Ὁμιλία
τῆς Α. Θ. Παναγιότητος
τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου
κ. κ. Βαρθολομαίου
πρὸς τὸν Ἱερὸν Κλῆρον τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Σερρῶν καὶ Νιγρίτης
(Πνευματικὸν Κέντρον Ἱερᾶς Μητροπόλεως, 20 Ἀπριλίου 2015)
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Ξάνθης κ. Παντελεῆμον, ἐκπρόσωπε τῆς Α. Μακαριότητος καὶ τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἁγιωτάτης Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,
Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Σερρῶν καὶ Νιγρίτης κύριε Θεολόγε, φίλτατε καθηγούμενε καὶ προστάτα τοῦ περικυκλοῦντος ὑμᾶς εὐαγοῦς κλήρου,
Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,
Εὐλογημένοι καὶ ἀγαπητοὶ ἀδελφοὶ συμπρεσβύτεροι καὶ συλλειτουργοί, Χριστοῦ διακονία,
Χριστὸς ἀνέστη!
Εὐχαριστοῦντες τὴν ὑμετέραν προσφιλῆ Ἱερότητα, ἀδελφὲ ἅγιε Σερρῶν καὶ Νιγρίτης κύριε Θεολόγε, διὰ τοὺς ἀγαθοὺς λόγους σας οἱ ὁποῖοι ἐκφράζουν καὶ τὰ αἰσθήματα τῶν πρεσβυτέρων καὶ διακόνων σας ἐν τῇ ἱερουργίᾳ τῶν θείων μυστηρίων καὶ τῇ διακονίᾳ τοῦ ἐνταῦθα γεωργίου τοῦ Κυρίου, ἀπευθυνόμεθα πρὸς ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους, ἐπαναλαμβάνοντες τοὺς λόγους Βασιλείου τοῦ Μεγάλου: «Σπούδασον, ὦ ἱερεῦ, σαὐτὸν παραστῆσαι ἐργάτην ἀνεπαίσχυντον, ὀρθοτομοῦντα τὸν λόγον τῆς ἀληθείας... μὴ διὰ θεραπείαν ἀνθρωπίνην ἐπισπεύσῃς τὰς εὐχὰς ἢ συντάμῃς, ἤ λάβῃς πρόσωπον, ἀλλ᾿ ὅρα πρὸς μὸνον τὸν προκείμενον Βασιλέα καὶ τὰς περιεστώσας κύκλῳ Δυνάμεις... μὴ ἐντραπῇς τοὺς ἐνδόξους τῆς γῆς, μηδ᾿ αὐτὸν τὸ διάδημα περικείμενον ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ... Βλέπε τίνι παρέστηκας, πῶς ἱερουργεῖς καί τίσι μεταδίδως... Ὅρα μὴ παραδῷς τὸν Υἱὸν τοῦ Θεοῦ εἰς χεῖρας ἀναξίων...».
Χαιρόμεθα, λοιπόν, ἀδελφοὶ καὶ πατέρες, ἐπικοινωνοῦντες σήμερον μαζί σας κατὰ τὴν ἑορτάσιμον περίοδον τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, τὴν ὡραιοτέραν τοῦ ἔτους, κατὰ τὴν ὁποίαν «τὰ πάντα πεπλήρωται φωτός, οὐρανός τε καὶ γῆ καὶ τὰ καταχθόνια». Τὴν χαρὰν ἡμῶν ταύτην τῆς ἐπικοινωνίας οὐδεὶς δύναται νὰ ἄρῃ, διότι πραγματοποιεῖται ἐν τῇ Ἀναστάσει ἡ ὁποία καταξιώνει τὰ πάντα.
