© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Δευτέρα 23 Ιουλίου 2007

Δαβίδ, ΨΑΛΜΟΣ ργ΄ (Νεοελληνική απόδοση: π. Παναγιώτης Καποδίστριας)

Να ευλογείς, ψυχή μου, τον Κύριο.

Κύριε, ο Θεός μου, πόσο πολύ αναδείχτηκες μέγας!
Αίνο και μεγαλοπρέπεια ντύθηκες,
εσύ που το φως σα ρούχο σου φοράς,
ξαπλώνοντας τον ουρανό σα κάλυμμα δερμάτινο.
Ο στεγάζοντας τα πάνω ουράνια σε νερά,
ο που τα νέφη έκαμε άρμα του
και στις φτερούγες των ανέμων περπατά.
Ο που έπλασε τους αγγέλους του πνεύματα
και τους λειτουργούς του φλόγα πυρός.

Αυτός είναι που θεμελίωσε τη γη στην ασφάλειά της επάνω,
στον αιώνα του αιώνα δε θα γείρει.
Σαν ιμάτιο η άβυσσος περικάλυμμά του,
πάνω στα βουνά θα σταθούν τα νερά.
Τα επιτίμησες και θα φύγουν,
από τη βροντή της φωνής σου θα δειλιάσουν.
Βουνά ορθώνονται πάνω,
πεδιάδες κατεβαίνουν
όπου τα θεμελίωσες.
Σύνορο έβαλες που δεν θα ξεπεράσουν,
ούτε θα επιστρέψουν να καλύψουν τη γη.
Στα φαράγγια τις πηγές ο εξαποστέλλοντας
δίοδο θα βρίσκουν τα νερά στα όρη ανάμεσα,
θα ποτίσουν όλα τα θηρία του αγρού
όναγροι στη δίψα τους θα τα καλοδεχτούν,
πάνω τους θα κατασκηνώσουν τ’ ουρανού τα πετεινά
μες από τις πέτρες θα φωνάξουν.
Ο ποτίζοντας από τα ύψη του βουνά
η γη απ’ τον καρπό θα χορτάσει των έργων σου.
Ο που κάνεις να βλαστήσει χορτάρι για τα ζωντανά
και χλόη να ξεπερετιούνται οι άνθρωποι
ψωμί να βγάνει από τη γη
και την καρδιά του ανθρώπου ευφραίνει το κρασί
ώστε με λάδι το πρόσωπό του ν’ απαλύνει
και το ψωμί στηρίζει την καρδιά του ανθρώπου.
Θα χορτάσουν τα ξύλα της πεδιάδας
οι κέδροι του Λιβάνου που φύτεψες.
Εκεί στρουθία θα στήσουνε φωλιά
με πρώτη και καλύτερη του ερωδιού.
Τα ψηλά βουνά για τα ελάφια
πέτρα
των λαγών το καταφύγιο.

Σελήνη εποίησε για τους καιρούς
τη δύση του έμαθε ο ήλιος.
Σκοτάδι έβαλες κι έγινε νύχτα
ανάμεσά της θα διαβούν του δάσους όλα τα θεριά.
Λιονταράκια ωρυόμενα ν’ αρπάξουν
τροφή να γυρέψουν απ’ τον Θεό.
Ο ήλιος ανάτειλε και συνάχτηκαν
στις μάντρες τους θα κοιμηθούν.
Για τη δουλειά του θάβγει ο άνθρωπος
μέχρι το βράδυ στη δουλειά.

Πόσο μεγάλα τα έργα σου, Κύριε!
Όλα με σοφία τα δημιούργησες
γέμισε από τα κτίσματά σου η γη.
Να, η θάλασσα η μεγάλη κι ευρύχωρη
εκεί αναρίθμητα ερπετά
μικρούλια ζώα και μεγάλα
πλοία εκεί τη διαπλέουν
κι ετούτος ο δράκοντας που τον έπλασες να την εμπαίζει.
Όλα περιμένουν από Σε
στην πρώτη ευκαιρία να τους δώσεις τροφή
κι όταν τους δώσεις θα την μαζέψουν.
Θα τους στερήσεις την πνοή και θα εκλείψουν
στο χώμα τους επιστρέφοντας.
Θα τους στείλεις την πνοή και θα κτιστούν
το πρόσωπο της γης θ’ ανακαινίσεις.

