© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Τρίτη 21 Δεκεμβρίου 2010

«Η αρρώστια του Κλείτου» ή ο θάνατος της δικής μας παράδοσης

Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ

Ένα ποίημα του μεγάλου μας δημιουργού Κωνσταντίνου Καβάφη ήρθε αυτές τις προεόρτιες και προπαρασκευαστικές μέρες στη σκέψη μου. Είναι το γνωστό «Η αρρώστια του Κλείτου», που όχι μόνο χαρακτηρίζει τον Αλεξανδρινό, αλλά και αποτελεί ένα αποστάλαγμα της σοφίας του και ένα μικρό δείγμα του μεγάλου του ταλέντου. Σας το θυμίζω.

Φωτό: Γιώργος Παπαχαραλάμπους
Ο Κλείτος, «ένα συμπαθητικό / παιδί, περίπου είκοσι τριώ ετών - / με αρίστην αγωγή, με σπάνια ελληνομάθεια» είναι πολύ βαριά άρρωστος και κινδυνεύει να πεθάνει, μες στον ανθό της νιότης του, γιατί, όπως ο ίδιος ο ποιητής επισημαίνει και τονίζει λυπημένος, «τον ηύρε ο πυρετός / που φέτος θέρισε την Αλεξάνδρεια».

«Είναι άρρωστος βαριά και τρέμουν οι γονείς του», καθώς επισημαίνεται κυριαρχικά στο ποίημα, σ’ έναν κεντρικό του στίχο, όπου από μόνος του αποτελεί, λόγω του βάρους και της σημασίας του, αυτοτελή στροφή. Ο εμπνευστής του συμπάσχει και συμπονάει. Νοιώθει την αδικία της περίπτωσης και την αποθανατίζει σε συμπύκνωση λόγου. Γνωρίζοντας καλά πως μόνο έτσι μπορεί να μείνει ανέπαφη η ομορφιά του νέου και τα γηρατειά να μην μπορέσουν να την μαράνουν, επιχειρεί, «θανάτω, θάνατον πατήσας», μια μάχη με την φθορά και το τέλος και επιφανειακά πιστεύει πως θα νικήσει.

Πάνω στην απελπισία του, λοιπόν, ίσως και θέλοντας να βρει λύση, φέρνει στο προσκήνιο, σαν από μηχανής θεό, μια γριά υπηρέτρια, που εργάζεται από χρόνια στο σπίτι και στο πρόσωπό της αναζητά την λύτρωση ή πιο σωστά θρέφει ελπίδες, μάταιες μεν, δημιουργικές δε.

Η ηλικιωμένη αυτή γυναίκα, όπως ο ίδιος μας εμπιστεύεται, επειδή η ίδια τον μεγάλωσε, «τρέμει κι αυτή για την ζωή του Κλείτου». Ήταν παλιά εθνική, που μπαίνοντας «σε σπίτι χριστιανών επιφανών», μυήθηκε αναγκαστικά στην θρησκεία τους και την ακολούθησε. Φαίνεται, όμως, να μην λησμόνησε τελείως και την παλιά της πίστη. Έτσι «μες στην δεινήν ανησυχία της» - πάντα ο πεπερασμένος άνθρωπος βρίσκει τρόπους διάσωσης στην απελπισία του και σε τέτοιες περιπτώσεις δεν διστάζει να προδώσει και ν’ απαρνηθεί - «στο νου της έρχεται ένα είδωλο / που λάτρεψε μικρή, πριν μπει αυτού», πριν, «χριστιανέψει» κατά την εφευρετική ρηματική εκφραστική λιτότητα του δημιουργού ποιητή.

Ανασύρει από την λήθη και την λησμονιά ένα ξόανο, επαναφέρει την λατρεία του, του ξαναδίνει ζωή και προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την κάποτε ιαματική του επέμβαση. Στον πόνο και την συμφορά, βλέπετε, δεν υπάρχουν διακρίσεις.

