(2 Μαΐου 2014)
Προσφιλεῖς μας νέοι,
Χριστός Ἀνέστη!
«Ὡς χαρίεν ἐσθ᾿ ἄνθρωπος ὅταν ἄνθρωπος ᾖ» (Μαίανδρος).
Ἡ ἀγάπη τοῦ Ἀναστάντος Χριστοῦ μᾶς συνεκέντρωσε σήμερoν εἰς τήν Κωνσταντινούπολιν, εἰς τήν ἕδραν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας, κατά τήν χαρμόσυνον αὐτήν πασχαλινήν περίοδον, κατά τήν ὁποίαν οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοί, ὡς χαρίεντες ἄνθρωποι «Πάσχα κροτοῦμεν αἰώνιον», «Πάσχα μέγα, Πάσχα τῶν πιστῶν».
Ἐκφράζομεν καί διαδηλοῦμεν, λοιπόν, τήν χαράν μας, τήν ἐπαυξάνουσαν τήν πασχαλινήν ἡμῶν εὐφροσύνην, διότι βλέπομεν τά φωτεινά πρόσωπά σας, τά ὁποῖα μᾶς εἶναι ἤδη ἐκ παλαιοῦ γνωστά καί ἀγαπητά, ἀλλά καί διότι γνωρίζομεν καί νέους φίλους, κληρικούς καί λαϊκούς, οἱ ὁποῖοι διακονεῖτε τήν νεότητα εἰς τάς ἀνά τήν οἰκουμένην ἐπαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου. Ἀπευθύνομεν πρός ὅλους σας τόν θερμόν πατρικόν μας χαιρετισμόν καί τήν Πατριαρχικήν μας εὐχήν νά μείνετε πάντοτε ἀκμαῖοι νέοι καί νά συνεχίζετε νά διακονῆτε καί νά κατευθύνετε τήν νέαν γενεάν κατά τάς ἐπιταγάς τοῦ Εὐαγγελίου τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή, κατά τήν ἀποστολικήν προτροπήν, πρός «ὅσα ἐστίν ἀληθῆ, ὅσα σεμνά, ὅσα δίκαια, ὅσα ἁγνά, ὅσα προσφιλῆ», ὥστε νά λογίζωνται οἱ νέοι «τήν ἀρετήν καί τόν ἕπαινον» (πρβλ. Φιλ. δ΄ 8-9), νά εἶναι ὄντως «χαρίεντες νέοι».
Σᾶς εὐχαριστοῦμεν ἰδιαιτέρως, ἀγαπητοί φίλοι, διά τήν ἀνταπόκρισίν σας εἰς τήν πρόσκλησιν τῆς Μητρός Ἐκκλησίας καί ἤδη συμμετέχετε τῆς ἐπικαίρου αὐτῆς συναντήσεως ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων καί ἐμπειριῶν. Εἰς τό πρόσωπόν σας εὐχαριστοῦμεν τούς Ποιμενάρχας τῶν θεοσώστων ἐπαρχιῶν τοῦ Θρόνου, οἱ ὁποῖοι ἀνταπέκριθησαν εἰς τήν πρόσκλησιν ταύτην τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου καί ἀπέστειλαν στελέχη τῶν ὑπό τήν εὐθύνην των λειτουργούντων γραφείων νεότητος, πρός ἀνταλλαγήν σκέψεων καί ἐμπειριῶν ἐπί τοῦ ζωτικοῦ θέματος τῆς διακονίας τῆς νεότητος μέ σκοπόν τήν σύστασιν ἑνός δικτύου διά τήν διακονίαν τῆς νεότητος ὑπό τήν αἰγίδα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου. Ὡσαύτως, χαιρετίζομεν τούς ἀντιπροσώπους τῶν Ἁγιωτάτων Ἐκκλησιῶν Κύπρου, Ἑλλάδος καί Ἀλβανίας ἐν τῷ μέσῳ ἡμῶν καί εὐχόμεθα εὐχάριστον τήν διαμονήν σας εἰς τήν Πόλιν μας καί παραγωγικόν τόν συμπνευματισμόν σας μετά πάντων τῶν λοιπῶν μετεχόντων.
Ἐμελετήσαμεν προσωπικῶς καί ἐν συνεργασίᾳ μέ τήν ἁρμοδίαν Ἐπιτροπήν Νεότητος τοῦ Πατριαρχείου μας καί ἐν συνεχείᾳ εἰς τήν Ἁγίαν καί Ἱεράν Σύνοδον τήν ὀργάνωσιν τῆς ἐκδηλώσεώς μας αὐτῆς, διότι γνωρίζομεν τόν ἀγῶνα τόν ὁποῖον σεῖς καθημερινῶς διεξάγετε διά νά δώσετε εἰς τήν νεότητα μίαν προοπτικήν πνευματικῆς ζωῆς ἐντός μιᾶς κοινωνίας ἡ ὁποία ὁλονέν καί περισσότερον στρέφεται πρός τήν λατρείαν τῆς ὕλης καί τήν περιφρόνησιν τῆς ψυχῆς, ὥστε νά ὁμοιάζῃ συχνάκις μέ τήν Βιβλικήν Βαβυλώνιον κάμινον. Εἰς αὐτήν τήν κάμινον οἱ νέοι, οἱ ὁποῖοι ἐπιθυμοῦν κάτι ἀνώτερον, δηλαδή τήν κοινωνίαν μέ τόν Θεόν καί τήν τήρησιν τῶν σωτηρίων ἐντολῶν Του, ὁμοιάζουν μέ τούς Τρεῖς Παῖδας τῶν Ἑβραίων, οἱ ὁποῖοι εἶχον ριφθῆ εἰς αὐτήν ἀπό τόν βασιλέα Ναβουχοδονόσορα, ἐπειδή ἐπίστευον εἰς τόν δημιουργόν τοῦ παντός Κύριον καί Θεόν.