Ἡ σημασία τοῦ λειτουργήματος τοῦ πρεσβυτέρου, τοῦ κληρικοῦ ἐν γένει, καταξιοῦται διὰ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, τὴν ὁποίαν ἱερουργοῦμεν οἱ κληρικοὶ ἐν τῷ μυστηρίῳ τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἀλλὰ καὶ τῆς διακονίας τῶν καρδιῶν καὶ τῶν πνευματικῶν καὶ ὑλικῶν ἀναγκῶν τῶν ἀνθρώπων, τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος. Διὰ τοῦτο καὶ ἐν τῇ τελέσει καὶ διὰ τῆς τελέσεως τῆς Θείας Λειτουργίας: «ἔχομεν τοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου τὴν μνήμην... βλέπομεν τῆς Ἀναστάσεώς Του τὸν τύπον, ἐμπιμπλάμεθα τῆς ἀτελευτήτου ζωῆς Του, ἀπολαμβάνομεν τῆς ἀκενώτου Του τρυφῆς».
Τὸ βιωματικόν «μυστήριον» τοῦτο τοῦ θανάτου καὶ τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς ἀπολαύσεως τῆς ἀτελευτήτου ἐν Αὐτῷ ζωῆς ἀπὸ τοῦ νῦν αἰῶνος δοκιμάζομεν καὶ βιοῦμεν οἱ κληρικοὶ παντὸς βαθμοῦ, οἱ διακονοῦντες σκληρῶς εἰς τὸν σύγχρονον κόσμον, μὲ τὰς πολλὰς καὶ ποικίλας δυσκολίας τὰς ὁποίας παρουσιάζει ἡ καπιταλιστικὴ καὶ μακρὰν τοῦ Θεοῦ σύγχρονος ἐποχή.
Ἐντὸς τοῦ μυστηρίου τούτου τῆς ἀτελευτήτου ζωῆς, ἡ ἐπικοινωνία Πατριάρχου καὶ συγκληρικῶν εἰς τὸν ἀμπελῶνα τοῦ Κυρίου ἐν Σέρραις καὶ Νιγρίτῃ, ἀποκτᾷ ἰδιαίτερον νόημα καὶ ἔχει τὴν ἰδικήν της σημασίαν, ὡς στοχεύουσα εἰς τὴν συνειδητοποίησιν τῆς ἡμετέρας ἀποστολῆς, καὶ συγχρόνως εἰς τὴν ἔκφρασιν τῆς ἐκτιμήσεως καὶ ἀναγνωρίσεως τῆς διακονίας τὴν ὁποίαν ἕκαστος ἀπὸ ἐσᾶς ἐπιτελεῖ, τὸ κατὰ δύναμιν, εἰς τὸν τόπον καὶ ὑπὸ τὰς συνθήκας ὑπὸ τὰς ὁποίας ἐκλήθη, μὲ προεστῶτα πάντοτε καὶ ἐν πᾶσι τοῖς ἔργοις ὑμῶν τὸν εἰς «τύπον καὶ τόπον Χριστοῦ» ἱστάμενον Ἐπίσκοπόν σας. Ἐν τῇ ὑμετέρᾳ δὲ περιπτώσει, τὴν ὑμετέραν φιλόστοργον Ἱερότητα, ἅγιε Σερρῶν, τὸν θεοφιλῶς προεστῶτα καὶ ἐπισκοποῦντα τὴν διακονίαν καὶ τὸ ὅλον ἐκκλησιαστικὸν καὶ ποιμαντικὸν καὶ εὐρύτερον ἔργον τῆς λαχούσης ὑμῖν κληρουχίας ταύτης τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, τὸν εὐμοιροῦντα νὰ εἶναι διάδοχος εὐκλεῶν καὶ ἱστορικῶν προσωπικοτήτων, μεταξὺ τῶν ὁποίων μνημονευτέοι οἱ ἄμεσοι προκάτοχοί σας Μάξιμος καὶ Κωνσταντῖνος, ἀμφότεροι ἕλκοντες καὶ τὴν φυσικὴν καὶ τὴν πνευματικὴν καταγωγὴν καὶ ἀγωγὴν ἐκ τῶν ἀκενώτων πηγῶν τοῦ σωτηρίου τῆς Κωνσταντίνου Πόλεως.