Για το λόγο αυτό «παίρνει κρυφά κάτι πλακούντια, και κρασί, και μέλι», όπως θυμάται από τα άγουρά της χρόνια και όπως έχουν σωθεί οι συνήθειες αυτές στην ξεθωριασμένη και θαμπή, λόγω και των γηρατειών, μνήμη της, «τα πάει στο είδωλο μπροστά» και ψάλλει με την τρεμουλιαστή από τα χρόνια και την διπλή συγκίνηση φωνή της όσα θυμάται μέλη, «μέσες άκρες», για να τιμήσει την αρχέγονη θεότητα και να την πείσει να διασώσει τον ασθενή, ευειδή νέο, που μόνο ο ποιητής φαίνεται να ξέρει πως εκτός από την επιδημία και μια ερωτικά απογοήτευση τον βαραίνει και κάνει πιο έντονο το πρόβλημά του.

Φαίνεται, όμως, πως όλα αυτά είναι μάταια. Ο ίδιος ο Καβάφης, τελειώνοντας το ποίημα μας δίνει την εξήγηση και συγχρόνως την λύση, η οποία ούτε εμάς τους αναγνώστες, ούτε τον ίδιο τον δημιουργό φαίνεται να ικανοποιεί, αλλά πρέπει όλοι να την δεχτούμε.

«Η κουτή», μας λέει, με την απολυτότητα που τον διακρίνει, λόγω της πείρας και της σοφίας του, «δεν νοιώθει που τον μαύρον δαίμονα λίγο τον μέλει / αν γιάνει ή δεν γιάνει ένας Χριστιανός». Έτσι το ποίημα λυτρώνεται μ’ έναν πρώιμο θάνατο και μια αιώνια εφηβεία.

Μα πώς, θα έχετε σίγουρα αναρωτηθεί, αυτές τις μέρες, τις παραμονές των Χριστουγέννων, σου ήρθε στην σκέψη αυτό το ποίημα και ποια επικαιρότητα μπορεί να έχει; Το ότι τα μεγάλα δημιουργήματα έχουν πολλές ερμηνείες και προσαρμόζονται στις περισσότερες, αν όχι όλες, τις περιστάσεις, θα ήταν εκ μέρους μου μια πρόχειρη και αβασάνιστη δικαιολογία. Είναι κάτι πολύ πιο σημαντικό και χειροπιαστό, που επανέφερε στην προσωπική μου επικαιρότητα αυτό το όμορφο ποίημα του κορυφαίου γέροντα και οι λόγοι που το θυμήθηκα είναι πολλοί και πιο απτοί. Σας τους εξομολογούμε και τους μοιράζουμε μαζί σας.

Ο θάνατος του Κλείτου συμβολίζει αυτόν τον καιρό την άρνηση της δικής μας, της τοπικής παράδοσης και την προδοσία της πατροπαράδοτης ιδιοσυγκρασίας μας.

Προπαραμονές των Χριστουγέννων και αναμφίβολα σε όλα τα σπίτια ή τουλάχιστον στα περισσότερα θα ζυμωθεί η κατά τον Γιάννη Τσακασιάνο, τον διεθνώς εντόπιο αγαπημένο ποιητή μας, «χριστοπαραμονιάτικη του τόπου μας κουλούρα». Η ευωδιά της μάλιστα γεμίζει την ατμόσφαιρα με γιορταστικές οσμές και πολλά θυμίζει. Όσοι δεν την φτιάξουν θα την αγοράσουν σίγουρα από τους φούρνους της γειτονιάς και αύριο βράδυ, μαζί με τα επίσης πατροπαράδοτα βραστά μπρόκολα, θα την κόψουν στο εορταστικό τραπέζι, τηρώντας και διατηρώντας το πανάρχαιο αυτό έθιμο, που μας κάνει να ξεχωρίζουμε από τους άλλους, άρα να υπάρχουμε. Αυτό είναι, σύμφωνα με το ποίημα, η «χριστιανική» μας ικεσία.

Αντίθετα, όμως, από την γερόντισσα του Καβαφικού στίχου, αντί, όπως αυτή να ψάχνουμε ξεχασμένους θεούς, υιοθετούμε νέους, «κάτι πλακούντια» - και αυτό είναι μεγαλύτερο ατόπημα - και παράλληλα με τα διδάγματα της πίστης μας και της παράδοσής μας κάνουμε και σ’ αυτούς σπονδές, προδίδοντας το δόγμα μας.