Καί ἐάν τότε ὁ βασιλεύς, δηλαδή, κατά παραλληλισμόν, ἡ σύγχρονος ἐξουσία, ἀπῄτει τήν λατρείαν τοῦ ἑαυτοῦ του, ὁ σημερινός καταναλωτικός πολιτισμός, ὁ πολιτισμός τῆς πτώσεως, ὅπως εὐστόχως ἔχει χαρακτηρισθῆ, τείνει νά μεταμορφώσῃ κάθε ἄνθρωπον εἰς Ναβουχοδονόσορα, ὁ ὁποῖος λατρεύει τό αὐτοείδωλόν του, καί εἰς τήν θέσιν τοῦ Θεοῦ ἔχει τοποθετήσει τόν ἑαυτόν του. Αὐτόν τόν ἑαυτόν του προσπαθεῖ νά ὑπηρετήσῃ μέ κάθε τρόπον. Καί ἀτυχῶς, ἤδη ἀπό τήν παιδικήν του ἡλικίαν, ὁ ἄνθρωπος διδάσκεται ὑπό τῆς συγχρόνου κοινωνίας νά ἱκανοποιῇ τάς ἐγωιστικάς ἐπιθυμίας του, πιστεύων ὅτι εἰς τήν ἱκανοποίησιν τῶν ἐπιθυμιῶν εὑρίσκεται ἡ ἀληθής εὐδαιμονία.
Ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, ἑρμηνεύων τό βιβλίον τῆς Γενέσεως, δηλαδή τήν δημιουργίαν τοῦ σύμπαντος καί τοῦ ἀνθρώπου, μᾶς διδάσκει ὅτι οἱ νέοι «τό παρόν μόνον ἡδύ ὁρῶντες, τήν μετά ταῦτα ὀδύνην οὐ λογίζονται». Διό καί πρέπει «πολλήν τῆς ἀρετῆς ποιεῖσθαι τήν ἐπιμέλειαν, καί τῆς τῶν νέων σωφροσύνης ἐπιμελεῖσθαι» (Εἰς τήν Γένεσιν ΝΘ΄, P.G. 54, 519).
Αὐτή εἶναι ἀκριβῶς ἀνά τούς αἰῶνας ἡ διδασκαλία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας καί ἡ μαρτυρία τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου: Ὅτι δηλαδή αὐτός ὁ ὁποῖος ἐπιθυμεῖ νά ζήσῃ χριστιανικῶς πρέπει νά μάθῃ νά νεκρώνῃ τόν παλαιόν ἄνθρωπον, «σύν τοῖς παθήμασι καί ταῖς ἐπιθυμίαις» αὐτοῦ. «Λέγω δέ, πνεύματι περιπατεῖτε καί ἐπιθυμίαν σαρκός οὐ μή τελέσητε. Ἡ γάρ σάρξ ἐπιθυμεῖ κατά τοῦ πνεύματος, τό δέ πνεῦμα κατά τῆς σαρκός˙ ταῦτα δέ ἀντίκειται ἀλλήλοις» (Γαλ. ε΄, 16-18). Τήν μάχην αὐτήν κατά τῶν ἐπιθυμιῶν τῆς σαρκός ὀφείλομεν νά ἐμφυσήσωμεν ὡς ἀποφασιστικόν στοιχεῖον εἰς τήν ζωήν κάθε νέου ὁ ὁποῖος ἐπιθυμεῖ νά ζήσῃ ἐν Χριστῷ.
Ἡ μάχη αὐτή εἶναι ἡ ἀρετή καί μόνον. «Πάντα μέν ἀνθρώπων, ἀλλότρια τοῦδε βίοιο˙ ἡ δ᾿ ἀρετή βροτέη, τοῦτο μόνον βιοτή» (ὅλα τά πράγματα τῶν ἀνθρώπων εἶναι ξένα γιά τήν ζωή αὐτή. Ἡ ἀνθρωπίνη ἀρετή μονάχα, αὐτή εἶναι ἡ ζωή) κηρύττει βιωματικῶς ὁ Θεολόγος Γρηγόριος (Ἔπη Θεολογικά, Ποίημα ΛΑ΄, Γνωμικά δίστιχα, P.G. 37, 913).
Ἡ Κωνσταντινούπολις, καί ἰδιαιτέρως τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, εἶναι εἷς τόπος ἤ ὀρθότερον, ἕν βίωμα ἀρετῆς.