Ας είναι του Κυρίου η δόξα στους αιώνες
ας ευφρανθεί ο Κύριος λόγω των έργων του.
Αυτός που βλέμμα ρίχνει στη γη και την κάνει να τρέμει
αγγίζει τα βουνά και καπνίζονται.

Όσο ζήσω τον Κύριο θα τραγουδήσω
Θα ψάλω τον Θεό μου όσο υπάρχω.

Μακάρι να του αρέσει το ποίημά μου ετούτο
Κι εγώ θα ευφρανθώ με τον Κύριο μαζί.
Μακάρι να εκλείψουν οι αμαρτωλοί από τη γη
και οι άνομοι να μην υπάρχουν.

Να ευλογείς, ψυχή μου, τον Κύριο.

Γρηγορίου Θεολόγου, ΤΡΙΑ ΕΠΙΓΡΑΜΜΑΤΑ (Μετάφραση π. Παναγιώτη Καποδίστρια)


ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ (ΠΒ΄)

Ά
λλοι χρυσό, άλλοι άργυρο κι άλλοι τιμάνε
πλούσια τράπεζα, του βίου αυτού παιχνίδια.
Άλλοι τα μεταξένια νήματα, χωράφια άλλοι
καρποφόρα, ζώων αγέλες άλλοι.
Για μένα πλούτος μέγας ο Χριστός. Ω, να τον έβλεπε
ολοκάθαρα γυμνός ο νους μου. Κι ας έχει τ’ άλλα ο κόσμος.

ΣΤΟΥΣ ΤΑΦΟΥΣ ΟΛΩΝ ΤΟΥΣ (ΖΑ΄)

Η πέτρα είμαι που τον πατέρα και τον γιο τους ένδοξους
σκεπάζω Γρηγορίους, λιθάρι ένα, δόξες ίσες,
τους δυο ιερείς. Κι εγώ την ευγενή δέχθηκα
Νόννα, με τον Καισάριο μαζί τον γιο της τον μεγάλο.
Τάφους έτσι μοιράστηκαν και γιους. Ο δρόμος τους;
Όλοι ψηλά. Ζωής ουράνιας ο πόθος ένας.


ΑΛΛΟ (ϞΕ΄)

Του ιερού πατέρα εγώ απόχτησα και τ’ όνομα και θρόνο
και τον τάφο. Μα, να θυμάσαι, φίλε, τον Γρηγόριο,
τον Γρηγόριο, δώρο από τον Χριστό στη μάνα του.
Με όνειρα νυχτερινά του ‘δωκεν έρωτα σοφίας.


Τετάρτη 18 Ιουλίου 2007

Ακούστε τον λόγο του Ποιητή: ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ. Δήλωση για την Δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967

Ιστορικό το κείμενο που ακολουθεί και ο λόγος του Γιώργου Σεφέρη, βγαλμένος κατευθείαν από τη Σιωπή και την Ψυχή του, όλος θυμό και πίκρα...
Ακούστε τον λόγο του Ποιητή. Είναι καίριος κι ευθύβολος!
Ακούστε τον, παρακαλώ Σας:


Τετάρτη 11 Ιουλίου 2007

Αδελφών Ανδρέα και Μάριου Θεοδόση, ΑΠΟΚΑΘΙΣΤΩΝΤΑΣ ΤΟ "ΑΡΧΑΙΟΝ ΚΑΛΛΟΣ"

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ

Ίδρυση - Λειτουργία


Το Εργαστήριο Συντήρησης της Ιεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου ιδρύθηκε το Μάρτιο του 2001 με πρωτοβουλία του Μητροπολίτη Ζακύνθου κ.κ. Χρυσοστόμου Β΄, σε χώρο της Ιεράς Μονής των Στροφάδων. Aπό τότε, αμείωτη είναι η συμπαράσταση και των πατέρων της Μονής καθώς και η καθοδήγηση της εφόρου αρχαιολόγου κ. Ζωής Μυλώνα στις δραστηριότητες του εργαστηρίου.