Ἀδελφοὶ καὶ πατέρες,
Ὁ ἴδιος ὁ Χριστὸς μᾶς ἐκάλεσε καὶ μᾶς καλεῖ καθημερινῶς, ὡς λειτουργούς Του, νὰ ἀρνούμεθα συνεχῶς τὸν ἑαυτόν μας, νὰ αἴρωμεν τὸν σταυρόν μας ἕκαστος, καὶ νὰ Τὸν ἀκολουθῶμεν πιστῶς. Μᾶς καλεῖ δὲ ἕκαστον προσωπικῶς.
Μὲ τὴν χάριν τοῦ ἀξιώματος τῆς ἱερωσύνης ἔχομεν χρέος καὶ ἀποστολὴν νὰ ἐπιτελῶμεν τὸ ἔργον τοῦ Κυρίου, δηλαδὴ τὴν διακονίαν τοῦ λαοῦ, τὴν τέλεσιν τῶν μυστηρίων, τὴν ἐνσωμάτωσιν τῶν πιστῶν εἰς τὴν καλλιέλαιον τῆς Ἐκκλησίας. Ἱερουργοῦμεν -καὶ ὀφείλομεν νὰ τὸ πράττωμεν- τὴν καταλλαγήν, τὴν συμφιλίωσιν τῶν ἀνθρώπων μεταξύ των καὶ μὲ τὸν Θεόν, τὴν ἐπανασύνδεσίν των μὲ τὸν οὐράνιον Πατέρα. Οἱ Ἀρχιερεῖς καὶ ἱερεῖς ὀφείλομεν καθημερινῶς μὲ τὸ παράδειγμα, τὰς πράξεις, τὸν λόγον, τὴν ἀγάπην, τὰ μυστήρια νὰ ἐπιτελῶμεν «τὴν διακονίαν τῆς καταλλαγῆς», μή «προσβλέποντες εἰς πρόσωπον ἀνθρώπων», ἀπροσωπολήπτης γὰρ ὁ Θεός.
Ἐπίκαιροι ἐν προκειμένῳ οἱ λόγοι Συμεὼν τοῦ Θεσσαλονίκης: «Ἰδοὺ ὁ χοῦς ἡμεῖς καὶ πηλός τε καὶ σκώληξ; ἐξουσίαι καὶ δυνάμεις ὁρώμεθα• μᾶλλον δὲ καὶ πλείω τούτων δυνάμενοι τῇ τῆς ἱερωσύνης δυνάμει. Καὶ πλάσται γὰρ τῆς κρείττονος πλάσεως τῷ βαπτίσματι καὶ τοῖς λοιποῖς μυστηρίοις• καὶ Θεοῦ υἱῶν πατέρες, καὶ θέσει Θεῶν ἐνεργοί, καὶ ἁμαρτίας ἀναιρέται καὶ ἐλευθερωταὶ ψυχῶν, καὶ λύται δεσμῶν αἰωνίων, καὶ παραδείσου κλειδοῦχοι, καὶ τὰ Θεοῦ δυνάμενοι• καὶ αὐτοῦ δεικνύμεθα συνεργοὶ πρὸς σωτηρίαν ἀνθρώποις» (Περὶ ἱερωσύνης. PG 155, 957 B).
Δὲν θὰ εἴπωμεν πλείονα περὶ τῆς ἀποστολῆς τῆς ἱερωσύνης. Ἄλλωστε τὴν βιώνετε σεῖς οἱ κληρικοὶ καθημερινῶς, ἔχοντες Ἀρχιερέα πρᾷον, ἀγαθόν, ἐπιεικῆ καὶ συγχρόνως δυναμικόν, παιδαγωγοῦντα καὶ ἐκπαιδεύοντα καὶ δοκιμάζοντα καθ᾿ ἡμέραν ἕκαστον ἐξ ὑμῶν εἰς ὅσα ἐστὶν ἀγαθὰ καὶ σωτήρια καὶ παρέχοντα πᾶσιν ὑμῖν παράδειγμα πρὸς ὑπογραμμὸν καὶ στάθμισιν τοῦ καθ᾿ ἡμέραν ἀποκαλυπτομένου ἔργου ἡμῶν τῶν κληρικῶν, μάλιστα δὲ ἀποκαλυφθησομένου «ὁποῖόν ἐστι» ὅταν «ἡμέρα διαλάμψῃ καὶ φωσφόρος ἀνατείλῃ», ὅταν δηλαδὴ ὁ καλέσας ἡμᾶς Κύριος ἔλθῃ καὶ πάλιν ἐν δόξῃ «κρῖναι ζῶντας καὶ νεκρούς», μάλιστα δὲ τοὺς κληθέντας καὶ ἀναδεξαμένους τὸ μέγα τῆς ἀρχιερωσύνης καὶ ἱερωσύνης ἀξίωμα.
