ἁρμονικῶς.

Καί εἰς αὐτήν τήν ὑπέρλαμπρον ἁρμονίαν, ὀχληρά καί βάναυσος προβάλλει ἡ παραφωνία τοῦ ὑπερηφάνου ἀνθρώπου, τοῦ ἀνθρώπου κάθε ἐποχῆς, ὁ ὁποῖος διά τοῦ «Πύργου τῆς Βαβέλ» ἐπιδιώκει ἀνοήτως νά ἐγγίσῃ τήν κορυφήν τοῦ οὐρανοῦ. Καί, ἐνῷ ἀπό τήν ἰδίαν τήν κτίσιν, τήν ὁρατήν καί τήν ἀόρατον, καταρτίζεται αἶνος καί δοξολογία πρός τόν Δημιουργόν, ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, πλήρης πλεονεξίας, καταστρέφει τήν ἰσορροπίαν τῶν βιοτόπων, καί συνακολούθως ὑποβαθμίζει τό φυσικόν περιβάλλον. Ἡ ἄκρατος φιλοχρηματία ἀνατρέπει τήν ἰσορροπίαν τῆς λειτουργίας τῶν κοινωνιῶν καί προκαλεῖ οἰκονομικάς κρίσεις. Ἄν καί τό χρῆμα ἐφευρέθη διά τήν καλλιτέραν λειτουργικότητα τῶν ἀνθρωπίνων συναλλαγῶν, ἡ φιλοχρηματία ὁδηγεῖ εἰς κατάχρησίν του μέ ἀποτέλεσμα κρίσεις, πόνον καί ἀδικίαν. Καί ἀντί νά καλλιεργῆται τό ἦθος καί ἡ ἀρετή, μελετῶνται μέθοδοι κερδοσκοπίας καί ἐκμεταλλεύσεως τοῦ ἄλλου, τοῦ συνανθρώπου, διά ποικίλων ἐφευρημάτων ἀδικίας.

Ἀδελφοί καί τέκνα,

Περιβαλλόμενος εἶναι ὁ ἄνθρωπος. Περιβάλλον εἶναι τά οἰκοσυστήματα τῆς γῆς. Τά οἰκοσυστήματα, «ὁ ἀγρός τοῦ κόσμου», ἐδημιουργήθησαν ὑπό τοῦ Δημιουργοῦ, καλά λίαν, ὅπως εἴπαμεν. Ἐξισορροποῦν ὅλας τάς ἀνάγκας καί ἐξασφαλίζουν τήν ἀειφορίαν καί τήν συνέχισιν τῆς ζωῆς.

Τόν ἀγρόν τοῦτον τοῦ Θεοῦ ἡ ἀνθρωπότης, μέ τήν ἀλόγιστον συμπεριφοράν της της καταστρέφει, προκαλώντας φαινόμενα ὅπως ἡ ὀπή τοῦ ὄζοντος, ἡ αὔξησις τῆς θερμοκρασίας τῆς γηΐνης ἀτμοσφαίρας, ἡ ἐρημοποίησις περιοχῶν, ἡ μόλυνσις τῶν ὑδάτων, ἡ νέκρωσις τῶν θαλασσῶν, ἡ ἐξαφάνισις ζωϊκῶν καί φυτικῶν εἰδῶν, ἡ τῆξις τῶν πάγων, ἡ προβλεπομένη ὑπό τῶν ἐπιστημόνων ἐξαφάνισις περιοχῶν ξηρᾶς ὑπό τῶν ὑδάτων καί ἄλλα.

Ἀγαπητοί,

Οἰκία μας καί στενόν περιβάλλον μας ἔγινε πλέον ὁλόκληρος ὁ πλανήτης μας. Δέν δυνάμεθα νά ἐνδιαφερώμεθα μόνον διά τό περιβάλλον μιᾶς χώρας ἤ μιᾶς περιοχῆς ἤ τῆς αὐλῆς μας.

Αὐλή μας καί κῆπος μας εἶναι πλέον ὅλη ἡ γῆ καί ἀκόμη περισσότερον καί ἡ περιβάλλουσα τήν γῆν ἀτμόσφαιρα καί στρατόσφαιρα καί ἡ πέριξ τῆς γῆς ζώνη, μέχρι τῆς ὁποίας ἠμποροῦν νά ἐπεκταθοῦν αἱ ἐπεμβάσεις τοῦ ἀνθρώπου, μέ τούς τεχνητούς δορυφόρους καί τά διαστημόπλοια.

Πρέπει νά ἀγαπήσωμεν τήν ὡραιότητα καί τήν ἰσορροπίαν τοῦ πλανητικοῦ μας συστήματος, ὅλων τῶν χωρῶν καί τῶν θαλασσῶν τῆς γῆς, τῶν βουνῶν καί τῶν ποταμῶν. Ὄχι βεβαίως μόνον τήν φύσιν, ἀλλά πρωτίστως ἑαυτούς, τόν ἄνθρωπον «πάσης φυλῆς καί γλώσσης», καί νά εἴμεθα ἀλληλέγγυοι πρός αὐτόν. Τότε μόνον θά ὑπηρετήσωμεν ἐν ἁρμονίᾳ αὐτήν ταύτην τήν ζωήν, τόν «πολιτισμόν τοῦ ἀγροῦ» τοῦ Θεοῦ. Κατά τήν ἡμετέραν ταπεινήν γνώμην καί ἐμπειρικήν ἀποτίμησιν, τοῦτο εἶναι τό ἀληθές νόημα καί περιεχόμενον τῆς οἰκολογίας.

Πρέπει ὁ ἐσωτερικός μας κόσμος νά ἀγαπήσῃ τό ὡραῖον καί τό ὑγιές, τόν «κάλλει ὡραῖον παρά πάντας βροτούς» Κύριον, καί νά ἐνθυμῆται συνεχῶς τήν ἐντολήν Του πρός τούς πρωτοπλάστους, νά ἐργάζωνται καί νά φυλάσσουν τόν ἐπί γῆς παράδεισον. Πρέπει, ἐπί τέλους, νά ἀποκτήσωμεν τό ἀπαραίτητον συλλογικόν πνεῦμα εὐθύνης καί συνεργασίας.

