© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Δευτέρα 15 Σεπτεμβρίου 2014

Η ανάσταση του Σταυρωμένου

Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ


Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, πήγα την ημέρα της γιορτής του, στις 14 του Σεπτέμβρη, στο ιστορικό εκκλησάκι του Σταυρωμένου, στην αρχή του δρόμου του Κρυονεριού. Δεν ξέρω γιατί, αλλά αυτό το θεωρώ πάντα απαραίτητο. Ίσως για τις παιδικές μνήμες, ίσως επειδή είναι ένα από τα ελάχιστα κομμάτια της γνήσιας Ζακύνθου, που αντιστέκεται ακόμα, έστω και με δεκανίκια, ίσως επειδή η εποχή της γιορτής το επιβάλλει, μια και τα ήσυχα βράδια του πρώιμου Φθινόπωρου έχουν μια γλύκα γαλήνης, σε αντίθεση με την αναστάτωση της Άνοιξης.
   Ο μικρός αυτός ναός, έχει, για μένα τουλάχιστον, μια μαγεία κι έναν συμβολισμό. Τον βρίσκεις, αν ψάξεις, μέσα στις κακοτεχνίες του μπετόν του νεοπλουτισμού της μετασεισμικής Ζακύνθου, με την βλασφημία κάποιων μπαλκονιών, που τον καταπάτησαν, να υπογραμμίζει την έλλειψη  σεβασμού και παιδείας και το χορτάριασμα της εγκατάλειψης και τον ανακαλύπτεις, αν αγαπάς και ψάχνεις.
   Είναι μια μικρή λεπτομέρεια της πόλης που χάθηκε οριστικά τις φοβερές εκείνες ημέρες της θεομηνίας και της αδιαφορίας του Αυγούστου του 1953 και σαν τις ξεθωριασμένες εικόνες της προσπετίβας του, τον βλέπεις, αν έχει μάτια η ψυχή σου.
   Χρόνια τώρα πηγαίνω εκεί την μέρα της ευωδίας των βασιλικών και ομολογώ πως τελευταία μόνο θλίψη μου προξενούσε η εθιμική μου αυτή και όχι μόνο επίσκεψη. Κάθε χρόνο και χειρότερα και άρχισα να πιστεύω πως κάποια χρονιά δεν θα βρω την εκκλησία στην θέση της, επειδή η προτίμηση του «Παναγιώτη» θα την έχει κάνει οικόπεδο με καταρρέοντα ερείπια. Πέρσι σκέφτηκα, μάλιστα, πώς μπορούν και λειτουργούν σ’ ένα τέτοιο κτίριο, που μόνο ιερό χώρο δεν θυμίζει. Αν δεν με απατά η μνήμη μου, τα παράθυρα έχασκαν, η μούχλα κυριαρχούσε κι όλα θύμιζαν αποθήκη, παρά εκκλησία.
    Φέτος, όμως, μια χαρά με περίμενε, μαζί με την υπόσχεση μιας σωτηρίας. Επιτέλους ο ναός θύμιζε ναό. Απ’ ότι έμαθα, συζητώντας με τους ενορίτες και τους γειτόνους, αυτοί οι ίδιοι, με πρωτοπόρο το νέο εφημέριο της Αγίας Τριάδας, στην οποία ανήκει τελευταία το παρεκκλήσιο, με δική τους πρωτοβουλία, αλλά και προσωπική εργασία, φρόντισαν το μνημείο τους και του έδωσαν και πάλι, όπως αρμόζει, ανθρώπινη μορφή.
   Αληθινά το χαιρόσουν και ελπίζω πως με την ευαισθησία των παραπάνω, οι οποίοι συνεχίζουν την παράδοση των ενοριτών – ιδιοκτητών των εκκλησιών της Επτανήσου κι όχι τη νεοαποκτηθείσα ιδιότητα των δημοσίων υπαλλήλων, οι εργασίες θα συνεχισθούν και πως ο Σταυρωμένος θα σωθεί, δίχως όλα εκείνα τα πρόσθετα στοιχεία, τα οποία, σαν αναίσχυντη σουάντζα, τον περιβάλλουν.
   Είναι ελάχιστα, αλλοίμονο, τα στοιχεία, που θυμίζουν την ιστορία μας και την επιβεβαιώνουν. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, από τις εκκλησίες της πόλης μας, αλλά και αρκετές των χωριών μας, είναι άσχετες με την αρχιτεκτονική μας παράδοση κι έχουν χτισθεί βιαστικά, μετά την καταστροφή και δίχως σεβασμό στην ιστορία μας.
   Δυο-τρεις είναι αυτές που έχουν ταυτότητα και κακότυχα δεν είναι και ενορίες. Τις μετράς στα δάχτυλα του ενός χεριού και εύκολα και δίχως κόπο μπορείς να τις κατονομάσεις: ο Άγιος Νικόλαος του Μόλου, η Κυρία των Αγγέλων, η Φανερωμένη κι ο Σταυρωμένος. Παρά μία και θα ’κανες μ’ αυτές το σταυρό σου, όπως θα ’λεγε και ο ιερομόναχος Διονύσιος του Σολωμού. Οι άλλες πανομοιότυπες, σαν στρατιώτες απρόσωποι ή κόλαφος για όσους μόχθησαν και σχεδίασαν αυτές τις αλησμόνητες, που έδωσαν την επωνυμία της «Φλωρεντίας της Ανατολής» στο κάποτε «Φιόρο του Λεβάντε».
  Θα μπορούσαν να είχαν σωθεί κι άλλες, μα δεν σώθηκαν. Ό,τι άφησε ο σεισμός, ό,τι ξέχασε η φωτιά, το αποτελείωσε η ανθρώπινη άγνοια κι απληστία. Έτσι εμείς οι νεότεροι έχουμε τεράστια ευθύνη γι’ αυτό το ελάχιστο που απόμεινε και πρέπει απαραίτητα να το διατηρήσουμε και να το παραδώσουμε στους επόμενους.
  Όσοι ξέρουν έστω και βασικά στοιχεία της τοπικής μας ιστορίας, πρέπει να γνωρίζουν πως στους προσεισμικούς ναούς υπήρχαν κι οι τάφοι των προγόνων μας. Έτσι αυτοί δεν ήταν απλά μια ενορία κι ο τόπος των γάμων, των βαπτίσεων, των κηδειών και των μνημόσυνων της οικογένειας, αλλά μια προέκταση του σπιτιού μας. Ο τόπος των δικών μας ανθρώπων. Η στερνή κατοικία των προγόνων μας. Οι ταφόπλακες του δαπέδου του Σταυρωμένου το επιβεβαιώνουν. Ανάμεσα σ’ αυτές κι εκείνη του μεγάλου φιλικού και πατριώτη Άνθιμου Αργυρόπουλου.
   Αξιέπαινοι ο εφημέριος, οι γαστάλδοι κι οι ενορίτες, που ανάλαβαν την προσπάθεια της συντήρησης του μνημείου τους. Επειδή, όμως, δεν είναι μόνο δικό τους, αλλά και δικό μας, ας τους στηρίξουμε. Μετά τον Εσταυρωμένο ακολουθούν πάντα η Γκλόρια κι η Ανάσταση. Ας τις δούμε και στο νησί μας.

Related Posts with Thumbnails