Ἐπισημαίνομεν εἰς τὴν ἀγάπην σας τρία μόνον χαρακτηριστικὰ στοιχεῖα τοῦ χαρίσματος τῆς ἱερωσύνης:
Πρῶτον, τὴν πνευματικὴν πατρότητα τοῦ ἱερέως, ἡ ὁποία ἀποτελεῖ κύριον χαρακτηριστικὸν τοῦ χαρίσματος καὶ περιλαμβάνει καὶ τὸ μυστήριον τῆς ἐξομολογήσεως καὶ τῆς μετανοίας τοῦ ἰδίου τοῦ κληρικοῦ. Τῆς μετανοίας, ἡ ὁποία εἶναι ἀπαραίτητος διὰ νὰ ἀποκτᾷ καὶ νὰ διατηρῇ συνεχῶς ὁ ἱερεὺς αὐτογνωσίαν καὶ ταπείνωσιν, ἀποτέλεσμα τῆς προσωπικῆς του ἀναφορᾶς καὶ ἐξαρτήσεως καὶ ἀφοσιώσεως εἰς τὸ λειτούργημά του «φόβῳ τὴν ἐξομολόγησιν τῷ Κτίστῃ ποιουμένου (τοῦ κληρικοῦ) καὶ διὰ ταύτης συγγνώμην τῶν ἐπταισμένων αἰτουμένου... (πρβλ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου, Ὁμιλία εἰς Ἡσαϊαν, 6,1 P.G. 56,99). Ἡ ἐν μετανοίᾳ ἀναφορὰ καὶ ἐξομολόγησις αὕτη δίδει εἰς τὸν κληρικὸν παντὸς βαθμοῦ τὴν δυνατότητα καλλιεργείας συνεχῶς πνεύματος μαθητείας, συναισθανόμενον τὴν μικρότητα καὶ ἀδυναμίαν αὐτοῦ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, μαθητείας ἀπαραιτήτου καὶ διὰ τὴν παιδαγωγικήν του ἀποστολήν. Ἐξ ἄλλου, ἡ συνεργασία τῶν κληρικῶν εἰς ἐπίπεδον πνευματικῆς ἀναφορᾶς καὶ ἀδελφικῆς κοινωνίας εἶναι λίαν σημαντικὴ διὰ τὴν εἰρήνην καὶ τὴν πρόοδον τῆς Ἐνορίας καὶ τῆς Ἐκκλησίας.
Δεύτερον, τὴν ἐλεημοσύνην. Ἰδιαιτέρως ἐπισημαίνομεν τὴν σημασίαν τῆς ἐλεημοσύνης κατὰ τὰς ἡμέρας ταύτας τῆς γενικῆς πενίας καὶ ξηρασίας πνευματικῆς τε καὶ ὑλικῆς. Ὁ κληρικὸς ὀφείλει ἀδιακρίτως νὰ ἐξασκῇ τὴν ἐλεημοσύνην πνεύματος καὶ ὕλης, παριστάμενος καὶ δι᾿ αὐτῆς «ἐν κατανύξει καὶ καθαρᾷ καρδίᾳ τῷ ἁγίῳ Θυσιαστηρίῳ, μὴ περιβλέπων ἔνθεν κακεῖθεν, ἀλλὰ φρίκῃ καὶ φόβῳ παριστάμενος τῷ ἐπουρανίῳ Βασιλεῖ» (Μέγας Βασίλειος), ἐφαρμόζων καὶ ἐν τούτῳ τὴν προτροπὴν Μαξίμου τοῦ Ὁμολογητοῦ: «ὁ κατὰ μίμησιν Θεοῦ τὴν ἐλεημοσύνην ποιούμενος, οὐκ οἶδε διαφορὰν πονηροῦ καὶ ἀγαθοῦ, δικαίου καὶ ἀδίκου ἐν τοῖς τοῦ σώματος ἀναγκαίοις• ἀλλὰ πᾶσιν ἐξ ἴσου κατὰ τὴν χρείαν διανέμει• εἰ καὶ προτιμᾷ δι᾿ ἀγαθὴν προαίρεσιν τοῦ φαύλου τὸν ἐνάρετον» (Κεφάλαια περὶ ἀγάπης, P.G 90, 965).
