ΜΕ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ΤΟΥ ΑΚΡΟΑΤΗ γράφει η ΜΑΡΙΑ ΚΟΤΟΠΟΥΛΗ
«Παίξαμε και τραγουδήσαμε ήπιαμε νερό
Φρέσκο, που ξεπηδά από τους αιώνες…»
ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ, Ήλιος ο Πρώτος
Θριαμβική η εναρκτήρια συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών στις 7 Οκτωβρίου του 2011, με θέμα το ΝΕΡΟ. Τρία έργα διαφορετικών εποχών με υψηλή αισθητική και δυσκολία, έδωσαν το στίγμα του νέου ανέμου που γυρνάει τις σελίδες της ΚΟΑ.
Το πέρασμα από τον προκλασικό μουσικό κόσμο του Χέντελ, στο σύγχρονο του Χοβχάνες και πίσω στον ιμπρεσσιονιστικό του Ντεμπισί, με πηγή έμπνευσης το υδάτινο στοιχείο, δικαίωσε την επιλογή. Μέσα από την εξαιρετική ερμηνεία του Αρχιμουσικού Βασίλη Χριστόπουλου και της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, ανατρέξαμε στους αρχαίους μύθους, στην καθαγιασμένη από τον χριστιανισμό υδατολατρεία. Αυτό που οι ποιητές αναδεικνύουν με το λόγο, οι ζωγράφοι με το χρώμα και το σχέδιο, οι συνθέτες το αναδεικνύουν με ήχους.
Ήχοι από τα Κόρνα θα μας μεταφέρουν συνειρμικά σε αρχέγονες λατρείες. Σε σύμβολα μαγικά θα μας μυήσουν οι Τρομπέτες και μέσα από τα θαυμαστά Έγχορδα θα δούμε να ρέουν «ύδατα θαυμαστά». Λίγο αργότερα το Όμποε θα μας αφηγηθεί παράξενα φαινόμενα και τα Φαγκότα , θαρρείς και τραγουδούν το μύθο για το «Αθάνατο Νερό». Η γαλήνη θα έρθει από το Τσέμπαλο για να κατευνάσει τους Δράκους της Δίρκης και τον Πύθωνα, στις πηγές του Μαντείου των Δελφών. Η Συμφωνία των Νερών του Χέντελ [1685-1719] μέσα από το υγρό στοιχείο, όχι μόνο μας οδήγησε στ’ αρχαία τα μονοπάτια αλλά και μας θύμισε τον ψαλμό του Δαυίδ: «Ον τρόπον επιποθεί η έλαφος επί τας πηγάς των υδάτων, ούτως επεπόθησεν η ψυχή μου προς σε ο Θεός».
Η Συμφωνία των Νερών παίχτηκε το 1717 με την ευκαιρία του βασιλικού «περιπάτου» στον Τάμεση και όπως θέλει ο θρύλος, για την αποκατάσταση της φιλίας Βασιλιά και Συνθέτη που είχε διαρραγεί, η αλήθεια όμως είναι ότι η επανασύνδεση των δύο ανδρών είχε προηγηθεί της συναυλίας.
Όλα τα πλάσματα του Θεού έχουν θέση στην τέχνη, αφού με περίσσια τέχνη δημιουργήθηκαν. Αυτό μας απέδειξε ο Αλάν Χοβχάνες [1911-2000], ο αρμενικής καταγωγής Αμερικανός συνθέτης με το έργο του Και ο Θεός έπλασε τις Φάλαινες για ηχογραφημένους ήχους Φαλαινών και Ορχήστρα, γραμμένο το 1970, ύστερα από παραγγελία του Αντρέ Κοστελάνετς. Το έργο, σύμφωνα με το καλαίσθητο πρόγραμμα της ΚΟΑ, θεωρείται χαρακτηριστικό της «Βιομουσικής». Με το ξεκίνημα τα έγχορδα δημιουργούν, κατά τον Συνθέτη, ένα «ελεύθερο, άρρυθμο χάος». Ευθύς αμέσως θα γνωρίσουμε από τα χάλκινα πνευστά το θαλάσσιο τοπίο και τη ζωή που κρύβει μέσα του. Δαίμονες και θαλάσσιες τέρατα βλέπαμε να συνταξιδεύουν δίπλα στις Φάλαινες, καθώς αφουγκραζόμαστε τις φωνές τους μέσα από τις εκπληκτικές μιμήσεις των πνευστών οργάνων. Δύσκολο έργο, αριστοτεχνικά παιγμένο από τον Μαέστρο και την Ορχήστρα του.
Ακόμα θα προσθέταμε ότι οι εκλεπτυσμένοι χειρισμοί του Αρχιμουσικού Βασίλη Χριστόπουλου και των μελών Ορχήστρας, μας οδήγησαν στη θέαση της δύναμης του υδάτινου στοιχείου, καθώς ερμήνευαν τη Θάλασσα του Κλοντ Ντεμπισί [1862-1918], έργο, που μας δίνει με ήχους όλο το μεγαλείο του νερού από την αυγή στο απομεσήμερο, με τις σκιάσεις και το φως, την αρμονία της κίνησής του, την ενυπάρχουσα ζωή, το παιχνίδισμα των κυμάτων, αλλά και την τραγωδία κατά την καταιγίδα. Η συγκλονιστική περιγραφή του χορού της θαλάσσης με τον αέρα, έφερε στη μνήμη μας τις Νύμφες των νερών, τη Θέτιδα, τους Τρίτωνες και τον Νηρέα, τη «Λιμνούλα με τα Νούφαρα» και τη γιαπωνέζικη γέφυρα του Κλοντ Μονέ, έτσι, σαν μια εντύπωση, όπως στους πίνακες των Ιμπρεσιονιστών, των «Ουκίγιο-ε» των θαλασσινών τοπίων του Τάρνερ, των ξυλογραφιών του Χουκουσάι, των ποιημάτων του Γιώργου Σεφέρη:
«Εδώ, στο χώμα ρίζωσε μια στέρνα
μονιά κρυφού νερού που θησαυρίζει.»
Η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, η αρχαιότερη στη χώρα μας, είναι ένα Κεφάλαιο για το Μέγαρο Μουσικής και για την Πατρίδα μας. Πρέπει να στηριχτεί, ώστε οι κακές ημέρες να μείνουν οριστικά στο παρελθόν και να προχωρήσει απρόσκοπτα προς το μέλλον.
Ας κλείσουμε τις ταπεινές μας εντυπώσεις για τη θαυμάσια αυτή βραδιά, όπως ξεκινήσαμε, με την ποίηση του Οδυσσέα Ελύτη, μνήμη ακριβή για τα εκατό χρόνια από τη γέννησή του.
«Λίγο το νερό για να το ’χεις Θεό
και να κατέχεις τι σημαίνει ο λόγος του».
1 σχόλιο:
Ευχαριστούμε θερμά!
Μας στηρίζετε στο νέο μας ξεκίνημα
θα βάλουμε link στο μπλογκ του συλλόγου των μουσικών της ΚΟΑ για την σελίδα σας και θα ήταν χαρά μας, αν μας επιτρέπατε να την αναδημοσιεύσουμε!
Δημοσίευση σχολίου