Ἡ μέριμνα διά τήν διάσωσιν τοῦ περιβάλλοντος πρέπει νά μᾶς ἑνώνῃ, μακράν προσωπικῶν ὑλοφρόνων σκοπιμοτήτων καί φιλοδοξιῶν, διότι διαφορετικά, ἐντός μιᾶς μολυσμένης ἀτμοσφαίρας, μιᾶς νεκρωμένης θαλάσσης, μιᾶς διαβρωμένης ξηρᾶς, μιᾶς ὑπερθερμαινομένης γῆς, ἑνός δικτύου ρυπαρῶν ὑδάτων, θά θρηνήσωμεν ὅλοι τόν θανατόν μας.

Ἀπό τῆς ἀπόψεως αὐτῆς, ἡ Ἁγία Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας, καί δή τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, καί ἡ ἡμετέρα Μετριότης προσωπικῶς ἐκρίναμεν ὅτι ἔχομεν καθῆκον, ἐν τῇ σωτηριώδει ἀποστολῇ καί διακονίᾳ τῆς Μητρός Ἐκκλησίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, νά εὐαισθητοποιήσωμεν τήν ἀνθρωπότητα διά τόν κίνδυνον τοῦ ἀνεπανορθώτου κακοῦ, τό ὁποῖον ἐπέρχεται ἀπό τάς ἰδικάς μας πράξεις καί τήν ἰδιοτέλειάν μας.

Εὐχαριστοῦμεν τούς διεθνοῦς φήμης καλλιτέχνας, τόν τενόρον κ. Μάριον Φραγκούλην καί τόν πιανίσταν κ. Eugene Kohn καί τούς συνεργάτας των διά τήν μουσικήν πανδαισίαν τήν ὁποίαν θά μᾶς προσφέρουν, καί εὐχόμεθα εἰς αὐτούς πλήρη τήν ἔμπνευσιν καί τήν καθοδήγησιν τοῦ Θεοῦ, ὥστε νά μᾶς μύησουν εἰς τήν οὐράνιον καί ὑπερουράνιον συμπαντικήν ἁρμονίαν, εἰς τήν ὁποίαν ὁ Δημιουργός θέλει νά μᾶς ὁδηγήσῃ, διότι Ἐκεῖνος ἀεί ἐναρμονίζει ὅσα ἡ ἀνθρωπίνη κακία καθιστᾷ δυσαρμονικά.

Εἰς ἡμᾶς παραμένει ὡς καθῆκον ἡ καλλιέργεια τοῦ ἀγροῦ τοῦ Θεοῦ. Δέν δυνάμεθα νά ἐπηρεάσωμεν κατ᾽ ἄλλον τρόπον τήν συμπαντικήν ἁρμονίαν, παρά καλλιεργώντας τήν καρδίαν καί τήν θέλησίν μας, ὥστε νά παράγουν ἁρμονικούς παλμούς συντονισμένους μέ τήν ἁρμονίαν τοῦ σύμπαντος. Ὁ καλλιτέχνης καλλιεργεῖ τόν ἀγρόν τῆς τέχνης, καί μᾶς φανερώνει διά τῆς ἡδύτητος τοῦ μουσικοῦ ἀκούσματος πόσον γλυκεῖα καί μοναδική εἶναι ἡ θεϊκή ἁρμονία. Ὁ καλλιεργητής τῆς γῆς στολίζει μέ τά πολύχρωμα ἄνθη καί τούς εὐγεύστους καρπούς τόν κόσμον κατά τό μέτρον τῶν δυνάμεών του. Ἀλλά καί τό μικρόν ἄνθος, τό ὁποῖον φύεται ἐπί τοῦ ὑψηλοῦ ὀροπεδίου καί δέν εἶναι ὁρατόν ἀπό ἀνθρώπινον ὀφθαλμόν, ἐκπληρώνει τόν προορισμόν του νά στολίζῃ τήν δημιουργίαν καί νά ἐμπνέῃ τόν ποιητήν, ὁ ὁποῖος τό βλέπει διά τῆς φαντασίας του.

Ὁ Θεός στολίζει καί ἐναρμονίζει τά πάντα ἐντός τῆς δημιουργίας, θεατά καί ἀθέατα, ἀκουστά καί μή ἀκουστά, διότι ὁ κόσμος τοῦ Θεοῦ εἶναι «καλός λίαν» καί δέν χωρεῖ ἐντός αὐτοῦ καμμία ἀσχημία. Ἄς ἐμπνευσθοῦμε ἀπό τό κάλλος πού συλλαμβάνουν αἱ αἰσθήσεις μας, ὥστε νά τό μετατρέψωμεν εἰς ψυχικόν κάλλος ἐκφραζόμενον διά τῆς ἀγάπης πρός τόν Δημιουργόν, πρός τά ἔμψυχα καί πρός τά ἄψυχα δημιουργήματά Του, πρός τό περιβάλλον μας.

Θά ἠθέλαμε νά κατακλείσωμεν μέ τήν παράγραφον διά τό περιβάλλον ἀπό τήν πρόσφατον Κοινήν Δήλωσιν, τήν ὁποίαν ὑπεγράψαμεν εἰς τά Ἱεροσόλυμα μέ τήν Αὑτοῦ Ἁγιότητα, τόν Πάπαν Φραγκῖσκον:

«Εἶναι βαθεῖα πεποίθησίς μας ὅτι τό μέλλον τῆς ἀνθρωπίνης οἰκογενείας ἐξαρτᾶται ἀπό τό πῶς προστατεύομεν τό δῶρον τῆς κτίσεως, τό ὁποῖον ὁ Δημιουργός μᾶς ἐνεπιστεύθη. Πρέπει νά ἀναγνωρίσωμεν ἐν μετανοίᾳ τήν κακομεταχείρισιν τοῦ πλανήτου μας, ἡ ὁποία ἰσοδυναμεῖ πρός ἁμαρτίαν εἰς τά ὄμματα τοῦ Θεοῦ. Βεβαιοῦμεν τήν εὐθύνην μας καί τήν ὑποχρέωσίν μας νά ἀναπτύξωμεν αἴσθημα ταπεινότητος καί ἐγκρατείας, ὥστε νά αἰσθανώμεθα ὅλοι τήν ἀνάγκην νά σεβώμεθα τήν δημιουργίαν, καί νά τήν προστατεύωμεν μέ φροντίδα. Ἀπό κοινοῦ ὑποσχόμεθα τήν δέσμευσίν μας νά καλλιεργήσωμεν τήν συνείδησιν τῆς φροντίδος διά τήν δημιουργίαν καί τήν μέριμναν διά τήν προστασίαν της, ἐν ὄψει τῆς ἀρνήσεως καί τῆς ἀγνοίας καί ἀπευθυνόμεθα πρός κάθε ἄνθρωπον καλῆς θελήσεως νά σκεφθῇ τρόπον διαβιώσεως ὀλιγώτερον σπάταλον καί περισσότερον λιτόν, ἀποφεύγοντας τήν πλεονεξίαν καί ἐπιδεικνύοντας περισσοτέραν γενναιοδωρίαν διά τήν προστασίαν τοῦ κόσμου τοῦ Θεοῦ καί πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ Του».