Δέον ὅπως μὴ λησμονῆται ὅμως ὅτι δὲν εἶναι τόσον ἡ ἔλλειψις τῶν ὑλικῶν πραγμάτων, ἡ ὁποία βασανίζει καὶ ταλανίζει καὶ ἀπογοητεύει τοὺς ἀνθρώπους καὶ καθιστᾷ ἐπιτακτικὴν τὴν ἀνάγκην τῆς ἐλεημοσύνης. Εἶναι κυρίως τὸ παράδειγμα ἡμῶν τῶν κληρικῶν, ζώντων ἐνίοτε ἐν «τρυφῇ καὶ ραθυμίᾳ καὶ ποικίλαις ἀνέσεσιν», ὡς ὁ πλούσιος τῆς εὐαγγελικῆς περικοπῆς, καὶ ἀγνοούντων τὸν γείτονα ἡμῶν, «τὸν πτωχὸν Λάζαρον», τὸν τρεφόμενον ἐκ τῶν «ψιχίων» τῆς τραπέζης τοῦ πλουσίου. Ἀναφέρομεν τὴν θαυμασίαν ταύτην εἰκόνα τοῦ ἱεροῦ Εὐαγγελίου, ἡ ὁποία δὲν ἀπεικονίζει μόνον τὴν ὑλικὴν πτωχείαν ἀλλὰ τὴν πεῖναν καὶ τὴν δίψαν τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία καθιστᾷ ἐπιτακτικὴν τὴν ἀνάγκην τῆς πνευματικῆς κυρίως ἐλεημοσύνης, τῆς διδασκαλίας δηλαδὴ τοῦ Λόγου τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ὑφ᾿ ἡμῶν κυρίως τῶν κληρικῶν παραδειγματικῆς τηρήσεως τῶν ἐντολῶν Αὐτοῦ. Χαρακτηριστικῶς ἐν προκειμένῳ Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος ἐπισημαίνει: «Ἐφ᾿ ὅσον ἐποιήσατε ἑνὶ ἑκάστῳ τούτων τῶν ἐλαχίστων, ἐμοὶ ἐποιήσατε. Οὐ γὰρ περὶ τῶν πενομένων μόνον, ὥς τινες οἴονται, καὶ τῶν τῆς σωματικῆς τροφῆς ἀπορούντων τοῦτο ὁ Κύριος εἴρηκεν, ἀλλὰ καὶ περὶ πάντων τῶν ἄλλων ἡμῶν ἀδελφῶν, τῶν οὐ λιμῷ τηκομένων ἄρτου καὶ ὕδατος, ἀλλὰ λιμῷ ἀργίας καὶ ὑπακοῆς τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου - ὅσῳ γὰρ ἡ ψυχὴ τιμιωτέρα ὑπάρχει τοῦ σώματος, τοσοῦτον καὶ ἡ πνευματικὴ τροφὴ τῆς σωματικῆς ἀναγκαιοτέρα καθέστηκεν, - οἶμαι δὲ ὅτι καὶ περὶ ταύτης μᾶλλον λέγειν τὸν Κύριον» (Λόγος Θ΄. Περὶ ἐλεημοσύνης).