Αν καταλάβατε υπονοώ με όλα τα παραπάνω την βασιλόπιτα, που τελευταία έχουμε αντιγράψει και οκτώ μέρες μετά θα την κόψουμε και αυτήν, όχι από παλιά μας συνήθεια, αλλά από σύγχυση, προερχόμενη από τηλεοπτική επιρροή και αβασάνιστο πιθηκισμό. Είναι και αυτή η ξενόφερτη συνήθεια, όπως και άλλοτε έχουμε ξαναγράψει, κάτι σαν τον οβελία του Πάσχα, ο οποίος «εν εσχάτοις χρόνοις» αντικατέστησε το εύγεστο και οικείο στον ουρανίσκο μας αυγολέμονο και σεισμόπληκτα μας οδήγησε αρκετά πιο ανατολικά.

Τελευταία, μάλιστα, παρακολουθούμε και σχετικές με την πίτα του Ουρανοφάντορος συνταγές, οι οποίες ή δίνονται από τις εκπομπές των τοπικών μέσων μαζικής ενημέρωσης ή καταγράφονται στις εφημερίδες μας. Πολλές δε από τις κατ’ επέκταση «Βέφες», που τις παρέχουν ή πολλοί μιμητές του Μαμαλάκη πιστεύουν πως διασώζουν την παράδοση και την παραδίδουν, τρομάρα τους, στους νεώτερους. Είναι ακριβώς μια πανομοιότυπη περίπτωση με τους αδαείς πολιτικούς μας, οι οποίοι δηλώνουν πως κάνουν πολιτισμό και θέλουν να μας υποδηλώσουν στην Πάτρα, σαν περιφέρεια.

Στην ουσία επαληθεύεται και πάλι ο σοφός αναχωρητής της Αλεξάνδρειας και οι στίχοι του ξαναποκτούν υπόσταση και διάσταση.

Αλήθεια «τον μαύρο δαίμονα λίγο τον μέλει / αν γιάνει ή δεν γιάνει ένας Χριστιανός», όπως ακριβώς την τύχη μας ελάχιστα την ενδιαφέρει αν μας πέσει το φλουρί ή όχι, σε μας τους Ζακυνθινούς, όπου το γούρι μας ήταν για αιώνες και πρέπει να είναι το «ηύρεμα» και αυτό μάθαμε να αναζητάμε στο γιορταστικό μας τραπέζι, μαζί με την πολύ ποιητική ιεροτελεστία της φωτιάς, της σπονδής και της αναπαράστασης, που, πώς να το κάνουμε, δεν έχει η πίτα της Πρωτοχρονιάς. Να γιατί πρέπει να επιμένουμε στην πίστη μας και να τηρούμε ευλαβικά τις διδαχές της.

Καλά Χριστούγεννα!

Περί πλουτισμού Θεολογίας καί περί καυχωμένων ή συμπλεγματικών;

Λόγος ἐπί τῇ Κυριακῇ πρό τῆς Χριστοῦ Γεννήσεως

Ὑπό Πανοσιολ. Μ. Ἀρχιδιακόνου κ. Μαξίμου


Παναγιώτατε Δέσποτα,
Λαέ τοῦ Θεοῦ,


«Διό Σοι προσφέρομεν καί ἡμεῖς ὑπέρ τήν χρηματικήν φορολογίαν Ὀρθοδόξου πλουτισμόν Θεολογίας»

Ὁ ὑμνωδός τῆς ἑορτῆς τῶν Χριστουγέννων ὁμιλεῖ περί τοῦ πλουτισμοῦ τῆς Θεολογίας. Ἡμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι δοξολογοῦμεν τόν Κύριον διά τόν πλουτισμόν τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας, προελθόντα ἐκ τῆς ἐνσαρκώσεως τοῦ Θεοῦ Λόγου. Καί οὕτω δυνάμεθα νά καυχώμεθα διά τόν πλουτισμόν τῆς Θεολογίας τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, τῆς Θεολογίας τῶν εἰκόνων, τῆς τέχνης, τῆς ἐν γένει παραδόσεως τῆς Ἐκκλησίας καί τοῦ ἐνδόξου βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ, ὁ ὁποῖος ἐπηρέασε τήν ζωήν τῶν Ὀρθοδόξων ἕως καί τήν περίοδον τῶν Κάτω Χρόνων. Καί δικαίως καυχώμεθα διά τά ὑψηλά μέτρα τοῦ βυζαντινοῦ πολιτισμοῦ. Ἡ σύγχρονος ἱστοριογραφία ἔδωκε τήν πρέπουσαν ἀξίαν εἰς τόν πάλαι ποτε παρεξηγημένον πολιτισμόν τοῦ Βυζαντίου.