Στα έξι χρόνια λειτουργίας του έχει συντηρηθεί ένας μεγάλος αριθμός έργων τέχνης – άνω των 370 – που χρονολογούνται από τη βυζαντινή και κυρίως την μεταβυζαντινή περίοδο, μεταξύ των οποίων φορητές εικόνες, ελαιογραφίες, ξυλόγλυπτα και αργυρά πάμφυλλα.
Πιο συγκεκριμένα :
- Φορητές εικόνες και ελαιογραφίες της Iεράς Μονής Στροφάδων και Αγίου Διονυσίου που αποτελούν μέρος της μόνιμης συλλογής και εκτίθενται στις αίθουσες του Εκκλησιαστικού Μουσείου – Σκευοφυλακίου της Ιεράς Μονής.
- Εικόνες τέμπλου, εκκλησιαστικά κειμήλια από τις Ιερές Μονές Αγίου Γεωργίου Κρημνών και Αγίου Ανδρέα Βολιμών.
- Εικόνες δωδεκάορτου και βημόθυρα από το ομώνυμο μετόχι της Αγίας Αικατερίνης του Σινά στη Ζάκυνθο.
- Εικόνες από την συλλογή του Μητροπολιτικού Μεγάρου.
- Φορητές εικόνες από το αρχικό τέμπλο του ναού του Αγίου Παντελεήμονα Πηγαδακίων.
- Το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο προσκυνητάρι από τη Μονή του Αγίου Ιωάννη του προδρόμου στη Λαγκάδα.
- Έργα υψηλής καλλιτεχνικής, θρησκευτικής και ιστορικής αξίας από ναούς της Ζακύνθου. Συνοπτικά αναφέρονται ο ναός της Παναγίας Δερματούσας στο Τραγάκι Ζακύνθου, ο ναός του Αγ. Χαραλάμπη Ζακύνθου, ο Μητροπολιτικός ναός του Αγ. Νικολάου των Ξένων, ο ναός του Αγ. Λαζάρου Ζακύνθου, εικόνες από το σκευοφυλάκιο του ναού της Αγίας Μαύρας Μαχαιράδου, από το ναό της Παναγίας της Κεριώτισσας, από το ναό Φανερωμένης Ζακύνθου και Λιθακιάς κ.α.

Συντήρηση

Η συντήρηση περιλαμβάνει την ταξινόμηση και καταγραφή των εκκλησιαστικών έργων, την αποκατάσταση των ασυντήρητων έργων, καθώς και τον έλεγχο, τη μέτρηση και την εξασφάλιση κατάλληλων κλιματολογικών συνθηκών.


Η συνολική διαγνωστική διαδικασία, περιλαμβάνει την εφαρμογή των πιο κάτω μεθόδων:

1. Ψηφιακή φωτογράφηση και μακροφωτογράφηση
2. Φωτογράφηση σε στερεομικροσκόπιο
3. Υπεριώδη φωτογράφηση φθορισμού
4. Υπέρυθρη φωτογράφηση
5. Απεικόνηση ψευδοχρώματος υπερύθρου
6. Ακτινογραφία Roentgen
7. Μαθηματική επεξεργασία των εικονιστικών δεδομένων

Οι μέθοδοι εξέτασης που εφαρμόζονται είναι μη καταστρεπτικές και αφορούν τη μελέτη της επιφάνειας και της εσωτερικής δομής των αντικειμένων καθώς και των αιτιών που προκαλούν την φθορά τους. Εξασφαλίζουν έτσι την αποτελεσματική συντήρηση με την χρησιμοποίηση των κατάλληλων υλικών και μεθόδων.