Εἶναι, ἄλλωστε, γεγονὸς ὅτι ἐκεῖ ὅπου ἀκμάζει ἡ πίστις καὶ ἡ εὐσέβεια, ἐκεῖ ἀκμάζουν καὶ θάλλουν πᾶσαι αἱ ἀρεταί. Ἀλλὰ ὅπου ἡ πίστις εἶναι νεκρά, ἐκεῖ τὰ πάντα φθίνουν καὶ παρακμάζουν, διότι ἀπουσιάζει ἡ τὰ πάντα συνέχουσα καὶ συγκρατοῦσα ἱερὰ δύναμις τῆς Ὀρθοδόξου πίστεως ἡμῶν, ἡ Χάρις καὶ τὸ Ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ἄνευ τῶν ὁποίων οὐδὲν ἐπιτυγχάνομεν. Τὸ ἔργον, λοιπόν, ἡμῶν τῶν κληρικῶν εἶναι ἱερὸν καὶ συγχρόνως φρικτὸν καί «ἀγγέλοις αἰδέσιμον», εἰς τὸ ὁποῖον ἐκεῖνοι (οἱ ἀσώματοι ἄγγελοι) παρακύψαι οὐ δύνανται, ἐνῷ δυνάμεθα ἡμεῖς, κατὰ χάριν πάντοτε, οἱ σαρκικοὶ καὶ γήϊνοι. Τὸ κυριώτερον καὶ ἀσφαλέστερον εἰς σωτηρίαν καθῆκον ἡμῶν τῶν κληρικῶν συνίσταται κυρίως εἰς τὴν πρὸς τοὺς πιστοὺς βοήθειαν νὰ ἐπανεύρουν τὴν ἀπολεσθεῖσαν πνευματικὴν ταυτότητα, τὴν πίστιν, τὴν παράδοσιν τῶν πατέρων, τὴν ἁγνείαν τοῦ ἤθους, τὸ πατροπαράδοτον «σέβας», τό «ἀρχαῖον κάλλος». Τότε μόνον ἡ ἔξοδος ἐκ τῶν ποικίλων κρίσεων, ὑλικῶν καὶ πνευματικῶν, θὰ καταστῇ ὄχι μόνον εὐχερής, ἀλλὰ καὶ παραμόνιμος καὶ οὐσιαστική.
Καὶ τρίτον, ὁ ἱερουργὸς τῶν θείων μυστηρίων τοῦ θανάτου καὶ τῆς ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου, τοῦ «Κυριακοῦ σώματος», τῆς Ἐκκλησίας, ὀφείλει νὰ γνωρίζῃ ὅτι διακονεῖ τὴν πραγματικὴν καὶ μόνιμον εὐδαιμονίαν τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν. Οὐδέποτε πρέπει νὰ λησμονῇ ὅτι «...ἀνυπόστατος καὶ σκιοειδής ἐστιν ἡ ζωή, καθ΄ ὁμοιότητα τοῦ ἀραχνίου νήματος• ὡς γὰρ ἐκεῖνο φαίνεται μέν, ἕως ἂν συνεστὼς τύχῃ• εἰ δέ τις ἐπαγάγοι τὴν χεῖρα, παραχρῆμα πρὸς τὴν ἐπαφὴν τῶν δακτύλων διαρρυὲν ἀφανίζεται• οὕτω καὶ ὁ ἀνθρώπινος βίος ταῖς ἀνυποστάτοις σπουδαῖς, οἷόν τισιν ἐναερίοις νήμασιν ἀεὶ συμπλεκόμενος μάτην ἐξυφαίνει τὴν ἀνύπαρκτον ἱστουργίαν... » (Γρηγορίου Νύσσης, Εἰς τὰς ἐπιγραφὰς τῶν Ψαλμῶν, P.G. 44, 461CD).