Ἡ καύχησις ὅμως αὕτη δύναται νά ὁδηγήσῃ τήν Ὀρθόδοξον Θεολογίαν εἰς ἕνα αὐτάρεσκον ἐγκλεισμόν. Ἡ καύχησις αὕτη δύναται νά μετατραπῇ εἰς ἕνα κρυφόν ἤ φανερόν ἐγωϊσμόν, διότι εὐκόλως δύναταί τις καυχώμενος νά μετατραπῇ εἰς συμπλεγματικόν ἐγωϊστήν. Εἰς τούς καυχωμένους δύναται νά συμπεριληφθοῦν καί οἱ νοσταλγοί καί ἐρασταί ἰδεολογικῶν σχημάτων καί καταφυγίων, ὡς τό σχῆμα ἐκεῖνο τό ὁποῖον ἀντιπαραθέτει τήν ρωμέϊκην παράδοσιν πρός τήν φραγκικήν τοιαύτην.

Καί τό ἐρώτημα τίθεται: Διατί προσκολλώμεθα εἰς τό παρελθόν; Θά ἠδύνατό τις νά ἀπαντήσῃ ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι παραδοσιακή πίστις τεθεμελιωμένη ἐπί τῆς Ἁγίας Γραφῆς, τῶν Πατέρων καί τῆς ἐν γένει ἀρχαίας διδασκαλίας τῶν ἑπτά Οἰκουμενικῶν Συνόδων. Οὐδείς ἀντιλέγει περί τούτου. Ἄνευ τῆς Γραφῆς, τῆς ἐκκλησιαστικῆς παραδόσεως καί τῶν Πατέρων ἡ Ὀρθοδοξία δέν δύναται νά ὑφίστα- ται οὔτε εἰς τό παρόν οὔτε καί εἰς τό μέλλον. Μία ὅμως κατά γράμμα προσκόλλησις «ἀποκτείνει» τό πνεῦμα καί τήν οὐσίαν τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως.

Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἐθεολόγησαν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι, ἐπί τῇ βάσει τῆς διδασκαλίας τῆς Ἁγίας Γραφῆς, ἄνευ ὅμως προσκολλήσεως εἰς τό γράμμα αὐτῆς. Πῶς εἶναι λοιπόν δυνατόν ἡμεῖς οἱ κληρονόμοι τῆς πατερικῆς διδασκαλίας νά μήν ἀκολουθήσωμεν τήν δοθεῖσαν ὑπ’αὐτῶν ἑρμηνευτικήν ἀρχήν τοῦ πνεύματος;

Οὕτως, οἱ Πατέρες διά τοῦ δημιουργικοῦ διαλόγου μετά τοῦ ἑλληνικοῦ πολιτισμοῦ ἐδημιούργησαν τόν λεγόμενον ἐμπολιτισμόν (inculturation) τῆς Θεολογίας τῆς Ἐκκλησίας καί κατέστησαν ταύτην συναφῆ-σχετικήν πρός τόν τότε πολιτιστικόν περίγυρον. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἐκχριστιάνισαν τόν ἑλληνικόν πολιτισμόν καί τοιουτρόπως ἐδημιούργησαν μίαν ἔξοχον θεολογικήν σύνθεσιν. Ἐπρόδωσαν οἱ Πατέρες τό δόγμα καί τό ἦθος τῆς Ἐκκλησίας; Ἄπαγε τῆς βλασφημίας! Ἡ συναφειακή θεολογία τῶν Πατέρων εἶναι πλουτισμός Θεολογίας ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι. Οἱ ὀξυδερκεῖς οὗτοι Ἅγιοι ἄνδρες τῆς Ἐκκλησίας ἐγνώριζον ὡς ἄριστα τά φιλοσοφικά ρεύματα τῆς ἐποχῆς καί διελέγοντο πρός αὐτά. Μετεμόρφωσαν φιλοσοφικούς ὅρους, ὡς ἐπί παραδείγματι τόν ὅρον «πρόσωπον», διά νά ἑρμηνεύσουν τό δόγμα τῆς Ἁγίας Τριάδος.