Σᾶς εὐχαριστοῦμεν καί σᾶς εὐλογοῦμεν.

Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: [ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΗ Μ.Κ.Ο. "ΑΠΟΣΤΟΛΗ" ΤΗΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗΣ ΑΘΗΝΩΝ]

Ὁμιλία τῆς Α.Θ.Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου κατά τήν ἐπίσκεψιν Αὐτοῦ εἰς τήν ἕδραν τῆς Μ.Κ.Ο. «ΑΠΟΣΤΟΛΗ» τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν (18 Ἰουνίου 2014) Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε, Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι ἅγιοι ἀδελφοὶ Ἀρχιερεῖς, Ἐντιμότατε κύριε Κωνσταντῖνε Δήμτσα, Γενικὲ Διευθυντὰ τῆς Μὴ Κυβερνητικῆς Ὀργανώσεως τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν «ΑΠΟΣΤΟΛΗ», Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ καὶ εὐλογημένα, οἱ διακονοῦντες εἰς τὸ θεοφιλὲς ἔργον τοῦτο τῆς Ἐκκλησίας, Ὁ Κύριος ὁμιλῶν πρὸς τοὺς μαθητάς Του, ὀλίγον πρὸ τοῦ Πάθους Του, προσδιώρισε τὸ χαρακτηριστικὸν γνώρισμα ἐκείνων οἱ ὁποῖοι θὰ θελήσουν διαχρονικῶς νὰ Τὸν ἀποδεχθοῦν ὡς προσωπικὸν Θεὸν καὶ Διδάσκαλόν των, λέγων: «ἐντολὴν καινὴν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους, καθὼς ἠγάπησα ὑμᾶς ἵνα καὶ ὑμεῖς ἀγαπᾶτε ἀλλήλους. Ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὅτι ἐμοὶ μαθηταί ἐστε, ἐὰν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις" (Ἰω. ιγ΄, 34-36) . Τὴν αἰώνιον παρακαταθήκην ταύτην τοῦ Ἀρχηγοῦ τῆς Πίστεώς μας παραλαβοῦσα ἡ Ἐκκλησία, μετ᾿ ἰδιαζούσης προσοχῆς καὶ ἐργώδους ἐπιμελείας ἐνεργοποίησεν, ἀπ᾿ αὐτῶν ἔτι τῶν πρώτων ἡμερῶν τῆς ἐπὶ γῆς παρουσίας της, ὡς μᾶς διδάσκουν αἱ Πράξεις τῶν Ἀποστόλων ἀρχικῶς καὶ ἔπειτα ἡ Ἐκκλησιαστικὴ ἱστορία καὶ οἱ βίοι τῶν Ἁγίων μας. Ἦτο δὲ τοσοῦτον ἐντυπωσιακὴ ἡ ἀγαπητικὴ διακονία τῶν πρώτων Χριστιανῶν, ὥστε προεκάλεσεν ἔντονον τὴν ἐκτίμησιν καὶ τὸν θαυμασμὸν τῶν ἐκτὸς Ἐκκλησίας ἑτεροθρήσκων συγχρόνων των, ἀφοῦ εἰς ἐκτάκτους θεομηνίας ἡ φιλάνθρωπος καὶ πολλάκις πολλοὺς κινδύνους περικλείουσα διακονία τῶν Χριστιανῶν ἐπεξετείνετο πρὸς πάντα χρήζοντα ταύτης, ἀνεξαρτήτως γένους καὶ θρησκεύματος. Τὸ θεολογικὸν δὲ ὑπόβαθρον τῆς τοιαύτης φιλανθρώπου ἀγάπης εἶναι, ὡς γνωστόν, πρῶτον μὲν ἡ δογματικὴ ἀλήθεια, ὅτι ὁ Θεὸς ἀγάπη ἐστί, καὶ δεύτερον, ὅτι ἕκαστος ἄνθρωπος τυποῖ ἐν ἐπιγνώσει ἢ ἀνεπιγνώστως Αὐτὸν τὸν Δημιουργόν, πρᾶγμα τὸ ὁποῖον διετύπωσεν εἰς τὴν Α΄ πρὸς Κορινθίους ἐπιστολήν του ὁ μεγαλοκῆρυξ ἀπόστολος Παῦλος διὰ τῶν ἀνεπαναλήπτων στίχων του: "Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. Καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω οὐδέν εἰμι» (Α΄ Κορ. ιγ΄, 1-3). Ἡ ἐξάσκησις τῆς ἀρετῆς τῆς ἀγάπης ἐκ μέρους τῶν κατὰ καιροὺς Χριστιανῶν, ἔχει ποικίλας ἐκφάνσεις. Καὶ ἄλλοτε ἐκδηλοῦται ὡς φροντὶς διὰ τοὺς πεινῶντας καὶ γυμνητεύοντας, ἄλλοτε ὡς μέριμνα διὰ τοὺς ἐν ἀσθενείαις καὶ φυλακαῖς ὄντας, ἄλλοτε ὡς συμπαράστασις πρὸς τὰς χήρας καὶ τὰ ὀρφανά, ἄλλοτε ὡς ἐπικουρία εἰς τοὺς ἐκ διαφόρων βιοτικῶν ἐναλλαγῶν ὑποφέροντας, ἄλλοτε ὡς φιλάδελφον καὶ ἱεραποστολικὸν ἐνδιαφέρον διὰ τὴν προσέλκυσιν εἰς τὴν σωτηριώδη πίστιν τοῦ Κυρίου, ὑπὲρ δὲ πάσας τὰς ἀνωτέρω ἐκδηλώσεις