Η έως τώρα συντήρηση και εργαστηριακή έρευνα:
-αποκάλυψε αρκετά άγνωστα ενυπόγραφα έργα διαφόρων καλλιτεχνών. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι δύο εικόνες του Βίκτωρος, η «Προσκύνηση των Ποιμένων» και ο «Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος», ο «Χριστός Παντοκράτωρ» του Γ. Βιδάλε, ο «Ευαγγελισμός» του Ιερέα Αναστασίου Κουτρούλη, φορητές εικόνες Δωδεκάορτου του Πέτρου Βόσσου, έργα του Ιωάννη Ταμβάκη, Κωνσταντίνου Χίου κ.α.
-συνέβαλε στη μελέτη της επιφάνειας και της εσωτερικής δομής των αντικειμένων, στον προσδιορισμό των στρωμάτων από τα οποία αποτελούνται και στην αποκάλυψη της αυθεντικής ζωγραφικής κάτω από νεότερες επιζωγραφήσεις, χαρακτηριστικά αναφέρεται η πολύ αξιόλογη εικόνα της «Βαπτίσεως του Χριστού» του 15ου αι., του «Χριστού δεμένου στον Κίονα» του 17ου αι. από τη Μονή του Αγ. Γεωργίου Κρημνών και η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας «Βλαχέραινα» από τα Πηγαδάκια.
- έφερε στο φως συνθέσεις ζωγραφικής και έγιναν γνωστές αθέατες επιγραφές καλυμμένες από στρώμα συσσωρευμένου ρύπου αποκάλυψε μη ορατές φθορές του φέροντος υλικού που έγιναν στο πέρασμα του χρόνου «Παναγία Δερματούσα» από το χωριό Τραγάκι.
- συνεισέφερε στην χρονολόγηση, γεωγραφική τοποθέτηση και στην επίλυση προβλημάτων, όπως είναι η αυθεντικότητα των έργων ζωγραφικής, φορητή εικόνα «Εσταυρωμένος» από τον ναό του Εσταυρωμένου στην Πόλη Ζακύνθου.

Στις δραστηριότητες του Εργαστηρίου Συντήρησης εντάσσεται ακόμη η οργάνωση τριών περιοδικών Εκθέσεων. Η πρώτη «Εκ του μη όντος εις το Είναι» που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2003, η δεύτερη «Εικόνες της Ζακύνθου» που πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του 2005 και η τρίτη "Αποκαθιστώντας το αρχαίον κάλλος", που πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2006.

Παρότι έχουν γίνει πολλά στην κατεύθυνση διάσωσης της πολιτισμικής κληρονομιάς της Ζακύνθου παραμένει ακόμα ένας μεγάλος αριθμός ασυντήρητων έργων εκκλησιαστικής τέχνης, τα περισσότερα από αυτά υψηλής ιστορικής, καλλιτεχνικής και θρησκευτικής αξίας που λόγω της κακής κατάστασης διατήρησης τους καθιστούν αναγκαία την άμεση καταγραφή, συντήρηση και μελέτη.
Η δραστηριοποίηση της πολιτείας αλλά και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης θα μπορούσε να συμβάλει ουσιαστικά στην χρηματοδότηση τέτοιων προσπαθειών.

Summary

The establishment and the operation of a museum in the new wings of the holy Monasteres of Strofades and Agios Dionysios aims at exhibiting and exposing to the public several relics of religious art. The cultural and historical value of these pieces have made imperative the establishment of a workshop for the preservation and restitution of works of painting.
The establishment of this workshop would not have been possible without the unconditional and personal support of his Excellency the metropolit of Zakynthos, Crysostomos II.

Methodology of restoration
The workshop’s preservation department is equipped with all research instrument necessary for understanding the physiology of the artwork and documenting its pathology.
The methods employed are nondestructive. Their aim is to study the surface and structure of the artworks. They also reveal the causes of decay and how they can be deal with.
Effective maintenance is ensured by means of choice of proper material and preservation methodology:
- X-Rays
- Black and White infrared
- Ultraviolet photography
- Color infrared
- Macroscopic photographic

Τρίτη 10 Ιουλίου 2007

Κ. Π. Καβάφη, ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ



Την εκκλησίαν αγαπώ - τα εξαπτέρυγά της,
τ' ασήμια των σκευών, τα κηροπήγιά της,
τα φώτα, τες εικόνες της, τον άμβωνά της.
Εκεί σαν μπω, μές σ' εκκλησία των Γραικών
με των θυμιαμάτων της τες ευωδίες,
με τες λειτουργικές φωνές και συμφωνίες,
τες μεγαλοπρεπείς των ιερέων παρουσίες
και κάθε των κινήσεως τον σοβαρό ρυθμό -
λαμπρότατοι μες στων αμφίων τον στολισμό -
ο νους μου πιαίνει σε τιμές μεγάλες της φυλής μας,
στον ένδοξό μας Βυζαντινισμό.