Ὁ κληρικὸς ὀφείλει νὰ ἐπιδιώκῃ ὁ ἴδιος καὶ νὰ διδάσκῃ εἰς τοὺς πιστοὺς τὴν ἀληθῆ εὐδαιμονίαν. Ἡ διδασκαλία καὶ τὸ βίωμά του εἶναι τὸ ἐρώτημα ἐνώπιον τοῦ μυστηρίου τοῦ θανάτου: «Ποῦ ἐστιν ἡ τοῦ κόσμου προσπάθεια; Ποῦ ἐστιν ἡ τῶν προσκαίρων φαντασία; Ποῦ ἐστιν ὁ χρυσὸς καὶ ὁ ἄργυρος; Ποῦ ἐστιν τῶν οἰκετῶν ἡ πλημμύρα καὶ ὁ θόρυβος; ...ἐξέλθωμεν καὶ ἴδωμεν ἐν τοῖς τάφοις... καὶ γνῶμεν τίς ὁ πλοῦτος, τὸ κάλλος, ἡ ἰσχὺς καὶ ἡ εὐπρέπεια» (τροπάρια ἐκ τῆς ἐξοδίου ἀκολουθίας). Τὴν ἀπάντησιν εἰς τὸ ἀμείλικτον τοῦτο ἐρώτημα τοῦ θανάτου, μᾶς τὴν δίδει τὸ μυστήριον, τὴν ἱερουργίαν τοῦ ὁποίου ὁ Χριστὸς μᾶς ἐνεπιστεύθη, καὶ τὸ ὁποῖον περιλαμβάνεται εἰς τὸ ὅλον περιέχον τὸ ἐναρμόνιον μέλος τῆς θεολογίας: « Χριστὸς Ἀνέστη ἐκ νεκρῶν θανάτῳ θάνατον πατήσας καὶ τοῖς ἐν τοῖς μνήμασι ζωὴν χαρισάμενος». Αὐτὴν τὴν ἀνάστασιν καὶ τὴν ζωὴν ἱερουρουργοῦμεν οἱ κληρικοί.
Ἀδελφοὶ ἐν Κυρίῳ προσφιλεῖς,
Ἀληθῶς, οἱ κληρικοὶ ὀφείλομεν νὰ εἴμεθα ταπεινοί, νηφάλιοι, φιλάνθρωποι, σεμνοί, συνετοί, σοβαροί, ἁπλοῖ, ἐγκρατεῖς, διορατικοί καὶ προβλεπτικοί, κυρίως δίκαιοι, προσηνεῖς, κοινωνικοί, ἀγωνισταί, ἀσκητικοί, πρᾷοι, ἀπαθεῖς, διδακτικοί, κατὰ τό «μέτρον τῆς δωρεᾶς τοῦ Χριστοῦ». Τὸ ἔργον μας δὲν εἶναι ἄνεσις, ἀλλὰ φροντίς• δὲν εἶναι τρυφὴ ἀλλὰ λειτουργία ὑπεύθυνος• δὲν εἶναι ἀρχὴ ἀνεξέταστος, ἀλλὰ διακονία, ὑπακοὴ καὶ ταπείνωσις. Δὲν εἶναι ἐξουσιαστικὴ αὐτονομία, ἀλλὰ πατρικὴ κηδεμονία• δὲν εἶναι ἄλογος ἐξουσία, ἀλλὰ «οἰκονομική» προστασία.
Οἱ λόγοι ἡμῶν τῶν κληρικῶν πρέπει νὰ ἀκολουθῶνται ἀπὸ τὸ προσωπικὸν βίωμά μας, τὸ ὁποῖον ἀποτελεῖ ἐγγύησιν καὶ ἐπιβεβαίωσιν τῶν λόγων τοῦ στόματος. Ὁ κληρικὸς δὲν ἔχει –δὲν πρέπει νὰ ἔχῃ- ἄπρακτον λόγον, οὔτε ἄλογον πρᾶξιν «διὰ ματαίαν δόξαν». Ἀποστολὴ τοῦ κληρικοῦ εἶναι ἀποκλειστικῶς ἡ δόξα τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ ἐκπλήρωσις τοῦ θελήματος Αὐτοῦ. Γνωστὸν ἐν πάσῃ ἐνεργείᾳ ἡμῶν καὶ ὑμῶν ἔστω, ὅτι ὁ Ὀρθόδοξος κληρικὸς ὀφείλει νὰ ἐφαρμόζῃ τὸ ἀρχαῖον καὶ Ὀρθόδοξον Πατερικόν: «ἄμεινον πράττειν μὴ λέγοντας ἢ λέγειν μὴ πράττοντας».