ἡ ὑπερβολὴ τῆς θείας ἀγάπης εἶναι ἐκείνη ἡ ὁποία παρεκίνησεν εἰς αὐταπάρνησιν καὶ ἑκουσίαν ἐπιλογὴν τοῦ μαρτυρίου τοῦ αἵματος καὶ τῆς συνειδήσεως τὰ ἑκατομμύρια τῶν Ἁγίων τῆς Ἐκκλησίας μας. Ὅθεν, καὶ ἡ Ἱερὰ Ἀρχιεπισκοπὴ Ἀθηνῶν, Μακαριώτατε, ὡς καὶ ἅπασαι αἱ ἐν τῇ Ὀρθοδόξῳ Ἑλλάδι Ἱεραὶ Μητροπόλεις καὶ Ἐνορίαι, ὡς ἄριστα πράττουν καὶ ἐπιδεικνύουν θαυμάσιον καὶ λίαν θεάρεστον ἔργον ἀγάπης κατὰ τὰς δυσκόλους ταύτας ἡμέρας τὰς ὁποίας ἡ εὐλογημένη χώρα τῆς Ἑλλάδος διέρχεται, φανεροῦσαι τοιουτοτρόπως ὅτι συνεχίζουν νὰ ἀκολουθοῦν τὴν ἐντολὴν τοῦ Κυρίου, τῆς Αὐτοαγάπης, ὁ Ὁποῖος ἐξ ἀμετρήτου συγκαταβάσεως πρὸς τὴν ἀνθρωπίνην φύσιν μας ἐσαρκώθη καί «διῆλθεν εὐεργετῶν καὶ ἰώμενος» (Πράξ. ι΄, 38), ἐπισφραγίσας διὰ τῆς σταυρικῆς θυσίας Του τὴν ὑπερτάτην ἀγάπην Του πρὸς τὸ ἀνθρώπινον γένος. Βεβαίως, διὰ νὰ εἴμεθα ἀντικειμενικοί, οὐδέποτε θὰ δυνηθῶμεν νὰ ἐξαλείψωμεν ὡς διὰ μαγείας μέσῳ τῆς ἐκκλησιαστικῆς φιλανθρωπίας μας τὰ κοινωνικὰ προβλήματα, ἀφοῦ ταῦτα θὰ συνυπάρχουν μετὰ τοῦ ἀνθρωπίνου γένους μέχρι τῆς καταργήσεώς των κατὰ τὴν Δευτέραν παρουσίαν τοῦ Κυρίου. Ὅμως, ἡ κατὰ τὸ δυνατὸν ἐπίδειξις τῶν ἔργων ἀγάπης, ἕνεκα τῆς ἐντολῆς τοῦ Κυρίου, εἶναι ἔργον καὶ ὀφειλὴ τῆς Ἐκκλησίας, βλεπούσης, ὡς πρoείπομεν, εἰς τὸ πρόσωπον ἑνὸς ἑκάστου τῶν συνανθρώπων μας Αὐτὸ τὸ ἴδιον Πρόσωπον τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ. Προσωπικῶς, Μακαριώτατε, λίαν συγκεκινημένη ἡ ἡμετέρα Μετριότης ἐκ τῆς ἐπιδεικνυμένης τοσαύτης ἐνεργετικότητος τῶν ἔργων ἀγάπης ἐκ μέρους τοῦ φιλοτίμου καὶ φιλοθρήσκου Ἑλληνικοῦ λαοῦ, συγχαίροντες ἐγκαρδίως, εὐλογοῦμεν ἀπὸ καρδίας καὶ τὴν ὑφ᾿ Ὑμᾶς ΑΠΟΣΤΟΛΗΝ, ἀλλὰ καὶ πάντας τοὺς ἀγαπητοὺς ἀδελφοὺς συνιεράρχας, ὡς καὶ τοὺς κατὰ τόπους κληρικοὺς καὶ λαϊκούς, ὅσοι ἐθελοντικῶς διακονοῦν καὶ ἐκδαπανῶνται εἰς τὰ ἔργα τῆς ἐκκλησιαστικῆς φιλανθρωπίας, μιμούμενοι τὸν ὑπὲρ ἡμῶν θεϊκὴν ἀγάπην ἐπιδείξαντα Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, παρὰ τοῦ Ὁποίου πολὺς ἔσται, ἀσφαλῶς, ὁ μισθὸς ἐν τοῖς οὐρανοῖς. Μακαριώτατε, ἀκολουθοῦντες τὴν ρῆσιν τοῦ ἁγίου ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου λέγοντος ὅτι «ἡ πίστις χωρὶς ἔργων νεκρά ἐστιν» (β΄,20-21), καθόσον ἀλλοιοτρόπως αὕτη θὰ καθίστατο δαιμονική, ἔχομεν χρέος ὡς πεπιστευκότες τῷ Θεῷ, τῷ ἀείποτε ἀγαθὰ ἐργαζομένῳ, νὰ ἐπιμελώμεθα «καλῶν ἔργων προΐστασθαι» (Τίτ.γ΄,8), καὶ δὴ τοιούτων τὰ ὁποῖα ἁπαλύνουν τὸν πόνον τῶν ἀδελφῶν μας καὶ ἐνισχύουν τὴν πορείαν τοῦ δυσαχθοῦς βίου των, πιστεύοντες ὅτι ἀναπαύομεν τὸν ἐπουράνιον Πατέρα «τὸν ἀνατέλλοντα τὸν ἥλιον καὶ βρέχοντα ἐπὶ δικαίους καὶ ἀδίκους» (πρβλ. Ματθ. ε΄, 45), διακονοῦντες καὶ ἐκπληροῦντες μετ᾿ εἰλικρινοῦς ἀγάπης καὶ διαθέσεως τὴν φιλανθρωπικὴν δραστηριότητα τῆς Ἐκκλησίας μας. Καὶ πάλιν εὐχόμενοι πλουσίαν τὴν εὐλογίαν τοῦ Παναγάθου Κυρίου ἐπὶ τὰς ποικίλας δραστηριότητας τῆς εὐλογημένης Μὴ Κυβερνητικῆς Ὀργανώσεως "ΑΠΟΣΤΟΛΗ", εὐχαριστοῦμεν θερμῶς διότι μᾶς παρέσχετε τὴν εὐκαιρίαν ἐκ τοῦ σύνεγγυς νὰ ἴδωμεν καὶ θαυμάσωμεν τὸ ἔργον αὐτῆς, ἔργον δοξάζον τὸν ἐν οὐρανοῖς δοξαζόμενον Τριαδικὸν Θεόν, τὴν πηγὴν καὶ τὸ πρότυπον τῆς ἀγάπης καὶ φιλανθρωπίας.