Ὅλοι οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί ἐπιθυμοῦν μίαν ἡμέραν νά ἐπισκεφθοῦν τήν Πόλιν καί τήν Μητέρα Ἐκκλησίαν. Θέλουν νά γνωρίσουν τήν ἱστορίαν της, τά περίφημα μνημεῖα της, τήν ὡραιότητά της. Δέν ἐκλαμβάνουν ὅμως τήν Κωνσταντινούπολιν καί τήν ἕδραν τοῦ Πατριαρχείου μας ὡς ἕνα ἀξιοθαύμαστον χῶρον διατηρήσεως τοῦ βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, ἕν ζωντανόν μουσεῖον περιωπῆς, τό ὁποῖον μᾶς μεταφέρει εἰς τό ἔνδοξον παρελθόν. Τήν βιώνουν ὡς θεσπίσασαν τό δόγμα, κρατοῦσαν καί κηρύττουσαν τήν ὀρθήν πίστιν καί μαρτυροῦσαν τό ὀρθόδοξον φρόνημα, δηλαδή τήν ἀρετήν. Διά τό Πατριαρχεῖον μας καί τήν μαρτυρίαν τῆς διδασκαλίας του ἀνά τούς αἰῶνας θά ἠδύνατο εὐχερῶς νά ἐπαναληφθῇ ἡ ρῆσις τοῦ Ἁγίου ἐκ τῶν Πατριαρχῶν Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου, τοῦ μέλος ἐναρμονίσαντος θεολογίας καί ποιήσεως: «Μεσάτη δέ κακῶν ἀρετή κατάκειται ὡς ρόδον ἐν στυγερῇσι καί ὀξείῃσιν ἀκάνθαις» (Ἡ ἀρετή βρίσκεται εἰς τήν μέσην τῶν κακῶν ὅπως τό ρόδον ἀνά μέσον εἰς τά ἄγρια καί σκληρά ἀγκάθια) (Ἔπη Θεολογικά, Ποίημα Β΄, ὑποθῆκαι παρθένοις, P.G. 37, 594).
Ἀπαραίτητος προϋπόθεσις τῆς ἐπιτυχίας μιᾶς ἐξωτερικῆς δραστηριότητος ἐντός τῆς Ἐκκλησίας, τήν ὁποίαν διακονοῦμεν, εἶναι ἀσφαλῶς ἡ ἔντονος ἐσωτερική, πνευματική καί λειτουργική ζωή. Δηλαδή ἡ «συνομιλία ἐνώπιος ἐνωπίῳ μέ τόν Θεόν». Αὐτή ἡ ζωή ἐν Πνεύματι, ἡ συνοδοιπορία μέ τόν ταφέντα καί ἀναστάντα Κύριον, εἶναι ἡ μυστική πηγή ἀπό τήν ὁποίαν πρέπει νά ἐκπορεύεται κάθε δραστηριότης, ἐάν ἐπιθυμοῦμεν νεολαίαν ὄχι αἰχμάλωτον, ἀλλά βιοῦσαν Πάσχα, δηλαδή ἀνάστασιν. Ἐπιγραμματικῶς ἐπισημαίνομεν καί τονίζομεν: Ἡ ἀνάστασις εἶναι εὐφροσύνη καί χαρά καί ζωή, ἡ αἰχμαλωσία εἶναι καταδίκη, πόνος, θλῖψις, στενοχωρία, πάθος, ἄρνησις τῆς ζωῆς.
Ἐάν ἡ βυζαντινή Κωνσταντινούπολις ἀπετέλεσε μίαν ἐξαιρετικήν ἑστίαν πολιτισμοῦ, ἐμποτισμένην μέ τάς ἀξίας τοῦ Εὐαγγελίου, δέν εἶναι ἐπειδή ἐδῶ οἱ χριστιανοί καί οἱ κληρικοί αὐτῆς ἔκτιζον Ἁγίας Σοφίας, ἁγιογραφοῦσαν ψηφιδωτά καί τοιχογραφίας, καλλιγραφοῦσαν χειρόγραφα, ἄνοιγαν σχολεῖα, ἐσμίλευον θαυμαστά ἔργα μικροτεχνίας, ἀλλά κυρίως ἐπειδή ἐπεζήτησαν πρῶτον νά κυριαρχήσουν εἰς τά πάθη των καί νά ἐμποτισθοῦν ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦμα, ἐπιτυγχάνοντες τήν ἐντός τῆς καρδίας «βασιλείαν τοῦ Θεοῦ» καί τήν μυστικήν εἰρήνην τῆς χαρᾶς τῆς ἀναστάσεως, τήν ὁποίαν οὐδεμία τεχνολογική πρόοδος καί οὐδεμία ἐπιστήμη δύνανται νά προσφέρουν.