π. Παναγιώτη Καποδίστρια ΗΛΙΑΝΘΟΙ ΣΤΟΝ ΚΑΜΠΟ


-Τρένο πού με πας;
-Κάμπο διασχίζω κοίτα
με ηλίανθους
ωραίους εγωπαθείς
κι άλλες πολλές εκπλήξεις

ω, δεν θα πλήξεις
ήδη αποδύονται
το κίτρινό τους
έως την Απώλεια
λόγω καύσωνα λένε

ωστόσο φίλε
μην παραμυθιάζεσαι.
Προϋποθέτουν
μεροληπτικές αφές
και μύθους αμοιβαίους

πιθανότητες
εγκιβωτιζόμενες
στην αφάνεια

βεβαιότητες
αναβαπτιζόμενες
στην παράνοια.

[Από την υπό έκδοση ποιητική συλλογή του Π.Κ. "Ο αρχαίος Αγροφύλαξ", εκδ. Γαβριηλίδης].

Ζυλ Συπερβιέλ ΝΑΥΑΓΙΟ (Μετάφραση Δέσποινα Καποδίστρια)

Ένα τραπέζι πολύ κοντά, μια λάμπα πολύ μακριά
Που μες στον μανιασμένο αέρα δεν μπορούν να σμίξουν
Και μέχρι τον ορίζοντα μια έρημη ακρογιαλιά.
Ένας άνθρωπος στη θάλασσα σηκώνει το χέρι, φωνάζει: "Βοήθεια!"
Κι η ηχώ του απαντά: "Τι εννοείτε μ' αυτό;"

(Από τη συλλογή Αποβάθρες, 1922)

Διονυσίου Σολωμού, ΕΠΑΙΝΟΣ ΤΟΥ ΛΟΦΟΥ ΤΟΥ ΣΚΟΠΟΥ

(με υποχρεωτικές ομοιοκαταληξίες)

Άμα είναι η νύχτα φεγγερή, με υψώνει ο λογισμός μου, βαριές φροντίδες φορτωμένος, απάνω στον ανάερο βουβό βράχο του Σκοπού, αφιερωμένον στης Παρθένου τον παλαιϊκό ναό.

Εδώ ο πόθος ν' αγναντεύω με βιάζει να καθίσω στον ίσκιο ενός χαμόδεντρου μα ξάφνου μπρος στ' αχόρταγα τα μάτια μου ένα πνεύμα ξεπετιέται, στα κινήματα και στην ειδή σεβάσμιο.

"Ποιος είσαι;" τον ρωτώ. Κι' εκείνος: "Τέτοια εικόνα όλο αγροτικά χρώματα απλώνεται εδώ πέρα, που το βλέπω καλά τι μπορεί και κάνει η Φύση.

Εδώ σού ανοίγονται της φύσης όλες οι ομορφιές, έτσι που ξαστοχάω ακόμα και τα Ηλύσια εγώ ο Πλίνιος τόση στα μάτια μου έχει αξία για την ομορφιά της".

[Μετάφραση από τα ιταλικά: Λίνος Πολίτης]

Τετάρτη 4 Ιουλίου 2007

Η Αγία Γραφή (Παλαιά και Καινή Διαθήκη)

Η Βίβλος ή Αγία Γραφή, δηλαδή η Παλαιά και η Καινή Διαθήκη, αποτελεί το ιερό και θεόπνευστο Βιβλίο των Χριστιανών. Μαζί μάλιστα με την Ιερά Παράδοση είναι τα δύο σκέλη, τα οποία στηρίζουν και νοηματοδοτούν το όλο Χριστιανικό Οικοδόμημα.

Έχουμε την ευχαρίστηση, να μπορούμε πλέον να προσφέρουμε ολόκληρη την Βίβλο στους φίλους αναγνώστες της Ενοριακής μας Βιβλιοθήκης, μέσα από τον ΟΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΒΙΒΛΟΥ της Διαδικτυακής Βιβλιοθήκης της Εκκλησίας της Ελλάδος ΜΥΡΙΟΒΙΒΛΟΣ, πατώντας την παρακάτω ένδειξη:

Home of the Greek Bible

Related Posts with Thumbnails