Για την συνέχεια της ιστορίας μας

Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ

Την ώρα, φίλοι αναγνώστες, που εσείς θα διαβάζετε αυτές τις γραμμές, εγώ θα βρίσκομαι στην φίλη ευρωπαϊκή χώρα Τσεχία, όπου, μαζί με κάποια άλλα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Αστικής μη Κερδοσκοπικής Εταιρείας “Giostra di Zante” και μερικούς από τους βασικούς συνεργάτες της, υπεύθυνους διαφόρων και βασικών τομέων της οργάνωσης, θ’ ανταποδώσουμε την επίσκεψη και την συμμετοχή στην από εκεί ομάδα, η οποία τίμησε με την παρουσία της τις τετραήμερες εκδηλώσεις της Γκιόστρας Ζακύνθου 2014.

        Σκοπός αυτού του ταξιδιού, εκτός των άλλων, είναι η θεμελίωση μιας ζεστής φιλίας, μεταξύ των δύο λαών και η σε σωστή βάση ανταλλαγή πολιτισμού και τέχνης, κάτι, που λόγω Γκιόστρας έχει ήδη πραγματοποιηθεί και μάλιστα ουσιαστικά και όχι μόνο στα χαρτιά, ως συνήθως, με την Ιταλία (Sulmona) και το κρατίδιο του Σαν Μαρίνο.

        Η πρόσκληση αυτή, των πολιτιστικών ανταλλαγών μάλιστα δεν είναι η μόνη. Ήδη υπάρχουν προτάσεις στο Σωματείο της Γκιόστρας για Λευκάδα, Σαν Μαρίνο, Ιταλία, Ρουμανία και Κύθηρα. Με τον τρόπο αυτόν η Ζάκυνθος θα ακουστεί θετικά πια, θα κάνει γνωστό και εκτός συνόρων τον πολιτισμό και την ιστορία της και θα βοηθήσει με τον τρόπο της ουσιαστικά τον τουρισμό του νησιού, που αυτήν την στιγμή είναι το μοναδικό και πιο σημαντικό μέσο πλουτισμού του τόπου μας.

        Η κάποτε Φλωρεντία της Ανατολής, πριν λίγες ημέρες, έζησε τον μύθο και την ιστορία της. Για τέσσερις συνεχόμενες μέρες οι δρόμοι και οι πλατείες της γέμισαν χρώμα και εικόνες παραμυθιού. Τις ημέρες της γιορτής της Πεντηκοστής και στην αρχή του Καλοκαιριού, Το Φιόρο του Λεβάντε είχε αιτία ύπαρξης και οι λόγω τριημέρου του Αγίου Πνεύματος πολυάριθμοι επισκέπτες του είχαν κάτι να δουν και να γνωρίσουν τον τόπο, την διαφορετικότητά του και την ιδιαιτερότητά του.

        Μεσαιωνικά και αναγεννησιακά δρώμενα παρουσιάστηκαν σε γειτονιές και κλασσικά, ιστορικά μνημεία, σαν αυτό το πολύπαθο της εκκλησίας της Κυρίας των Αγγέλων, επτανησιακοί ήχοι από όλα τα Ιόνια νησιά αντήχησαν στους δρόμους, παρελάσεις με στολές εποχής διέσχισαν το ιστορικό κέντρο της πόλης, φιγούρες ιπποτικές συνυπήρχαν με την καθημερινότητά μας και τέλος, σαν αποκορύφωμα, νεαρά Ζακυνθινόπουλα αγωνίστηκαν στην πλατεία του ποιητή μας για τον κρίκο, την αγαπημένη τους και το Palio.

        Αυτά ή πιο σωστά εικόνες όλων αυτών και διαφημιστές τους, θα μεταφερθούν μέσα στο Καλοκαίρι, που ήδη άρχισε, στ’ άλλα όμαιμα νησιά και σε πολλές χώρες της Ευρώπης, τονίζοντας την ταυτότητα του πολιτισμού του νησιού μας και την αναβίωση της ιστορίας του.

        Η Ιταλία θα καλωσορίσει για μια ακόμα φορά την γενέτειρα του κορυφαίου γι’ αυτούς και κοινού μας ποιητή Ούγου Φώσκολου, η Τσεχία θα γνωρίσει το τι μεγάλο κουβαλάει αυτός ο μικρός τόπος, το Σαν Μαρίνο θα υποδεχθεί τους έτοιμους για την επίσημη αδελφοποίηση δημότες του και τέλος τα Επτάνησα θα ξανασμίξουν, όπως συνέβη πρόσφατα στην Ζάκυνθο και θα ξαναβάλουν τις βάσεις για την περαιτέρω, αναγκαστική εκ των πραγμάτων, πορεία τους.

        Με τον τρόπο αυτό το νησί μας συνεχίζει με γνώση και σκοπό την ιστορία του, προσαρμοσμένη μάλιστα στο σήμερα και τοποθετημένη στις σύγχρονες απαιτήσεις.

        Η Ζάκυνθος, στην μακραίωνη ιστορία της και τότε που θεμελίωνε τον λαμπρό πολιτισμό της, υπήρξε κόμβος εμπορίου και σκάλα μετάβασης πολιτισμών. Η προνομιούχα θέση της και η ευλογία να μην υποταχθεί ποτέ στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, αλλά να κρατήσει την επαφή της με την ακμάζουσα τότε Ευρώπη, δημιούργησε τις προϋποθέσεις για κάτι το ξεχωριστό και σπουδαίο και σ’ αυτό πάνω, συν τοις άλλοις, στηρίχτηκε το οικοδόμημα του πολιτισμού της. Είχε μάλιστα το προνόμιο να μην αντιγράφει και να μην πιθηκίζει, αλλά να προσαρμόζει τα πάντα στην δική της αισθητική και στα δικά της δεδομένα. Έτσι έβγαλε από τα χώματά της έναν Φώσκολο, έναν Σολωμό, έναν Κάλβο, αλλά και έναν Γουζέλη, έναν Μάτεση, έναν Κουτούζη, έναν Καντούνη, έναν Καρρέρ(η), αλλά και τόσους άλλους, οι οποίοι έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ιστορία.

        Παράλληλα είχε την οικονομική άνεση να σταθεί στα πόδια της και να ζήσει αυτόνομα και με αξιοπρέπεια. Ήταν κέντρο και δεν περίμενε από το αθηνοκεντρικό κράτος να την ελεήσει. Παντελεήμων η ίδια, μπόρεσε και χάρισε ιάματα ψυχής και πνεύματος και έγινε, μαζί με τα άλλα Επτάνησα - ας μην παραβλέπουμε την συνοχή τους - ένα παράδειγμα για μίμηση.

