Γράφει ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ / Φωτογραφίες από το αρχείο του
Ήταν Μάρτιος του 2003.
Συζητούσα τότε για μια συναυλία με το συνθέτη Γιάννη Σπανό για το «Ηρώδειο».
Τελικά οι «υπεύθυνοι» δεν μας παραχώρησαν το θέατρο, είχαν άλλα σημαντικότερα πράγματα
να παρουσιάσουν εκεί -φίλους και γνωστούς- ως συνήθως!... Αντί γι’ αυτό μας
πρότειναν η συναυλία να γίνει στο θέατρο «Λυκαβηττού» και μάλιστα «συμπαραγωγή»
με το «Ελληνικό Φεστιβάλ».. Ο συνθέτης δεν δέχτηκε και «προσβεβλημένος» γιατί
δεν του… «έδωσαν» το «Ηρώδειο» διέλυσε την συνεργασία μας. Λάθος του.
Επειδή μπροστά μου είχα
αρκετούς μήνες για προετοιμασία, επικοινώνησα με τον συνθέτη Γιώργο Κατσαρό,
που μαζί του το περασμένο καλοκαίρι είχα κάνει μια συναυλία στο Αρχαίο Στάδιο
των Δελφών [23-8-2002], στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την πανσέληνο του
Αυγούστου, που διοργάνωνε τότε το Υπουργείο Πολιτισμού σε αρχαιολογικούς
χώρους. Ο μαέστρος δέχτηκε την πρόταση μου και έτσι αρχίσαμε την προετοιμασία
της συναυλίας που ήταν προγραμματισμένη για την Παρασκευή 4 Ιουλίου 2003, με
την οποία ο Γιώργος Κατσαρός θα γιόρταζε τα σαράντα και κάτι μουσικά του
χρόνια.
Αλλιώς είχα φανταστεί εκείνη την συναυλία και αλλιώς
προέκυψε στην πορεία… Είχα φανταστεί στο πλευρό του Κατσαρού όλα τα «παιδιά»
του και κυρίως την Μαρινέλλα και τον Γιάννη Πάριο. Δεν είχα όμως τότε
υπολογίσει τον χαρακτήρα του μαέστρου, που δεν ήθελε να γίνει «φόρτωμα» σε
κανένα τραγουδιστή και ας του όφειλαν πολλοί την καλλιτεχνική τους ύπαρξη. Έτσι
δεν με άφησε ούτε καν να το προτείνω στους πιο πάνω καλλιτέχνες. [Απ’ ότι έμαθα
μετά, του έκαναν παράπονα για την μη συμμετοχή
τους στην συναυλία!]. Έτσι η «Αναδρομή» -έτσι ονομάσαμε την συναυλία- ήταν μια
απλή συναυλία, με την έκτακτη συμμετοχή μόνο του Δημήτρη Μητροπάνου [ο οποίος
αν και του προτείναμε δεν δέχτηκε να πληρωθεί] και με ερμηνευτές την Αλέκα
Κανελλίδου, τον Ηλία Κλωναρίδη, την Φωτεινή Σαββατιανού, τον Γιώργο Τσαρνά μαζί
με 16μελή ορχήστρα και την συμμετοχή της
Παιδικής Πολυφωνικής Χορωδίας της Πάτρας. Μια συνηθισμένη δηλαδή συναυλία με
τίποτα το «πανηγυρικό», όπως θα έπρεπε να είναι…
Πέρα όμως από τον… «χαρακτήρα» του μαέστρου είχα τότε
να αντιμετωπίσω και άλλα. Στην διάρκεια της προετοιμασίας αναγκάστηκε να
ταξιδέψει στην Αμερική για λόγους υγείας ενός πολύ αγαπημένου του προσώπου.
Αλλά και πριν από αυτό το ταξίδι, για τον ίδιο λόγο, έζησε πολλές ημέρες
αγωνίας και έντασης.
Μια μικρή αποτυχία ήταν το αποτέλεσμα αυτής της
συναυλίας και σε αυτό εκτός των άλλων
έπαιξε ρόλο και ένας φοβερός καύσωνας που μας ταλαιπωρούσε εκείνες τις ημέρες
και έστειλε τους Αθηναίους στις παραλίες για το τριήμερο. Στεναχωρήθηκα για το
αποτέλεσμα αυτό. Στον Γιώργο Κατσαρό άξιζε κάτι μεγάλο και ήθελα εγώ να το έχω
κάνει. Αντίθετα, η δεύτερη συναυλία μας που έγινε λίγες μέρες μετά [14/7/03]
στην «Μονή Λαζαριστών» στην Θεσσαλονίκη σημείωσε μεγάλη επιτυχία.
