© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Τρίτη 1 Αυγούστου 2017

Ο Ερασίμολπος* προτείνει: «Ποίει και Σίγα»

Μια έννοια που στην Ελλάδα σήμερα έχει χάσει την αξία της

Και λέω σήμερα, γιατί στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε βαθύς σεβασμός στα λεγόμενα (στο Λόγο) και κάθε λέξη είχε το βάρος της σημασίας της. Όταν σέβεσαι – και εννοείς – αυτό που λες, τότε αισθάνεσαι απόλυτα την υποχρέωση να πράξεις ανάλογα.

Σήμερα, λοιπόν, ζούμε σε μια κοινωνία, στην οποία λίγο-πολύ ο καθένας είναι Ό,τι δηλώσει, Ό,τι νομίζει, μιλώντας ή πράττοντας χωρίς ουσιαστικά να σέβεται τον εαυτό του και τους άλλους και δίχως να ενεργεί με αυστηρή συνέπεια λόγων και πράξεων, χωρίς να διδάσκεται από τη σοφία και το παράδειγμα των αρχαίων Ελλήνων, με το βαθύ και διαχρονικό νόημα και τη λακωνικότητα του Λόγου τους (Μέτρον Άριστον, Μηδέν άγαν, Φείδου χρόνου, Μάθε βιώσας κτλ).

Ο Νεοέλληνας όχι μόνο, συνήθως, δεν πράττει ορθά, αλλά ενεργεί κυρίως για προσωπικό και όχι κοινωνικό όφελος, για ιδιοτέλεια και αυτοπροβολή (δες π.χ τις ταμπελίτσες με το όνομα του δωρητή), αποφεύγοντας τη σεμνότητα, την απαραίτητη σιωπή, την αξιοπρεπή στάση και την ποιότητα. Αντίθετα, δίνει προτεραιότητα, στην εμφάνιση, στην επιφάνεια, την εγωπάθεια, τη μεγαλοστομία, την κενολογία και σε άλλα «σημάδια έλλειψης παιδείας, ανωριμότητας, επιδειξιομανίας, ναρκισσισμού κτλ»

Το περίφημο «ελληνικό φιλότιμο» χαρακτηρίζει ανέκαθεν τον άνθρωπο της κοινωνίας μας, αναπτυγμένο σε μεγάλο βαθμό, το οποίο σήμερα θεωρείται χαμένο, με ό,τι σημαίνει αυτό σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο.

Δείγμα, επίσης, της γενικότερης κρίσης που ταλανίζει τον Έλληνα της εποχής μας είναι η θλιβερή εικόνα της δημόσιας ή ιδιωτικής τηλεόρασης και ο τρόπος που διεξάγονται σ’ αυτήν οι συζητήσεις μεταξύ διαφόρων προσκεκλημένων, χωρίς σοβαρότητα, χωρίς αλληλοσεβασμό, χωρίς Λόγο ουσίας και με έλλειψη πολιτισμού.

Δυστυχώς, στην εποχή μας κυριαρχεί ο άκρατος και βλαπτικός λαϊκισμός, που γοητεύει ευρείες κοινωνικές ομάδες, με αποκορύφωμα αυτού στον χώρο της εξουσίας. Επικρατούν η φλυαρία, οι υποσχέσεις, το ψέμα, ο πολιτικαντισμός, η πλάνη, η υποτίμησης της νοημοσύνης μας, η σκοπιμότητα και άλλα νοσηρά και απογοητευτικά συμπτώματα.
Στοιχεία, αυτά και πολλά παρόμοια, που διαφοροποιούν τον σύγχρονο από τον αρχαίο Έλληνα, με τη συμπεριφορά του πρώτου να κρίνεται αρνητική και προσβλητική για το πνέυμα και τον Λόγο που μας κληροδότησε η αρχαιοελληνική Σκέψη και Γραφή.

Η διαφοροποίηση αυτή, χρήζει ιδιαίτερης έρευνας, μελέτης και ερμηνείας υπεύθυνης με πολλούς παράγοντες να είναι η αιτία για αυτήν (ιστορικές περιπέτειες, Τουρκοκρατία, Έλλειψη Παιδείας, πολιτικές κ.ά κρίσεις, Τουρισμός κτλ).

Όλα αυτά οδηγούν στην διαπίστωση ότι η ελληνική κοινωνία διανύει ακόμα, από την εποχή του δολοφονημένου Ιωάννη Καποδίστρια, περίοδο ανωριμότητας και υπανάπτυξης (παρά τις όποιες εξαιρέσεις, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα), χωρίς τις προσπάθειες που απαιτούνται, χωρίς ανάληψη των όποιων ευθυνών, χωρίς διόρθωση των λαθών, χωρίς ωριμότητα σε όλους τους τομείς, με υπέρβαση του ατομικού ωφελιμισμού και με στόχευση μόνο στο γενικό ή στο κοινό συμφέρον.

Χρήσιμο, λοιπόν, κρίνεται να δοθεί βαρύτητα στο ουσιώδες και στο ποιοτικό, με τον Νεοέλληνα να αφουγκράζεται και να βιώνει την αξία της απλής μα και αξιοπρόσεκτης ρήσης «Ποίει και Σίγα», που μας φέρνει επιγραμματικά κοντά στις ανάλογες σοφές ρήσεις των αρχαίων Ελλήνων. Μια ρήση ή μια προτροπή, που κατευθύνει τον καθένα μας προς τον χώρο της δημιουργίας και της αθόρυβης προσφοράς, της συνέπειας λόγων και έργων, χωρίς φανφάρες και εντυπωσιασμούς. Κι αυτό, όπως και άλλα, είναι κάτι που οφείλεται στη σημασία και στην συμβολή του ελληνικού πολιτισμού για την ιστορία του κόσμου ή σε επίπεδο οικουμενικό, διαχρονικής διάρκειας και αξίας...

Σε κάθε δυσοίωνη εποχή – όπως και η σημερινή – υπάρχουν εστίες αντίστασης και ακμής όπως αυτές που παραμένουν άσβηστες στις σελίδες π.χ του Πλάτωνα και δίνουν «όπλα» πνευματικά για τον αγώνα που οδηγεί στην Ιδέα του Καλού, μ’ όλες τις έννοιες και τις αξίες που αυτό περιέχει (του Ορθού, του Δίκαιου, του Ωραίου, του Ηθικού)...

Σ’ αυτό το πλαίσιο, η φράση «Ποίει και Σίγα» έχει τη δική της θέση, σαν στοιχείο θετικό και παρήγορο, στην πορεία της με πολλές δοκιμασίες Ρωμιοσύνης, αυτής που δεν πρέπει να «την κλαις, εκεί που πάει να σκύψει»...
-----------------------
*Ερασίμολπος, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του γιατρού Διονύση Αρβανιτάκη

Related Posts with Thumbnails