        Αυτό προσπαθεί να συνεχίσει, όσο βέβαια το μπορεί και το αντέχει, και η Γκιόστρα της. Εκτός από την αναβίωση ενός εθίμου, λαοφιλούς και κοσμαγάπητου από τα πανάρχαια χρόνια, επιδιώκει να βγάλει το νησί από τον αποκλεισμό του και να το ξανακάνει πολίτη του κόσμου. Αυτό έγινε στην περίοδο των εκδηλώσεών της, πριν δεκαπέντε μέρες. Σήμερα το συνεχίζει στην Τσεχία και αύριο σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και άλλα Ιόνια νησιά.

        Θα είναι κοινό όφελος όλων μας, αν επιτευχθούν οι στόχοι της. Μα για να γίνει αυτό πρέπει οι πάντες να καταλάβουν πως η Γκιόστρα δεν είναι υπόθεση του Σωματείου που την διοργανώνει, αλλά όλου του νησιού.

        Οι προετοιμασίες για την Γκιόστρα Ζακύνθου 2015 έχουν ήδη ξεκινήσει. Ας ανασκουμπωθούμε όλοι.

Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου: [ΟΜΙΛΙΑ ΣΤΟ ΚΟΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΚΟΙΜΗΤΗΡΙΟΥ ΣΙΣΛΙ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ]

Ὁμιλία 

τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου 

κατὰ τὴν ἐκδήλωσιν εἰς τὸ Κολλέγιον Ἀθηνῶν 

περὶ τοῦ Κοιμητηρίου τῆς Κοινότητος Σταυροδρομίου 

(17 Ἰουνίου 2014) 

Μακαριώτατε Ἀρχιεπίσκοπε Ἀθηνῶν καὶ πάσης Ἑλλάδος κύριε Ἱερώνυμε, 

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Τρανουπόλεως κύριε Γερμανέ, Ἀρχιερατικῶς Προϊστάμενε τῆς Μεγαλωνύμου Κοινότητος Σταυροδρομίου, 

Ἱερώτατοι καὶ Θεοφιλέστατοι Ἅγιοι ἀδελφοὶ Ἱεράρχαι, 

Ἐξοχώτατοι, 

Τέκνα ἐν Κυρίω ἀγαπητά, 

«Τότε οἱ νεκροὶ πεθαίνουνε, ὅταν τοὺς λησμονᾶνε». 

Ἡ ἐπιλογὴ αὐτὴ τοῦ στίχου τοῦ ποιητοῦ Κώστα Οὐράνη ὡς τίτλου τοῦ ἀφιερώματος εἰς τὸ Ρωμαίικον Κοιμητήριον τῆς Θείας Μεταμορφώσεως τοῦ Σισλὶ δὲν ἀνταποκρίνεται μόνον εἰς τὸ θαυμάσιον περιεχόμενόν του ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν ἀλήθειαν τῶν πραγμάτων. 

Καὶ δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ συμβαίνῃ διαφορετικά, ἐφ᾽ ὅσον τὸ Γένος μας ἀνέκαθεν ἐτίμα καὶ ἐμνημόνευε τοὺς νεκρούς του καὶ ἐξέφραζε τὸν πρὸς αὐτοὺς σεβασμὸν διὰ τῆς ἀνεγέρσεως ἐξόχων ταφικῶν μνημείων, τὰ ὁποῖα συντηροῦν τὴν εὐλαβῆ καὶ ἀγαπητικὴν αὐτῶν ἀνάμνησιν ὑπὸ τῶν ζώντων, καὶ θαυμάζονται ἕως τῆς σήμερον ὑπὸ πάντων, ὅπως συμβαίνει διὰ τοὺς περιφήμους τάφους τῶν Ἀτρειδῶν ἐν Μυκήναις ἢ τοὺς ἐν Βεργίνᾳ τάφους τῶν Μακεδόνων βασιλέων. 

Οὐδόλως συμπτωματικὸν τυγχάνει ἄλλωστε τὸ γεγονὸς ὅτι ἡ ἡμετέρα γλῶσσα, ὁμιλοῦσα περὶ τοῦ τάφου, ἐναλλάσσει τὴν λέξιν ταύτην διὰ τῆς λέξεως μνημεῖον καὶ μνῆμα, ποὺ εἶναι λέξεις προερχόμεναι ἐκ τῆς ἰδίας ρίζης μὲ τὴν μνήμην, διαδηλοῦσα καὶ τοιουτοτρόπως τὴν πρόθεσιν τῶν ὁμιλούντων αὐτὴν νὰ μὴ λησμονήσουν τοὺς νεκρούς των. 

Τοὺς νεκροὺς μνημονεύει πάντοτε καὶ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία μας, ὄχι ὡς μὴ ὑφισταμένους, ἀλλὰ ὡς μέλη τῆς ἐν οὐρανοῖς Ἐκκλησίας τῶν πρωτοτόκων, συντηροῦσα τὴν μετ᾽ αὐτῶν ἐπικοινωνίαν διὰ τῆς προσευχῆς καὶ τῆς μνημονεύσεως τῶν ὀνομάτων αὐτῶν εἰς τὴν Ἱερὰν Προσκομιδὴν καὶ εἰς πρὸς τοῦτο τεταγμένας ἐπιμνημοσύνους δεήσεις, προσβλέπει δὲ εἰς τὴν μετ᾽ αὐτῶν συνάντησιν κατὰ τὴν ἡμέραν τῆς μελλούσης κρίσεως. 

Ἀκολουθοῦσα τὴν διττὴν αὐτὴν παράδοσιν ἡ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ὁμογένεια, ἐπεδείκνυεν ἔκπαλαι ἰδιαιτέραν μέριμναν διὰ τοὺς κεκοιμημένους καὶ διὰ τὰ Κοινοτικὰ αὐτῆς Κοιμητήρια, μνημονεύουσα τὴν συμβολὴν τῶν κεκοιμημένων εἰς τὴν ἀνάπτυξιν καὶ πρόοδον τῆς Ὁμογενείας, ἡ ὁποία ἀντανακλᾶτο καὶ εἰς τὰ ταφικὰ μνημεῖα τῶν Κοιμητηρίων αὐτῆς. 