Με τον Γιώργο Κατσαρό συνεχίσαμε την συνεργασία μας για
δυό χρόνια κάνοντας μαζί 12 συναυλίες [την 13η δεν θέλω να την
θυμάμαι!]. Στις 12/8/03 τον πήγα στην πατρίδα του την Κέρκυρα. Είχε δέκα πέντε
χρόνια να εμφανιστεί εκεί. Η συναυλία έγινε στο Περιστύλιο των Ανακτόρων, με
αφορμή την πανσέληνο του Αυγούστου σε συνεργασία με το Υπουργείο Πολιτισμού.
«Η επιστροφή του μαέστρου στην… Ιθάκη του!», έγραφαν οι
εφημερίδες. Χιλιάδες οι θεατές που αποθέωσαν τον «δικό» τους άνθρωπο. Και η
συγκίνηση περίσσευε σ αυτή την μουσική πανσέληνο για το Γιώργο Κατσαρό καθώς
στον ίδιο χώρο πρωτόπαιξε σε ηλικία δέκα έξι χρόνων σαν πρώτο σαξόφωνο της
παλιάς Φιλαρμονικής της Κέρκυρας!. Νομίζω ότι την ευχαριστήθηκε ο μαέστρος
εκείνη την συναυλία, όπως πιστεύω ότι εκτίμησε ότι δεν την έκανα στην Ελευσίνα
όπως μου είχαν ζητήσει, αλλά θέλησα να τον πάω στην Κέρκυρα, με ότι αυτό
συνεπάγεται οικονομικά για την παραγωγή.
Ακολούθησαν και άλλες συναυλίες. Ξεχωρίζω αυτή στο
κατάμεστο Δημοτικό θέατρο Βόλου στις 2/2/2004. Με αυτή την αφορμή μείναμε μαζί
αρκετές μέρες στον όμορφο Βόλο μια και το ίδιο διάστημα ο δραστήριος διευθυντής
του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου ο γνωστός ηθοποιός Σπύρος Μαβίδης ανέβαζε τον «Μαγικό αυλό»
και την διασκευή της μουσικής του Μότσαρτ είχε κάνει ο Γιώργος Κατσαρός. Την
μια ημέρα έγινε η συναυλία μας και την επομένη η πρεμιέρα της παράστασης. Ο
τότε Δήμαρχος Βόλου Κυριάκος Μήτρου τίμησε τον μαέστρο για την πολυετή προσφορά
του. Σαν μικρό παιδί θυμάμαι χαιρόταν την επιτυχία και των δύο εκδηλώσεων αλλά
κυρίως χαιρόταν από την αγάπη που του έδειχνε ο κόσμος στον δρόμο, στα τσιπουράδικα,
που μας πήγαιναν οι άνθρωποι του θεάτρου, παντού!
Την ίδια έντονη αγάπη ένιωσε από τους τρείς χιλιάδες
θεατές και στην συναυλία μας στο θέατρο του «Φοίνικα» στο Περιστέρι [2/6/2004]
αλλά και στο Δημοτικό θέατρο της Ζακύνθου [5/7/2004] και στο κηποθέατρο
«Αλκαζάρ» της Λάρισας [14/7/04] και βέβαια στο κατάμεστο «Βεάκειο» αμφιθέατρο
του Πειραιά [2/8/2004] που για μένα ήταν η τελευταία συνεργασία με τον Γιώργο
Κατσαρό. Ακολούθησε λίγες μέρες μετά η 13η συναυλία μας που ήταν και
η… «φαρμακερή»! Μια ηλίθια αντιδήμαρχος κατόρθωσε – μέσα στην άγνοια της και
τον κακό χαρακτήρα της – να μας «μπουρδουκλώσει» με τον μαέστρο και να τον
οδηγήσει σε μια τηλεφωνική συμπεριφορά που δεν μου άρεσε καθόλου. [Δεν ξέρω αν
έπαιξε ρόλο και η γνωστή… Κυπριακή σαβούρα που συχνά… «συναντούσα» τα τελευταία
χρόνια στα πόδια μου και που κάποια στιγμή θα πρέπει να ασχοληθώ σοβαρά μαζί
του, όπως του αξίζει…]. Την ξεχνώ αυτή την τελευταία κακή στιγμή με τον
μαέστρο. Κρατώ όλα τα υπόλοιπα, που για μένα ήταν πολύ σημαντικά.
