© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2011

H Έκθεση Εικαστικών στο BARRAGE Culture

Tης Κατερίνας Δεμέτη


Σε καιρούς άκρας γαστρονομικής έξαρσης, με τηλεοπτικές εκπομπές, περιοδικά, βιβλία, μπλογκς, διαγωνισμούς, και πολιτικές αντιπαραθέσεις για το μισογεμάτο και το μισοάδειο καλάθι της νοικοκυράς, η επιτυχημένη συνταγή της συμπαρουσίασης των: Ελένη Γούναρη, Διονύση Ματαράγκα, Θάλειας Ξενάκη, Κώστα Πλέσσα και Μίκας Συμβουλίδου, μόνο ως η «σίγουρη συνταγή» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, αφού όλοι τους ανήκουν στη εν ενεργεία εικαστική πρωτοπορία του νησιού μας, με πολλές επιτυχίες εντός και εκτός των συνόρων του και έχουν εκτεθεί πολλές φορές μαζί στο φιλότεχνο κοινό.


Για την ιστορία αξίζει ν’ αναφέρουμε την έκθεση εικαστικών «50 χρόνια μετά τους σεισμούς του ΄53», που συνδιοργάνωσαν η Δ.Ε.Π.Α.Ζ. και ο ΠΛΑΤΥΦΟΡΟΣ στο Πνευματικό Κέντρο Ζακύνθου από 23-12-2003 έως 10-1-2004, και τις δύο θεματικές εκθέσεις που έγιναν το 2009. Η πρώτη, στο Αμφιθέατρο του Μουσικού Σχολείου (Σάββατο 21 Φεβρουαρίου 2009), με θέμα την παγκόσμια βία και αφορμή τις ταραχές που ξέσπασαν στην Ελλάδα και σε χώρες του εξωτερικού και η δεύτερη, στον Κινηματογράφο «Φώσκολος» (Tρίτη 7 Aπριλίου 2009), με θέμα το πορτραίτο, από την Κινηματογραφική Λέσχη Ζακύνθου, στα πλαίσια της εκδήλωσης "κινημα-φωτο-ζωγραφίζω".



Γι’ αυτό η αναφορά μας στην επιτυχημένη κοινή καλλιτεχνική τους παρουσία θα κατέληγε κοινότυπα αν δεν εντοπίζαμε το αλάτι και το πιπέρι, που διαφοροποιεί τη συνταγή της συγκεκριμένης έκθεσης από τις προηγούμενες, και την κάνει πραγματική συνταγή επιτυχίας.
Και αυτό δεν είναι άλλο από το κέλυφος που περικλείει τα έργα, τα οποία γνωρίζουν την χαρά για πρώτη φορά να εκτίθενται σ’ ένα χώρο που έχει αποκλειστικά σχεδιαστεί για να τα υποδεχτεί.
Και αυτό το κέλυφος δεν είναι φουαγιέ κινηματογράφου, ούτε αμφιθέατρο σχολείου, ούτε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων, που άφησαν για λίγο τις κύριες χρήσεις τους και στέγασαν την περιπλανώμενη τέχνη της σύγχρονης Ζακύνθου.
Είναι αντίθετα ένας χώρος που οργανώνεται για πρώτη φορά με αποκλειστικό στόχο ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ και ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΕΧΝΗ.
Και επειδή το BARRAGE στέγασε τις νεανικές μας ανησυχίες, η μεταμόρφωσή του σε BARRAGE Culture, λειτουργεί ακόμα περισσότερο συναισθηματικά, δίνοντάς μας την ελπίδα ότι αφού ένας χώρος μπορεί μέσα από την Τέχνη να μεταμορφωθεί και να σηκώσει πάνω του τις ανησυχίες μας, τα άγχη μας, τις αποτυχίες και τις επιτυχίες μας, μπορούμε κι εμείς οι ίδιοι να μεταμορφωθούμε και να βρούμε παρηγοριά και έμπνευση κοντά στη Τέχνη.
Μας κάνει μ’ άλλα λόγια να σκεφτούμε πώς θα ήταν η ζωή μας αν βάζαμε σε κάθε τι το αλάτι και το πιπέρι της κουλτούρας, το Culture δηλαδή που πρόσθεσε το BARRAGE και κατάφερε να μεταμορφωθεί τόσο επιτυχημένα με την καθοδήγηση του Μπάμπη Μουζάκη και της Τζίνας Δράκου.


Τα έργα των Ελένη Γούναρη, Διονύση Ματαράγκα, Θάλειας Ξενάκη, Κώστα Πλέσσα και Μίκας Συμβουλίδου, τόσο διαφορετικά μεταξύ τους, αλλά και τόσο πιστά στην εσωτερική διαδρομή του καθενός δημιουργού, χαίρονται την φιλοξενία, μ’ έναν τρόπο πραγματικά αυτάρεσκο, απολαμβάνοντας τον σωστό φωτισμό, την μελετημένη ανάρτηση και την έκθεση σε ατομικούς χώρους, που επιτρέπουν τους επισκέπτες να περάσουν ομαλά μέσα από διαφορετικές τεχνοτροπίες, τεχνικές και θεματικές και ν’ αφεθούν στην εμπειρία της επίσκεψης.


Γι’ αυτό και η προτροπή μας να επισκεφτείτε την έκθεση που λειτουργεί στο BARRAGE από τις 29 Ιανουαρίου έως 6 Φεβρουαρίου, ας ακουστεί από τη στήλη μας ως επιτακτική και επιβαλλόμενη.