Ὅταν, λοιπόν, ὁμιλῶμεν διά τήν πνευματικήν παράδοσιν, τήν ὁποίαν καταβάλλομεν προσπαθείας ὅλοι οἱ ἐργάται τῆς Ἐκκλησίας μας, νά κρατήσωμεν, ἐννοοῦμεν μίαν ζωντανήν μυστικήν καί μυστηριακήν ἀνάμνησιν τῆς ζωῆς τῶν Ἁγίων, ἐννοοῦμεν τόν χαρίεντα ἄνθρωπον τοῦ ἀρχαίου Μαιάνδρου, δηλαδή τό «μέγα τραῦμα», τόν ἄνθρωπον καί τήν αἰχμαλωσίαν του, τόν ὁποῖον ἄνθρωπον ἴασεν ὁ Χριστός μέ τήν ἐκ νεκρῶν ἀνάστασίν του (πρβλ. τροπάριον ἀκολουθίας Κυριακῆς τοῦ Θωμᾶ) καί τόν κατέστησεν ἀληθῶς χαρίεντα.
Αὐτή ἡ ἀναστάσιμος καί χαρίεσσα παράδοσις, τήν ὁποίαν οἱ νέοι, ἡ ἐλπίς τοῦ μέλλοντος τῆς στρατευομένης Ἐκκλησίας καί τῆς κοινωνίας μας, καλοῦνται νά διατηρήσουν καί νά συνεχίσουν, δέν εἶναι στατική ἤ φονταμενταλιστική ἤ προσωποκεντρική, ἀλλά μετάδοσις ζωῆς αὐθεντικῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ.
Ὁ φανατισμός καί ὁ φονταμενταλισμός εἶναι ἔννοιαι ξέναι εἰς τήν παράδοσιν καί εἰς τό σῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Δυστυχῶς σήμερον μέ πολλήν λύπην διαπιστοῦμεν τήν ἐκδήλωσιν τοιούτων φαινομένων φονταμενταλισμοῦ, ἐθνικοῦ καί θρησκευτικοῦ, παγκοσμίως, ἰδιαιτέρως ὅμως ἐσχάτως εἰς τόν χῶρον τῆς Μέσης Ἀνατολῆς, τά ὁποῖα ἤδη ἔχουν στοιχίσει αἵματα πολλά καί ἔχουν ἐπιφέρει τήν ἐγκατάλειψιν ὑπό μεγάλου ἀριθμοῦ χριστιανῶν τῶν τόπων εἰς τούς ὁποίους διά πρώτην φοράν διεδόθη τό μήνυμα τῆς ἐν Χριστῷ σωτηρίας.
Ὀφείλομεν, λοιπόν, νά εὐαισθητοποιηθῶμεν ὅλοι, καί ἰδιαιτέρως ἡ νεότης, νά μή ἀδιαφορῶμεν εἰς τά φαινόμενα αὐτά, ἀλλά νά πράττωμεν ὅ,τι δυνάμεθα διά τήν ἐνίσχυσιν τῶν ἀδελφῶν μας χριστιανῶν, οἱ ὁποῖοι εὑρίσκονται αὐτήν τήν στιγμήν ἀκόμη ὑπό διωγμόν καί ὑπό καθεστώς φόβου καί τρόμου.
Παρακολουθοῦμεν, μέ ἐνδιαφέρον καί χαράν τήν πρόοδόν τοῦ ἔργου σας καί τάς ἐκφράσεις τῆς γνησίας ἀγάπης σας διά τήν Ἐκκλησίαν καί τό Πατριαρχεῖον μας. Εὐχόμεθα ἐκ βάθους καρδίας τό σεμινάριον, τό ὁποῖον ἀρχίζει σήμερον νά ἀποτελέσῃ ἀφορμήν καλλιτέρας καί μεγαλυτέρας συνεργασίας μεταξύ τῶν διακονούντων τήν Ὀρθόδοξον Νεότητα ἐργατῶν. Νά ἀποτελέσῃ, δηλαδή, ἀφορμήν καρποφόρου προβληματισμοῦ διά τῆς ἀνταλλαγῆς ἀπόψεων καί σκέψεων, οὕτως ὥστε νά καλλιεργηθῇ ἕνα κοινόν βίωμα, ἕνα κοινόν φρόνημα, τό φρόνημα τῆς ὀρθοδόξου νεότητος, τό ὁποῖον ἐκφράζεται μέ τήν ὀρθόδοξον χριστιανικήν ζωήν, ὥστε νά γινώμεθα ὅλοι, νέοι καί πρεσβύτεροι, συνεχισταί τοῦ πνεύματος τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεώς μας.
Ὅταν προσλάβωμεν τό κοινόν τοῦτο φρόνημα τῶν Πατέρων, ὡς τό περιγράφουν οἱ Ἅγιοι Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος καί Γρηγόριος ὁ Θεολόγος καί σύμπας ὁ χορός τῶν ἁγίων Πατέρων, καί τό καλλιεργήσωμεν, θά δυνηθῶμεν νά αἰσθανώμεθα τό ἔγγισμα καί τό ἄγγιγμα τοῦ Θεοῦ καί θά ἔχωμεν μίαν ἑνιαίαν φωνήν, καί ἕνα κοινόν δεσμόν, ὁ ὁποῖος δέν θά ἐπηρεάζεται ἀπό τάς γεωγραφικάς ἀποστάσεις καί τάς μεταξύ ἡμῶν γλωσσικάς, πολιτιστικάς, ἐθνικάς καί κοινωνικάς διαφοράς.