Ἔξοχον δεῖγμα τῆς ἀκμαζούσης Ὁμογενείας ἀποτελοῦν τὰ μνημεῖα τοῦ ἐν Σισλὶ Ρωμαίικου Κοιμητηρίου, ἔνθα ἀναπαύονται ἐπιφανῆ αὐτῆς μέλη, μεγάλοι δωρηταὶ καὶ εὐεργέται, διακριθέντες εἰς τὴν ζωὴν τῆς Ὁμογενείας καὶ μεγάλως συντελέσαντες εἰς τὴν ἀναγνώρισιν τὴν ὁποίαν ἀπελάμβανεν αὕτη ἐν τῇ Ὀθωμανικῇ Αὐτοκρατορίᾳ κατὰ τοὺς 19ον καὶ 20ὸν αἰῶνας. 

Τὸ ὑψηλὸν κοινωνικόν, οἰκονομικὸν καὶ πολιτιστικὸν αὐτῆς ἐπίπεδον κατὰ τὴν περίοδον τοῦ «Τανζιμάτ» ἀποτυποῦται εὐκρινῶς εἰς τὰ μνημεῖα τοῦ Κοιμητηρίου τοῦ Σισλί, ἔργα σπουδαίων καλλιτεχνῶν, παρακολου-θούντων τὰς τάσεις τῆς ἐποχῆς καὶ ἐμπνεομένων ὑπὸ τῆς κλασσικιστικῆς παροδόσεως, τόσον εἰς τὴν ἀρχιτεκτονικὴν τῶν μνημείων ὅσον καὶ εἰς τὰ ταφικὰ ἐπιγράμματα, τὰ ὁποῖα ἐχαράχθησαν ἐπ᾽ αὐτῶν. Διὸ καὶ ὅσοι θεωροῦν ὅτι τὰ Κοιμητήρια εἶναι τόποι σιωπῆς πλανῶνται, διότι Κοιμητήρια ὡς αὐτὸ τοῦ Σισλὶ μαρτυροῦν σαφέστερον παντὸς ἄλλου τεκμηρίου περὶ τῶν πεπραγμένων τῆς Ὁμογενείας. 

Τοῦτο ἀναγνωρίζουν, ὡς ἀποδεικνύεται καὶ ἐκ τῶν πράξεών των, ὅσοι ἐπεθύμουν καὶ ἐπιθυμοῦν νὰ διαγράψουν τὴν παρουσίαν τῶν Ρωμηῶν εἰς τὴν Πόλιν καὶ τὴν Μικρὰν Ἀσίαν, ὅσοι ἐπιθυμοῦν νὰ ἐξαφανίσουν τὴν οἰκονομικὴν καὶ πολιτιστικὴν αὐτῶν ἄνεσιν, ὅσοι ἐπιθυμοῦν νὰ σβύσουν ὀνόματα, νὰ καταστρέψουν ἔργα τέχνης, νὰ βεβηλώσουν καὶ νὰ προσβάλουν τὴν μνήμην τῶν νεκρῶν καὶ τὰς εὐαισθησίας τῶν ζώντων, προκειμένου νὰ λυγίσουν τὸ φρόνημά των, νὰ ἐμφυτεύσουν φόβον εἰς τὰς ψυχάς των, νὰ βεβηλώσουν τοὺς τάφους τῶν πατέρων των, νὰ διαταράξουν τὴν γαλήνην τῶν κεκοιμημένων, νὰ ἀναγκάσουν τοὺς ζῶντας νὰ ἐγκαταλείψουν τὸν τόπον των. 

Εἰς τὸ πλαίσιον δυστυχῶς τοῦ ἀπαραδέκτου καὶ ἀδίκου αὐτοῦ σχεδίου τὸ Κοιμητήριον τοῦ Σισλὶ ὑπέστη ἐπανειλημμένας βεβηλώσεις καὶ ἐκτεταμένας καταστροφὰς τόσον κατὰ τὰ Σεπτεμβριανά, ὅσον καὶ ἐν συνεχείᾳ μέχρι καὶ προσφάτως. Δὲν ἦτο ὅμως δυνατὸν ἡ Ὁμογένεια νὰ δώσῃ τὴν ἐντύπωσιν ὅτι λησμονεῖ τοὺς νεκρούς της, τοὺς εὐεργέτας καὶ δωρητάς της, τὴν ἱστορίαν της. Διὸ καὶ ὀρθῶς ἀνελήφθη ὑπὸ τῆς δραστηρίου Ἐφοροεπιτροπῆς τῆς μεγαλωνύμου Κοινότητος τοῦ Σταυροδρομίου καὶ μὲ τὴν συμπαράστασιν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου μας, πρωτοβουλία πρὸς ἐπισκευὴν τῶν ἐν αὐτῷ ζημιῶν καὶ καταστροφῶν καὶ ἀποκατάστασιν τῶν μνημείων πρὸς προβολὴν τῆς μετ᾽ αὐτῶν συνδεομένης ἱστορίας καὶ μνήμης. 

«Οἱ νεκροὶ πεθαίνουνε, ὅταν τοὺς λησμονᾶμε». Καὶ ἡμεῖς διακηρύσσομεν ἀπεριφράστως ὅτι οὔτε εἴμεθα οὔτε θὰ εἴμεθα διατεθειμένοι νὰ τοὺς λησμονήσωμεν. Ὄχι διότι εἴμεθα προσκεκολλημένοι εἰς μίαν στεῖραν προγονολατρείαν, ἀλλὰ διότι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ λησμονήσωμεν τὸ παρελθόν μας, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀγνοήσωμεν, νὰ διαγράψωμεν τοὺς πατέρας καὶ τοὺς προγόνους μας, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀποκοπῶμεν ἀπὸ τὰς ρίζας μας. Καὶ αἱ ρίζαι μας εὑρίσκονται εἰς αὐτὸν τὸν τόπον, εὑρίσκονται εἰς τὴν Πόλιν καὶ τὴν Μικρὰν Ἀσίαν καὶ τὸν Πόντον, ὅπως εὑρίσκονται καὶ εἰς τὸν Ἑλλαδικὸν χῶρον. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀλλάξῃ αὐτό. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἀπεμπολήσωμεν τὰ δικαιώματά μας εἰς τὸν τόπον μας, εἰς τὴν Πόλιν μας. Δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ χαρίσωμεν τὸν πολιτισμόν μας. Ἡ Πόλις ὀφείλει πολλὰ εἰς τὰς ὀνομαζομένας σήμερον Μειονότητας, διότι αὗται συνδιεμόρφωσαν τὸν πολιτισμὸν καὶ τὴν φυσιογνωμίαν αὐτῆς καὶ συνεισέφεραν τὰ μέγιστα εἰς αὐτά, ὥστε τὰ ἐπιτεύγματά των νὰ ἀποτελοῦν πόλον ἕλξεως τῶν ἐπισκεπτῶν καὶ αἱ διασυνδέσεις των νὰ ἀπεικονίζουν τὸν κοσμοπολιτισμὸν τῆς ἐποχῆς των. 