Ατίθασες λέξεις από στάχτες

Γράφει η Καθηγήτρια Πανεπιστημίου ΖΩΗ ΣΑΜΑΡΑ


Πηγή: Βιβλιοθήκη της Εφημερίδας Ελευθεροτυπία, Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2011, φύλλο 640, σ. 12 

 Παναγιώτης Καποδίστριας, Καμένες πεταλούδες. Ποιήματα 1979-2009, Θεσσαλονίκη, Αντ. Σταμούλης – Επί-γνωση, σ. 466, € 33,02

Ποιητική κατάθεση τριάντα ετών, οι Καμένες πεταλούδες του Παναγιώτη Καποδίστρια μάς ταξιδεύουν στα βάθη του ουρανού και της θάλασσας. Μέσα από τη στάχτη ξεπροβάλλουν ατίθασες λέξεις. Μεταφέρουν την ιστορία της ποίησής μας, κρύβουν κάτω από τα φτερά τους υπο-κείμενα, υπαινιχτικά μηνύματα, με ακροβατικά παιχνίδια που οδηγούν σε ένα ποιητικό θαύμα, μια ποίηση βαθιά ανθρώπινη. Από τις πρώτες λέξεις ο ποιητής αστροφόρος προσκαλεί σε κοσμικό ταξίδι που δεν ευοδώνεται: «Το πλοίο με τους διάττοντες στα ύφαλα ποντισμένο». Αν κάθε γνήσιος ποιητής έχει ένα δικό του τόπο που μας προσκαλεί να εξερευνήσουμε, τόπος εδώ είναι η ανθρώπινη ύπαρξη.

«Σπρώξε τις λέξεις ως τον γκρεμό τους / και να, το Ποίημα»: μια οριακή εμπειρία το ποίημα, μια συνεχής πάλη με την ανυπαρξία. Στην άκρη του γκρεμού οι λέξεις παίζουν, ζουν, μεταμορφώνονται σε επικίνδυνα όπλα στα χέρια του ποιητή: το λέπι γύρω από τον άνθρωπο-ιχθύ γίνεται λεπίδι. Ο ποιητής τοποθετεί τις λέξεις σε ανοίκειο περιβάλλον, τις αναζωογονεί. Όταν προειδοποιεί: «Την τόλμη / να φοβάσαι των ποιητών / την προπατορική», η ποιητική λειτουργία συγγενεύει με το προπατορικό αμάρτημα, ενώ το τελευταίο εξαγνίζεται, ανάγεται σε ηρωική πράξη. Οι λέξεις χάνουν σκοπίμως τον δρόμο τους, συγκρούονται στο πέρασμα με άλλες πιο ηχηρές, ξυπνούν ιερές στιγμές. Η ιερότητα γίνεται μια προσωπική υπόθεση υψίστης σημασίας για τον καθένα μας, ενώ ο ποιητής ιερωμένος κρατά πάντα εν εγρηγόρσει τη σοφία του, όπως στο «χοϊκό χαϊκού»: «Κι αν παριστάνεις / και τον καμπόσο Κάμπια / το τέλος εγγύς». Ωστόσο, η θλίψη δεν είναι εδώ τόσο έντονη όσο στο τρίστιχο «Δούρειος έρως»: «Μεγάλη Πέμπτη / στα κάτεργα του σώματος / και στάζεις ήλιο». Μυθολογία, χριστιανική θρησκεία, πλατωνική φιλοσοφία, ελληνικό τοπίο συνδυάζονται για να προσφέρουν την αλλοπρόσαλλη εικόνα μιας αδιέξοδης κουλτούρας που αναμασά τις ρίζες της. Ο εμπνευσμένος ποιητής κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.

Φόρο τιμής στη δημιουργικότητα της ελληνικής γλώσσας, αλλά και στους Έλληνες ποιητές, ιδιαίτερα στους μεγάλους Ζακύνθιους Κάλβο και Σολωμό, αποτίνει ο Καποδίστριας, με την εθνική πνοή τους να διαπερνά το έργο του. Καθώς στην εποχή της παγκοσμιοποίησης η ευθύνη του ποιητή διευρύνεται, η μετανάστευση, η προσφυγιά, ο πόλεμος σε Ιράκ ή Λίβανο –«ρωγμή στον τοίχο του Όνειρου»– αναταράζουν την ποίηση. Η επιθυμία για ανατροπή, για την αποκάλυψη μιας βαθιάς αλήθειας χτίζει τον ρυθμό του ποιήματος: «Πού ’ναι το κράτος σου / να κηρύξω επανάσταση;» ρωτά τον καθένα μας. Και ποιος δεν θα συμφωνήσει με τους ανάλαφρους στίχους που σπάνε φθόγγους και πέτρες: «Κάμανε κόμμα τα χρώματα / εναντίον μου. / – Δεν πολιτεύομαι, τους δήλωσα / κι έμεινα / ο επιπόλαιος / εκτός σχεδίου πόλεως».

Θεματική του π. Παναγιώτη Καποδίστρια είναι το ιερό στη ζωή και στην ποίηση. Κάθε λέξη, μεγαλειώδης ή ταπεινή, κρύβει το δέος του ποιητή για τη Δημιουργία. Και όταν φαίνεται να μιλά για ουρανό, πάλι μιλά για τον άνθρωπο: «αλλόκοτες χημείες τ’ ουρανού / στο πρώτο αστροπελέκι / μηχανορραφίες εωσφόρων για το πώς / να ξαναγίνουν άγγελοι».

Related Posts with Thumbnails