Ἰδού τό ἐνώπιόν σας ἱερόν ἔργον, ἀδελφοί καί τέκνα, τό ὁποῖον συνίσταται εἰς τήν ἐπιτυχίαν τῆς διδασκαλίας εἰς τούς νέους ἀνθρώπους νά ἐμπιστεύωνται τόν Θεόν: «Πᾶσαν τήν ζωήν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ παραθώμεθα». Ἐπιγραμματικῶς: τό ἔργον σας ἔγκειται εἰς τήν ἐπιτυχίαν τῆς ἐμπειρίας νά θέλουν οἱ νέοι νά ἀγαποῦν καί ὄχι νά τούς ἀγαποῦν.
Εἶναι προτιμότερον, ἀντί νά ὁμιλῶμεν περί τοῦ Θεοῦ εἰς τούς νέους, νά βιώνωμεν τόν Θεόν καί νά τούς ἀγαπῶμεν. Νά τούς μάθωμεν νά ζοῦν εἰς ἀδιάλειπτον κοινωνίαν μέ τούς ἁγίους, εἰς ἕνα κόσμον μεταμορφούμενον πέραν τῆς καθημερινότητος.
Μεγάλην σημασίαν, διά τούς νέους εἰδικώτερον, ἔχει τό πρόσωπον τοῦ πνευματικοῦ πατρός. Τοῦτο τό μυστήριον ἠμπορεῖ νά βιωθῇ μέ οἱονδήποτε πνευματικόν, ἀλλά γίνεται πλέον εὔγλωττον, ὅταν ὁ συγκεκριμένος ἄνθρωπος εἶναι ἐξησκημένος εἰς τά τοῦ Θεοῦ καί προικισμένος εἰς τήν καθοδήγησιν πιστῶν. Ἡ πνευματική πατρότης εἶναι μία ἁρμονική συνεργία τοῦ προσερχομένου πιστοῦ, καί εἰδικῶς τοῦ νέου ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος θέτει τάς πνευματικάς βάσεις δι᾿ ὅλην του τήν ζωήν, καί τοῦ πνευματικοῦ πατρός, μέ σκοπόν τήν παιδαγωγίαν τῆς ἐλευθερίας καί τήν καλλιέργειαν τῆς προσωπικότητος.
Ἡ μαθητεία αὐτή εἰς ἕνα πνευματικόν πατέρα δέν ὁδηγεῖ -καί δέν πρέπει νά ὁδηγῇ- εἰς προσωπολατρείαν, ἀλλά εἰς πνευματικήν καρποφορίαν, διά τῆς ταπεινώσεως καί τῆς ἀνδρείας. Ὁ γνήσιος πνευματικός πατήρ σέβεται τήν προσωπικότητα τοῦ νέου καί ἀπόδειξις τοῦ σεβασμοῦ τούτου εἶναι ὅτι οὐδέποτε ἐπιθυμεῖ ἤ ἐπιδιώκει νά λάβῃ ὁ ἴδιος ἀποφάσεις ἀντί τοῦ προσερχομένου εἰς αὐτόν. Ἡ πρωτοβουλία διά τήν πορείαν πρός τόν Θεόν ἀνήκει εἰς τούς νέους. Ὁ πνευματικός εἶναι τό στήριγμα εἰς αὐτήν τήν πορείαν.
Ἀγαπητοί ὑπεύθυνοι καί ἐκπρόσωποι τῶν γραφείων νεότητος τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων καί τῶν Ἀρχιεπισκοπῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου,
Πέραν τῶν ἀνωτέρω σκέψεων ὅσον ἀφορᾷ εἰς τά προβλήματα τῶν νέων σήμερον καί εἰς τόν τρόπον ἀποδοτικῆς προσεγγίσεως αὐτῶν, ἐπιθυμοῦμεν νά σᾶς μεταφέρωμεν ὡρισμένας ἐμπειρικάς σκέψεις καί προτροπάς ἡμῶν, ἀποβλεπούσας εἰς τήν ἀποδοτικωτέραν ὀργάνωσιν καί ἐπιτέλεσιν τοῦ σπουδαίου ἔργου σας, ὥστε νά διαπιστώνετε καί νά διακρίνετε: «ποιός κρύβεται μέσα στό δειλινό καί συνεχῶς ἀνεβάζει τούς δεῖχτες;» (Αὐστραλίας Στυλιανός).