Διὰ τοῦτο καὶ ἀποτελεῖ χρέος μας νὰ διατηρήσωμεν ζῶσαν τὴν μνήμην τῆς παρουσίας τῶν Ρωμηῶν εἰς τὴν Πόλιν. Ἀποτελεῖ χρέος μας νὰ διαφυλάξωμεν καὶ νὰ διασώσωμεν τὰ τεκμήρια τοῦ πολιτισμοῦ μας καὶ νὰ ἀποτρέψωμεν τὴν περαιτέρω φθορὰν ἢ καταστροφὴν αὐτῶν. Ἔχομεν αὐτὸ τὸ χρέος καὶ αὐτὸ τὸ δικαίωμα, ὅπως ἔχομεν τὸ χρέος καὶ τὸ δικαίωμα νὰ προβάλλωμεν τὸν πολιτισμὸν τοῦ Γένους μας καὶ μέσῳ τοῦ Κοιμητηρίου τοῦ Σισλὶ καὶ τῶν ἀριστοτεχνικῶν μνημείων του, τὰ ὁποῖα ἀντανακλοῦν τὴν εὐγένειαν καὶ τὴν ἀρχοντιὰν τῶν πατέρων μας, καὶ συνιστοῦν ὄντως ἓν ἀληθινὸν μουσεῖον ἀρχιτεκτονικῆς καὶ γλυπτικῆς τῆς Ρωμηοσύνης. 

Τὸν σκοπὸν τοῦτον ὑπηρετεῖ τὰ μέγιστα καὶ τὸ ἐξαίρετον ἀφιέρωμα τὸ ὁποῖον παρηκολουθήσαμεν πρὸ ὀλίγου εἰς πρώτην προβολήν.Διὰ τὴν πραγματοποίησίν του εἰργάσθησαν μετὰ πολλῆς ἀγάπης καὶ ζήλου πλεῖστοι ὅσοι συνεργάται, ἐκ τῶν ὁποίων ἕκαστος συνεισέφερε κατὰ τὴν ἰδίαν αὐτῷ δύναμιν καὶ τὰς γνώσεις, ἀποβλέποντες εἰς τὴν ἀνάδειξιν τοῦ πολιτιστικοῦ θησαυροῦ τὸν ὁποῖον ἐκληροδότησαν εἰς ἡμᾶς οἱ πατέρες μας, τμῆμα τοῦ ὁποίου τυγχάνει καὶ τὸ Ρωμαίικον Κοιμητήριον τοῦ Σισλί. 

Διὰ τοῦτο καὶ συγχαίρομεν ὁλοθύμως καὶ εὐλογοῦμεν πρωτίστως τὸν Ἱερώτατον ἀδελφὸν Μητροπολίτην Τρανουπόλεως κύριον Γερμανόν, Ἀρχιερατικῶς Προϊστάμενον, καὶ τὴν ὑπὸ τὴν προεδρείαν τοῦ Ἐντιμοτάτου καὶ δραστηριωτάτου κυρίου Γεωργίου Παπαλιάρη Ἐφοροεπιτροπὴν τῆς Κοινότητος Σταυροδρομίου, ἡ ὁποία εἰργάσθη ἀόκνως ἐπὶ μίαν τετραετίαν πρὸς πλήρη ἀποκατάστασιν καὶ συντήρησιν τῶν μνημείων καὶ τοῦ ἱεροῦ κοιμητηριακοῦ ναοῦ τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Κυρίου, ὡς καὶ πάντας τοὺς συνδραμόντας καὶ ἐνισχύσαντας τὸ σπουδαῖον τοῦτο ἔργον, εἰς τρόπον ὥστε ὁ χῶρος νὰ εἶναι ἀντάξιος τῆς ἀρχοντιᾶς καὶ τοῦ πολιτισμοῦ τοῦ Γένους μας, ἔτι δὲ καὶ διὰ τὴν πρωτοβουλίαν τῆς παρουσιάσεως τοῦ ἀφιερώματος τούτου ἐν Ἀθήναις.

Συγχαίρομεν ἀπὸ καρδίας καὶ πατρικῶς εὐλογοῦμεν τοὺς ἀξίους συντελεστὰς τοῦ ἀφιερώματος, μὲ πρῶτον τὸν κύριον Νικόλαον Μιχαηλίδην, ὑπεύθυνον τοῦ σεναρίου καὶ ἐπιμελητὴν τῶν κειμένων, τὴν σκηνοθέτιδα κυρίαν Ἀγγελικὴν Ἀριστομενοπούλου, τὸν συνθέσαντα τὴν μουσικὴν ἐκλεκτὸν συνθέτην κύριον Μίμην Πλέσσαν, τὴν κυρίαν Σίαν Κοσιώνη διὰ τὴν παρουσίασιν καὶ τοὺς καταθέσαντας τὴν προσωπικὴν καὶ ἐπιστημονικὴν αὐτῶν μαρτυρίαν καὶ οὐσιαστικὴν συνδρομὴν εἰς τὴν προσπάθειαν ταύτην. 

Εὐχαριστοῦμεν θερμῶς καὶ τὸ Κολλέγιον Ἀθηνῶν διὰ τὴν ἐγκάρδιον φιλοξενίαν τῆς προβολῆς, ὡς καὶ πάντας ὑμᾶς διὰ τὸ ἐνδιαφέρον σας, εὐχόμεθα δὲ ὅπως τὸ ἐσχάτως ἀποκατασταθὲν Κοιμητήριον τοῦ Σισλὶ παραμείνῃ ἐς ἀεὶ ἀψευδὴς μάρτυς τῆς παρουσίας τοῦ Ἑλληνισμοῦ καὶ τῆς αἴγλης τοῦ πολιτισμοῦ τῆς Ὁμογενείας μας εἰς τὴν βασιλίδα τῶν Πόλεων, μάρτυς εὔγλωττος καὶ σεβαστὸς ὑπὸ πάντων.