Πολλές ήταν οι συνεργασίες μου στο θέατρο και την
μουσική τα τριάντα πέντε χρόνια που δούλεψα στον χώρο. Γνώρισα κάθε «καρυδιάς
καρύδι», ένα μάλιστα από αυτά τα ασήμαντα-μικρά «καρυδάκια» μού έδειξε
τελευταία το πραγματικό άθλιο-άρρωστο πρόσωπο του! Τώρα μακριά από αυτό το χώρο
βλέπω ότι η δίχρονη συνεργασία μου με τον Γιώργο Κατσαρό, ήταν η καλύτερη! Από
την πρώτη στιγμή τον ένιωσα «δικό» μου άνθρωπο. Θες το καθαρό βλέμμα του, θες
ότι ταίριαζαν οι απόψεις μας για την κατάσταση που επικρατούσε στο χώρο μας,
θες γιατί ήταν συνεπής σε όλα, θες γιατί έψαχνε την κάθε λεπτομέρεια μιας
δουλειάς όπως πάντα έκανα και εγώ… Μοιάζαμε. Και οι δυο είμαστε υπέρμαχοι της
σκληρής δουλειάς, της ποιότητας σε ότι κάναμε είτε αυτό ήταν για τον
«Λυκαβηττό» είτε για την μικρή αυλή του Δημοτικού σχολείου στο Κρανίδι. Το ίδιο
σοβαρά αντιμετωπίζαμε την δουλειά μας. Άσε που είχαμε μια τρομερή επικοινωνία.
Τον έβλεπα στα μάτια και καταλάβαινα -χωρίς λόγια- τι ήθελε, τι σκεφτόταν... Το
ίδιο νομίζω και εκείνος… Του μίλαγα πάντα στον πληθυντικό – από σεβασμό στο
έργο του και όχι μόνο... Κι εκείνος όμως μου μίλαγε στον πληθυντικό και ας
μου.. «έριχνε» είκοσι και χρόνια, γιατί «δεν με ήξερε», όπως μου είπε σε κάποια
στιγμή «έντασης»! Το θεωρώ λάθος του αυτό. Μετά από τέτοια εμπειρία στον χώρο,
τα δυό χρόνια συνεργασίας μας ήταν υπέρ αρκετά για να μ’ έχει «μάθει»! Δυστυχώς,
πάντα «βιβλίο ανοιχτό» ήμουν και αυτό ήταν το σοβαρότερο «ελάττωμα» μου το οποίο
«εκμεταλεύτηκαν» ουκ ολίγοι!...
Παρ’ όλα αυτά ο Γιώργος Κατσαρός ναι, ήταν η καλύτερή
μου συνεργασία στο μουσικό χώρο. Σε αυτό το χώρο που δεν συμβαίνει συχνά να
γνωρίζουμε τέτοιους ανθρώπους. Συνήθως συναντάμε ανθρώπους –που ανεξάρτητα
αξίας– πιστεύουν για τον εαυτό τους ότι είναι το κέντρο της γης και ότι όλοι
είναι υποχρεωμένοι να περιστρέφονται γύρω τους και να τους υπηρετούν! Στα τριάντα
πέντε χρόνια που βρισκόμουν στο χώρο, είτε ως συντάκτης πολιτιστικών, είτε σαν
διευθυντής παραγωγής σε θέατρα, είτε σαν παραγωγός μουσικών ή θεατρικών
εκδηλώσεων, οι άνθρωποι που γνώρισα σαν τον Γιώργο Κατσαρό είναι μετρημένοι στα
μισά δάκτυλα του ενός χεριού!
Μετά από εκείνη την 13η συναυλία και το
τηλεφώνημα του δεν ξαναμιλήσαμε. Θυμάμαι μόνο -ίσως ένα χρόνο μετά-, όταν έμαθε
από συνεργάτη του μουσικό ότι είχα περάσει μια μεγάλη ταλαιπωρία με την υγεία
μου -που εξακολουθεί μέχρι σήμερα κατά διαστήματα να με ταλαιπωρεί- μου
τηλεφώνησε. Ευγενικός πάντα ο μαέστρος! Εγώ δεν θα έλεγα ότι ήμουν το ίδιο «ευγενικός»...
Προβλήματα υγείας και… προβληματικοί άνθρωποι, που συνεργάστηκα στην συνέχεια
μαζί τους -θέλοντας να αποδείξω στον εαυτό μου ότι ακόμα «μπορώ»- δεν με άφησαν
να είμαι απόλυτα σωστός απέναντι στον μαέστρο, όπως θα ήθελα.
Στα χρόνια που ακολούθησαν πάντα από μακριά, μάθαινα τα
νέα του. Έβλεπα το σημαντικό έργο που έκανε ως Πρόεδρος των «Μουσικών Συνόλων»
του Δήμου Αθηναίων από το 2006, που εξελέγη δημοτικός σύμβουλος [ώς το
2010] στο πλευρό του Νικήτα Κακλαμάνη.
Χαιρόμουν να διαβάζω ότι εξακολουθεί να γράφει μουσική για το θέατρο και
μάλιστα σε μεγάλες παραγωγές, που σήμερα κάνουν οι… «βιομηχανίες» του θεάματος,
που έχουν κάνει «κατάληψη» στον χώρο με τα καλά και τα άσχημα τους.