Σκοπός τῆς συναντήσεώς μας, εἶναι νά ἀνταλλάξωμεν τούς προβληματισμούς μας διά τήν ἀποτελεσματικωτέραν ὀργάνωσιν καί προσφοράν τῶν Γραφείων Νεότητος τῶν Ἐπαρχιῶν τοῦ Οἰκουμενικοῦ μας Πατριαρχείου, διότι, ὡς γνωστόν, ἀπό τήν ἐπιτυχίαν τῆς ἀγωγῆς τῶν νέων ἐξαρτᾶται ἐν πολλοῖς ἡ ἀνάδειξις πιστῶν ἐργατῶν εἰς τόν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου ἀλλά καί πιστῶν μελῶν τῆς Ἐκκλησίας. Γνωρίζετε, βεβαίως, ὅτι ὁ ἐχθρός τῆς Ἐκκλησίας προσπαθεῖ νά παγιδεύσῃ κυρίως τήν ἄπλαστον ἀκόμη νεότητα καί νά τήν παρασύρῃ εἰς τόν δρόμον τῆς ἀδιαφορίας διά τήν πίστιν καί τοῦ κακοῦ γενικώτερον, καί ὅτι ἀσφαλῶς καθῆκον μας εἶναι νά προσπαθήσωμεν νά διατηρήσωμεν τήν ἔμφυτον καθαρότητα τῶν διαθέσεων καί τῶν ψυχῶν τῶν νέων ἀλλά καί νά προσπαθήσωμεν νά ἀνορθώσωμεν νέους παρασυρθέντας εἰς τά μύρια καταστροφικά μονοπάτια, τά ὁποῖα αἱ σειρῆνες τοῦ κόσμου διατυμπανίζουν ὡς τά πλέον εὐχάριστα καί ἑλκυστικά δι᾿ αὐτούς.
Ἑπομένως, τό σεμινάριόν μας ἔχει νά κάνῃ ἕνα θεμελιῶδες ἔργον. Πρέπει νά καταστρώσῃ τάς βασικάς κατευθυντηρίους γραμμάς, ἐπί τῇ βάσει τῶν ὁποίων θά κινηθοῦν κατά τά προσεχῆ ἔτη αἱ προσπάθειαι τῶν Γραφείων Νεότητος. Ἀσφαλῶς, κατά περιόδους θά πρέπει νά συζητῶνται τά ἀποτελέσματα τῶν χαραχθεισῶν δράσεων καί νά γίνωνται αἱ πρέπουσαι ἀναθεωρήσεις καί βελτιώσεις, μέ κριτήριον τά πορίσματα τῆς ἀποκτωμένης πείρας.
Τά εἰς τήν διάθεσίν μας μέσα εἶναι κατά τό πλεῖστον γνωστά. Ὁ προφορικός λόγος, ὁ ὁποῖος ἐκφέρεται κατά διαφόρους συνάξεις, καί ὁ ὁποῖος ἔχει τό μειονέκτημα ὅτι γίνεται ἀκουστός ἀπό σχετικῶς περιωρισμένον ἀριθμόν νέων καί δή αὐτῶν οἱ ὁποῖοι προσέρχονται εἰς τάς συνάξεις. Παραλλήλως, ὑπάρχει δυνατότης ἐκφορᾶς προφορικοῦ λόγου, μέσῳ ραδιοφωνικῶν ἐκπομπῶν, καί ἐσχάτως προφορικοῦ ἤ καί γραπτοῦ λόγου μέσῳ τοῦ Διαδικτύου. Ἀσφαλῶς, ὅλοι ἔχομεν προβληματισθῆ καί σκεφθῆ πιθανάς βελτιώσεις τῶν μεθόδων καί τοῦ περιεχομένου τοῦ λόγου τούτου καί περί τῶν τρόπων προσελκύσεως τῶν νέων εἰς τό νά ἀκροασθοῦν τόν λόγον αὐτόν, διότι ὁ διαθέσιμος χρόνος τῶν περισσοτέρων νέων εἶναι μικρός καί ἡ προσέλευσις εἰς τάς συνάξεις ἔχει τάς δυσχερείας της.
Ἡ καταλληλοτέρα χρῆσις τοῦ γραπτοῦ καί ἐντύπου λόγου, εἰδικῶς τοῦ ἀπευθυνομένου πρός τούς νέους, πρέπει ἐπίσης νά γίνῃ ἀντικείμενον ἐμπεριστατωμένης μελέτης. Ἐνδεχομένως, ἡ μετάφρασις ἐπιτυχῶν ἐκδόσεων διά νέους ἀπό μιᾶς γλώσσης εἰς ἄλλην ἤ ἄλλας νά εἶναι ἀναγκαία καί χρήσιμος. Ἐφ᾿ ὅσον βεβαίως τά σχετικά κείμενα ἤθελον κριθῆ καί ἀποδειχθῆ ἑλκυστικά καί κατατοπιστικά διά τούς νέους.
Τά χαρακτηριστικά τοῦ προσώπου τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τῆς Ἐκκλησίας πρέπει νά ἐξαίρωνται ὡς πλήρη ἀγάπης καί συγχωρήσεως καί ἀποδοχῆς τῆς μετανοίας καί ἡ μετάνοια νά χαρακτηρίζεται ὡς χαροποιός κάθαρσις, καί ἀπαλλαγή ἀπό καταθλίψεων καί ἄγχους. Διότι ἐνίοτε ἡ εἰκών τοῦ μετανοοῦντος περιγράφεται ὡς θλιβερά, ἐνῷ κατ᾿ ἀλήθειαν εἶναι χαροποιός.
Ἡ συμμετοχή τῶν νέων εἰς τήν λατρείαν πρέπει νά συνιστᾶται καί εἰ δυνατόν νά ὀργανώνωνται λατρευτικαί συνάξεις εἰς τόπους καί χρόνους οἱ ὁποῖοι νά εὐνοοῦν τήν προσέλευσιν τῶν νέων.