Συνεχίσατε, λοιπόν, πατέρες καὶ ἀδελφοί, ἀναπέμποντες καθημερινῶς εὐχάς, δεήσεις, ἱκεσίας, ἀναφοράς, ὅ,τι συνιστᾷ τὴν ζῶσαν λατρείαν πρὸς τὸν Θεὸν καὶ τοὺς Ἁγίους Του. Ἡμεῖς δὲ ὁ ἐλέῳ Θεοῦ Πατριάρχης σας δὲν θὰ παύσωμεν δεόμενοι ὑπέρ «τοῦ τιμίου πρεσβυτερίου, τῆς ἐν Χριστῷ διακονίας, παντὸς ἱερατικοῦ καὶ μοναχικοῦ τάγματος, καὶ ὑπὲρ τῶν καρποφορούντων καὶ καλλιεργούντων ἐν ταῖς ἁγίαις Ἐκκλησίαις καὶ μεμνημένων τῶν πενήτων».
Ταῦτα προσφθεγγόμενοι ἐν ἀληθείᾳ, εὐχαριστοῦμεν διὰ τὴν ἐπικοινωνίαν καὶ διὰ τὰς προσευχὰς ὑμῶν πάντων πρὸς ἐπίσπευσιν τῆς ἡμέρας τῆς ἐπαναλειτουργίας τῆς Ἱερᾶς ἐν Χάλκῃ Θεολογικῆς μας Σχολῆς. Ὡς διάπυρον ἱκεσίαν ἀποδεχόμεθα τὸ ἐπιδοθὲν ἡμῖν «ψήφισμά» σας, τὸ ὁποῖον ὡς θυσίαν εὐάρεστον καὶ προσευχὴν πολύτιμον ἀνερχομένην εἰς τὰ ὦτα τοῦ Κυρίου Σαβαὼθ ἀπεκδεχόμεθα, καὶ θὰ κομίσωμεν εἰς τὴν ἀνύστακτον δέησιν τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας.
Ἱερώτατε ἅγιε Σερρῶν καὶ Νιγρίτης καὶ ἀδελφοὶ συμπρεσβύτεροι, Χριστοῦ διακονία,
Κατακλείομεν τὸν πρὸς ὑμᾶς λόγον μετὰ τῆς εὐχῆς ἐκ τῆς Θείας Λειτουργίας τοῦ Ἁγίου Ἰακώβου τοῦ Ἀδελφοθέου: «Εὐεργέτα καὶ Βασιλεῦ τῶν αἰώνων καὶ τῆς κτίσεως ἁπάσης Δημιουργέ, πρόσδεξαι προσιοῦσάν σοι διὰ τοῦ Χριστοῦ σου τὴν Ἐκκλησίαν σου, ἑκάστῳ τὸ συμφέρον ἐκπλήρωσον, ἄγαγε πάντας εἰς τελειότητα καὶ ἀξίους ἡμᾶς ἀπέργασαι τῆς χάριτος τοῦ ἁγιασμοῦ σου, ἐπισυνάγων ἡμᾶς ἐν τῇ ἁγίᾳ σου καθολικῇ καὶ ἀποστολικῇ ᾿Εκκλησίᾳ, ἣν περιεποιήσω τῷ τιμίῳ αἵματι τοῦ μονογενοῦς σου Υἱοῦ, Κυρίου δὲ καὶ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, μεθ᾿ οὗ εὐλογητὸς εἶ καὶ δεδοξασμένος, σὺν τῷ παναγίῳ καὶ ἀγαθῷ καὶ ζωοποιῷ σου Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.Ἀμήν.»
Χριστὸς Ἀνέστη, ἀδελφοὶ καὶ πατέρες!