Της
Κατερίνας Δεμέτη
Αρχαιολόγου-Διευθύντριας
στο Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων
[Τρίτη, 28 Μαΐου 2013- Πνευματικό Κέντρο Ζακύνθου
Ομιλία για τη 2η
Συνάντηση Τέχνης και Δημιουργίας]
Οι εικαστικές
αναζητήσεις των δημιουργών που κινούνται μέσα στον Ιόνιο χώρο, είναι βαθιά
επηρεασμένες από τη Φύση μέσα στην οποία ζουν. Το έργο των εξωτερικών δυνάμεων (της φωτιάς, του νερού, των σεισμών…),
που στα μάτια του ανθρώπου φαίνεται σαν ακυβέρνητο, τυφλό και τυχαίο, είναι στο
βάθος αυστηρά υπολογισμένο απ’ τη Φύση, γεγονός που επηρεάζει καταλυτικά την
αισθητική των έργων τέχνης, που φιλοτεχνούνται στο χώρο αυτό.
Η επίδραση του Ιονίου φωτός, απογυμνώνει τις υλικές φόρμες και
αναδεικνύει την πνευματικότητα του τοπίου, η οποία γίνεται αντιληπτή μέσα στη διαδρομή διαφορετικών εποχών, ρυθμών, και
δημιουργών. Το έργο τέχνης είναι το απόσταγμα που η Ζάκυνθος ανασύρει μέσα από
κάθε δημιουργό, το Σολωμό, τον Κάλβο, τον Κουτούζη, το Δοξαρά, το Βεζιρτζή και
φέρει μέσα της μνήμες από ένα παρελθόν αγνό, που πάντα ενυπήρχε μέσα της.
Ειδικότερα η αισθητική της επτανησιακής τέχνης, καθορίστηκε από τις
δυτικές επιδράσεις που δέχτηκε τα τελευταία τετρακόσια χρόνια (Αναγέννηση,
Μπαρόκ, Νεοκλασικισμός), και που με απόλυτο σεβασμό στο μέτρο έδωσε τη δική της
εκδοχή στο ζακυνθινό σκηνικό, όπως αυτό αναπτύχθηκε μέσα στο δομημένο και
φυσικό ζακυνθινό τοπίο.
Χαρακτηριστικό
της Αισθητικής αυτής, η πόλη της Ζακύνθου, που δεν εξαναγκάστηκε σε παραξενιές
του εκλεκτικισμού, παρότι της επιβλήθηκαν μορφές δανεισμένες από ανατολικά και
δυτικά! Έπλασε το δικό της μοναδικό μορφικό περιβάλλον, καθόρισε τους
ψυχολογικούς χώρους και τους ιστορικούς μύθους της και έμεινε ζωντανή σαν ένας
ιδιαίτερος ρυθμός, μια πνευματική οικογένεια, που μπορεί να ξεθεμελιώθηκε
ανεπιστρεπτί το 1953, ζει όμως σαν μια άλλη Ατλαντίδα και φωτίζει πνευματικά το
σήμερα.
Μέσα από
παραδείγματα συγκεκριμένων έργων τέχνης θα τεκμηριωθεί η πνευματικότητα του
Ιονίου Φωτός και πώς αυτό επηρέασε παλιούς και σύγχρονους δημιουργούς.