Εὐνοϊκόν ἀποτέλεσμα ἐλπίζομεν ὅτι θά εἶχεν ἡ ὀργάνωσις ἀνταλλαγῶν νέων ἐκ διαφόρων Ἱερῶν Μητροπόλεων ἤ Ἐκκλησιῶν, διότι ἡ ἀναπτυσσομένη φιλία καί αἱ ἀγαθαί ἀναμνήσεις συμβάλλουν εἰς τήν διατήρησιν τοῦ ζήλου διά τήν πνευματικήν καλλιέργειαν καί διά τήν ἀποφυγήν τῶν κακῶν συναναστροφῶν.
Περαιτέρω, ἡ ὀργάνωσις κατασκηνώσεων ἤ φιλοξενιῶν εἰς ἐνδεχομένως διαθέσιμα κατάλληλα καταλύματα καί ὁ ἐμπλουτισμός αὐτῶν διά ὠφελίμων προγραμμάτων πνευματικῶν ἐνασχολήσεων δύναται, ὅπου αἱ συνθῆκαι τό ἐπιτρέπουν, νά χρησιμοποιηθῇ.
Ἐπί πλέον, κάθε ἄλλη ἐφαρμόσιμος ἰδέα ἠμπορεῖ νά χρησιμοποιηθῇ καί ἀσφαλῶς ἡ ἀνταλλαγή ἀπόψεων περί τῆς ἐφαρμογῆς ἀναλόγων πρωτοβουλιῶν θά εἶναι καρποφόρος, διότι θά ἐμποδίσῃ τήν ἐφαρμογήν ἀνεπιτυχῶν προγραμμάτων ἤ θά ἐμπλουτίσῃ μερικάς ἀρχικάς ἰδέας, ὥστε κατά τήν ἐφαρμογήν των νά γίνουν ἑλκυστικώτερα καί ἀποδοτικώτερα.
Ὅλα αὐτά προϋποθέτουν στενοτέρας ἐπικοινωνίας καί συνεργασίαν τῶν ὑπευθύνων νεότητος τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων διά τήν ἀνταλλαγήν σκέψεων καί ἰδεῶν, ὥστε καί βεβιασμέναι πρωτοβουλίαι νά ἀποφεύγωνται καί ὅσα γίνονται νά ἔχουν ἐπαρκῶς ζυγισθῆ καί ἐκτιμηθῆ καί βελτιωθῆ ἐν σχέσει μέ τήν ἀρχικήν σύλληψίν των.
Ἡ Ἐκκλησία μας χρησιμοποιεῖ πάντα τά εἰς τήν διάθεσίν της μέσα διά νά συνομιλῇ μετά τῶν πιστῶν καί νά τούς μεταφέρῃ τό χαρμόσυνον μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου. Ἐχρησιμοποίησεν ἀνέκαθεν τόν προφορικόν καί τόν γραπτόν λόγον, τό βιβλίον, τήν ἀλληλογραφίαν, τήν εἰκονογραφίαν, τήν ἀρχιτεκτονικήν , τά σύμβολα, τήν μουσικήν.
Ἤδη εἰς τήν ἐποχήν μας ἐνεφανίσθη ἕνας ἀκόμη τρόπος ἐπικοινωνίας, τό Διαδίκτυον. Τό Διαδίκτυον προσφέρει πολλάς καί ποικίλας δυνατότητας, ἰδίως εἰς τόν τομέα τῶν κοινωνικῶν δικτυώσεων, αἱ ὁποῖαι ἀσφαλῶς δύνανται νά χρησιμοποιηθοῦν. Ἀπαιτεῖται βεβαίως μεγάλη προσοχή καί περίσκεψις ὡς πρός τόν τρόπον καί τό ἦθος τῶν ἐπικοινωνιῶν αὐτῶν, διότι ἐνέχουν καί κινδύνους, ὅπως ὅλα, ἄλλωστε, τά μέσα. Ἀλλά αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ἐπειδή κυκλοφοροῦν καί ἐπιβλαβῆ βιβλία, δέν θά ἐκδίδῃ ἡ Ἐκκλησία τά ὠφέλιμα. Δηλαδή, δέν σημαίνει ὅτι, ἐπειδή τά κοινωνικά δίκτυα χρησιμοποιοῦνται ἀπό κακοποιούς ἤ ψευδολόγους ἤ ἄλλους, οἱ ὁποῖοι προσπαθοῦν νά πλανήσουν τούς νέους, δέν πρέπει νά τά χρησιμοποιήσῃ καί ἡ Ἐκκλησία. Ἀντιθέτως μάλιστα, πρέπει νά τά χρησιμοποιήσῃ εὐρέως, ὥστε ὁ ἐνδιαφερόμενος νά εὑρίσκῃ εἰς τό Διαδίκτυον τόν ἰστοχῶρον ὁ ὁποῖος ἱκανοποιεῖ τά πνευματικά ἐνδιαφέροντά του. Ὁ χρόνος τόν ὁποῖον θά ἀφιερώσῃ ἕνας πνευματικός διά νά ἐπικοινωνήσῃ μέσῳ τοῦ Διαδικτύου καί ἰδίως μέσῳ τῶν κοινωνικῶν δικτυώσεων μέ τούς νέους, ἐάν βεβαίως ὑφίσταται μεγάλη γεωγραφική ἀπόστασις