Καί τό ἐρώτημα πάλιν τίθεται ἐνώπιον ἡμῶν: Πρός τί ἡ τυφλή καί ἄνευ ὅρων καί προϋποθέσεων προσκόλλησις εἰς τό παρελθόν;

Φοβούμεθα ἐνώπιον μιᾶς νέας ὑπαρχούσης ἀπειλῆς, ἡ ὁποία ἀκούει εἰς τό ὄνομα παγκοσμιοποίησις-μεταμοντέρνος πολιτισμός; Ἡ μέν παγκοσμιοποίησις δημιουργεῖ τήν ἐντύπωσιν ὅτι ἰσοπεδώνει τήν ἰδιοπροσωπίαν καί τά χαρακτηριστικά λαῶν, ἀνθρώπων, πολιτισμῶν καί θρησκειῶν, ὁ δέ μεταμοντερνισμός ἀρνεῖται κατηγορηματικῶς οἱανδήτινα αὐθεντίαν καί ἀξίαν τοῦ παρελθόντος. Εἶναι τά κυρίαρχα πολιστικά μοντέλα τοῦ συγχρόνου τρόπου ζωῆς.

Ἐάν εἴμεθα ἑπόμενοι τοῖς Ἁγίοις Πατράσι δέν φοβούμεθα τόν διάλογον μέ τά ὡς ἄνω πολιτιστικά μοντέλα. Ἡ Ἀλήθεια ἐλευθερώνει ἐκ τοῦ φόβου τοῦ ἄλλου, τοῦ ἑτέρου καί καλεῖ εἰς διάλογον. Ὅστις κατέχει τήν Ἀλήθειαν δέν φοβᾶται, δέν διακατέχεται ὑπό ψυχολογικῶν συμπλεγμάτων ἤ εἰς τήν χειροτέραν περίπτωσιν ὑπό μίσους καί κακίας («Γνώσεσθε τήν Ἀλήθειαν καί ἡ Ἀλήθεια ἐλευθερώση ἡμᾶς»). Ὁ Χριστός συνωμίλησε μετά τῆς Σαμαρείτιδος! Μήπως ὡρισμένοι ἐξ ἡμῶν διακατεχώμεθα ὑπό τοῦ συμπλέγματος τῆς ἀνωτερότητος ὡς οἱ Ἰουδαῖοι τῆς ἐποχῆς τοῦ Κυρίου; Τό Οἰκουμενικόν Πατριαρχεῖον, ὑπό τήν ἐμπνευσμένην ἡγεσίαν τῆς Ὑμετέρας Θειοτάτης Παναγιότητος, δέν φοβεῖται τόν διάλογον, διαλέγεται καί συνεργάζεται μετά πάντων τῶν ἀνθρώπων καλῆς θελήσεως διά τήν προαγωγήν τῆς εἰρήνης καί τήν ἀντιμετώπισιν τῶν προκλήσεων τοῦ συγχρόνου κόσμου.

Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ὀφείλει καί πρέπει νά διαλέγεται μέ τό ἑκάστοτε πολιτιστικόν περιβάλλον καί ἐν προκειμένῳ μέ τάς ἀνησυχίας καί τάς ἀναζητήσεις τοῦ μεταμοντέρνου πολιτισμοῦ. Εἰς ἀντίθετον περίπτωσιν, αὕτη θά καταστῇ μουσειακόν ἀπολίθωμα καί γκέττο.

Εὐτυχῶς ἀκούονται εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἐκκλησίαν φωναί, αἱ ὁποῖαι ἀντιλαμβάνονται τά σημεῖα τῶν καιρῶν καί ἀντιδροῦν ὑγιῶς εἰς τήν ἀπομόνωσιν καί τό κλείσιμον τῆς Ὀρθοδοξίας. Τό προσφάτως συγκληθέν ἐν Βόλῳ Συνέδριον ἐπί τοῦ θέματος: «Νεοπατερική Σύνθεση ἤ Μεταπατερική Θεολογία;» ἔθεσε τήν χεῖρα ἐπί τόν τύπον τῶν ἥλων καί ἐδημιούργησεν, ὡς μή ὤφελεν, ἀντιδράσεις ὀρθοδόξων, ἰδεολογικῶς προσκεκολλημένων εἰς τό παρελθόν, ἀρνουμένων κατ’ οὐσίαν δημιουργικόν διάλογον μέ τόν σύγχρονον πολιτισμόν καί καθιστώντων οὕτω τήν Ὀρθόδοξον Θεολογίαν γυμνήν διαλόγου καί πτωχήν!

Ἡ θεολογική ἡμῶν παιδεία περιορίζεται, ὡς ἐπί τό πλεῖστον, εἰς μίαν ἀκαδημαϊκοῦ χαρακτῆρος ἱστορικοκριτικήν μελέτην τῶν Πατέρων ἤ εἰς τήν χειροτέραν περίπτωσιν εἰς ἠθικολογικοῦ καί συναισθηματικοῦ περιεχομένου κηρύγματα. Ἡ ἐκκλησιαστική ἡμῶν ζωή ἐξαντλεῖται ἐνίοτε εἰς παροχήν ψυχολογικῆς ἀναπαύσεως καί «κατανυκτικῶν» Λειτουργιῶν, εἰς πνευματικούς τύπου «γκουρού» καταστάσεις αἱ ὁποῖαι δύνανται εὐκόλως νά ταυτίσουν τήν Ἐκκλησίαν μέ τά ἀνατολικά θρησκεύματα. Ὁ διακρινόμενος ἐπί προφητικῇ ἐγρηγόρσει Ἐλλογιμότατος καθηγητής κ. Χρῆστος Γιανναρᾶς εἰς τό βιβλίον του «Ἐνάντια στή Θρησκεία», ἤ ἐπί τό ἀκριβέστερον ἐναντίον τῆς θρησκευούσης Ἐκκλησίας, κατέδειξεν ἐναργῶς τήν ἔκπτωσιν τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς εἰς θρησκευτικόν καί ψυχολογικόν γεγονός.

Τό Ἅγιον Πνεῦμα κατέλιπεν εἰς τήν Ἐκκλησίαν μεγάλας θεολογικάς καί προφητικάς μορφάς, ὡς ἐκείνη τοῦ π. Γεωργίου Φλωρόφσκυ, ὁ ὁποῖος πρῶτος ὡμίλησε περί τῆς ἀνάγκης νεοπα- τερικῆς συνθέσεως καί διαλόγου μετά τῆς Δύσεως. Ὁ π. Γεώργιος ὑπῆρξεν ὄντως οἰκουμενικός διδάσκαλος, ἑπόμενος τοῖς Ἁγίοις Πατράσι! Καί τήν ἀνάγκην ταύτην ἐπισημαίνουν καί σύγχρονοι μορφαί, ὡς ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Περγάμου κ. Ἰωάννης, εἷς ἐκ τῶν πιστῶν μαθητῶν τοῦ ἀειμνήστου π. Γεωργίου.

Παναγιώτατε Δέσποτα,
Ἀδελφοί μου,

Ἡ ἔλλειψις προφητικῆς συνειδήσεως καί ἑρμηνείας ἴσως ἀποτελεῖ πτῶσιν χειροτέραν τῆς πτώσεως εἰς ἁμαρτωλά πάθη! Καί διά τοῦτο θά κατακριθῶμεν ὑπό τοῦ Κυρίου ἐν τῇ Δευτέρᾳ Αὐτοῦ παρουσίᾳ καί θά ἀποδώσωμεν φρικτόν λόγον εἰς τόν δικαιοκρίτην Κύριον! Ὁ Στῆβεν Ράνσιμαν ἐδήλωσεν ὅτι ὁ 21ος αἰών θά εἶναι ὁ αἰών τῆς Ὀρθοδοξίας. Θά ἐκπληρώσῃ ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία τήν προφητικήν της κλῆσιν εἰς ἕνα μεταμοντέρνον πολιτισμόν; Τό ἐρώτημα θέτει πάντας ἡμᾶς πρό τῶν εὐθυνῶν ἡμῶν!

Ἄς ἐξαγοράσωμεν τόν καιρόν!

Καλά καί εὐλογημένα Χριστούγεννα!


[Η ομιλία εξεφωνήθη την περασμένη Κυριακή στον Ι. Ναό Αγίου Νικολάου Νεοχωρίου, κατά την Θεία Λειτουργία στην οποία χοροστάτησε ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος. Πηγή: Φως Φαναρίου]

Related Posts with Thumbnails