μεταξύ αὐτοῦ καί τοῦ συνομιλητοῦ του, δυνατόν νά ἀποβῇ χρησιμώτατος καί ἀποτελεσματικώτατος, ἐάν ὁμιλῇ κατά Θεόν καί δέν προβάλλῃ προσωπικάς του ἀπόψεις. Τό Διαδίκτυον προσφέρει καί τήν δυνατότητα τηλεδιασκέψεων μεταξύ τῶν ὑπευθύνων νεότητος εἰς τακτά χρονικά διαστήματα πρός ἀνταλλαγήν ἀπόψεων ἐπί διαφόρων θεμάτων, χωρίς μάλιστα ἔξοδα ταξιδίων καί σπατάλην χρόνου. Εἰς τό σημεῖον βεβαίως τοῦτο πρέπει νά προσεχθῇ μία σοβαρά παράμετρος: Ἐπειδή τό διαδίκτυον προσφέρει πολλάς τεχνικάς δυνατότητας, ἀκόμη καί τήν δι᾿ εἰκόνος ἐπικοινωνίαν, δέν θά πρέπει νά ὑποκαταστήσῃ τήν πρόσωπον πρός πρόσωπον ἐπικοινωνίαν, διότι ὑφίσταται ὁ κίνδυνος ὁ νέος, καί δή ὁ ἔφηβος, νά ἐγκλωβισθῇ εἰς μίαν εἰκονικήν πραγματικότητα καί νά δημιουργηθῇ ἐθισμός ἀλλά καί ἀπόμονωσις ἀπό τήν πραγματικότητα καί τήν ζωήν.
Δι᾿ ὅσων εἴπομεν, ἐθίξαμεν ἀκροθιγῶς ὡρισμένα θέματα τά ὁποῖα ἐνδέχεται νά σᾶς ἀπασχολοῦν ὡς ὑπευθύνους νεότητος τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεών μας. Ἀσφαλῶς ὑπάρχουν καί πολλά ἄλλα θέματα τά ὁποῖα δύνανται καί πρέπει νά σᾶς ἀπασχολήσουν. Ἴσως μάλιστα εἶναι ὥριμοι αἱ συνθῆκαι διά τήν πραγματοποίησιν ἑνός μονίμου συνδέσμου τῶν ὑπευθύνων νεότητος τῶν Ἱερῶν Μητροπόλεων τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου, κατά τό ἐπιτυχές πρότυπον τῆς ἀντιστοίχου ἑνότητος τῶν ὑπευθύνων τῆς Ποιμαντικῆς διά τόν χῶρον τῆς Ὑγείας.
Δέν χρειάζεται νά σᾶς κουράσωμεν περισσότερον. Αἱ γενόμεναι νύξεις καί ἡ πεῖρα σας θά φέρουν εἰς τό προσκήνιον καί πολλά ἄλλα θέματα σχετιζόμενα μέ τήν ἀγωγήν τῆς νεότητος, τά ὁποῖα ὅλα εἶναι ἐξόχως ἐνδιαφέροντα. Διότι, ὅπως γνωρίζετε, ἡ κατάλληλος ἀγωγή τῆς νεότητος ἀποτελεῖ προϋπόθεσιν διά τήν ἀνάδειξιν καλῶν ἐνηλίκων.
Μέ αὐτάς τάς σκέψεις καί πατρικάς συμβουλάς καί προτροπάς, εὐχόμεθα καλήν ἐπιτυχίαν εἰς τάς ἐργασίας τοῦ Συνεδρίου μας καί ὅπως ὁ ἀναστάς Κύριος τάς εὐλογήσῃ πλουσίως, ὥστε νά εἶναι δι᾿ ὅλους ἐποικοδομητικαί καί νά συντελέσουν εἰς τόν καλλίτερον συντονισμόν τῆς διακονίας, τήν ὁποίαν προσφέρει ἡ Ἐκκλησία μας εἰς τήν Ὀρθόδοξον Νεότητα τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου.
Σᾶς εὐχόμεθα τόν θεῖον φωτισμόν εἰς τό ἔργον σας καί τήν διά τῶν συζητήσεών σας συναγωγήν καλῶν καί ἐφαρμοσίμων συμπερασμάτων ὡς πρός τήν ἐπιτυχεστέραν κατά Θεόν ἄσκησιν τῶν λίαν ὑπευθύνων καθηκόντων σας.
Ἡ Χάρις καί τό πλούσιον Ἔλεος τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἐκ νεκρῶν Ἀναστάντος καί τήν φθοράν καί τόν θάνατον τοῦ ἀνθρώπου διά τῆς ἀναστάσεώς Του καταργήσαντος, εἴθε νά ἐνοικῇ πλουσίως εἰς τάς καρδίας καί τάς διανοίας σας, καί νά κατευθύνῃ τά διαβήματα καί τά ἔργα σας εἰς πᾶν ἔργον ἀγαθόν καί εὐάρεστον τῷ Κυρίῳ. Ἀμήν.
|