Πριν από λίγες ημέρες κάπου στο διαδίκτυο διάβασα -αχ
αυτό το… αποκαλυπτικό διαδίκτυο τι μας κάνει ρε «φίλε» Μιχάλη!- ότι ο Γιώργος
Κατσαρός συμπλήρωσε τα 79 του χρόνια και μπήκε στα 80! Με αυτή την αφορμή σκέφτηκα
να γράψω αυτό το μικρό αφιέρωμα. Μπορεί
να έχω χρόνια να τον δω. Μπορεί να εγκατέλειψα πια τον χώρο της παραγωγής στο
θέατρο και την μουσική, μα πάντα θυμάμαι αυτούς που συνεργάστηκα που είτε δεν
ζουν όπως η Κατερίνα Βασιλάκου καί η Καίτη Χωματά, είτε ζουν και «βασιλεύουν»,
όπως ο Γιώργος Κατσαρός που γράφει ακόμα
μουσική κυρίως για το θέατρο, που όπως θυμάμαι μου έλεγε ότι ήταν η μεγάλη του
αγάπη. Ας θυμηθούμε λοιπόν τον μαέστρο της καρδιάς μας και ας τον
γνωρίσουν μέσα από αυτό το κείμενο και οι νεότεροι.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΒΗΜΑΤΑ, ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΕΥΚΑΙΡΙΕΣ
Ο Γιώργος Κατσαρός
γεννήθηκε στην Κέρκυρα στις 7 Μαρτίου 1934. Από επτά χρονών αρχίζει μαθήματα
στο βιολί και στα θεωρητικά. Στα δέκα τέσσερα αρχίζει να μαθαίνει σαξόφωνο.
Μέχρι να τελειώσει το γυμνάσιο γίνεται ο πρώτος σαξοφωνίστας της παλιάς
Φιλαρμονικής της Κέρκυρας και ήδη μαζί με φίλους του μουσικούς έχουν φτιάξει
την ορχήστρα τους παίζοντας σε αποκριάτικους χορούς, σε γάμους, με ρεπερτόριο
βασισμένο στη νεοφερμένη τότε τζαζ.
Βρισκόμαστε στην δεκαετία
του 1950, όταν ο Γιώργος Κατσαρός έρχεται στην Αθήνα και προετοιμάζεται να
δώσει εξετάσεις στην Πάντειο και στην Νομική. Στα διαλείμματα από το διάβασμα
συχνάζει στο καφενείο των μουσικών. Εκεί θα κλείσει την πρώτη του δουλειά στην
Θήβα, για να ακολουθήσει μια ακόμα στην Χαλκίδα σε περιοδεύοντα θίασο, στην
ορχήστρα ενός σημαντικού συνθέτη της εποχής του Θόδωρου Παπαδόπουλου.
Παράλληλα με τις σπουδές του στην Πάντειο και το Ωδείο
Αθηνών, έρχεται η δεύτερη ευκαιρία στο πρόσωπο του μαέστρου Λυκούργου Μαρκέα, ο
οποίος τότε συνεργαζόταν με μεγάλους του τραγουδιού όπως ο Τώνης Μαρούδας,
Σώτος Παναγόπουλος, Καίτη Μπελίντα, Ρένα Βλαχοπούλου, Μάγια Μελάγια, Τρίο Μπελ
Κάντο, Τρίο Καντσόνε και αρχίζει να παίζει μαζί του σε ορχήστρες σε καμπαρέ και
επιθεωρήσεις πίστας. Φυσικά δεν δυσκολεύεται να διαλέξει τη μουσική
εγκαταλείποντας ύστερα από δύο χρόνια την Πάντειο και αφού έχει υπηρετήσει την
στρατιωτική θητεία του στην αεροπορία [παρέα με τον Τόλη Βοσκόπουλο και τον
Ανδρέα Μπάρκουλη!]
Αρχίζοντας να «κολυμπάει» στα βαθιά νερά της Αθηναϊκής
νύχτας το 1960 αναλαμβάνει την πρώτη του δουλειά ως μαέστρος σ ένα από τα
σημαντικότερα μαγαζιά της Αθήνας, το «Πλακιώτικο σαλόνι». Την ίδια χρονιά
παίρνει μέρος στις εξετάσεις που έχει προκηρύξει το Ελληνικό Ιδρυμα Ραδιοφωνίας.
Ενορχηστρώνει δύο τραγούδια και ζητά από την εξαδέλφη του Νανά Μούσχουρη να τα
ερμηνεύσει. Με αυτά τα τραγούδια περνά τις εξετάσεις και γίνεται ένας από τους
μαέστρους της μεγάλης Ορχήστρας Ποικίλης Μουσικής του ΕΙΡ.
Το 1961 η γνωριμία του με τον μεγάλο θεατρικό
επιχειρηματία Βασίλη Μπουρνέλη ήταν η αρχή της θεατρικής του σταδιοδρομίας.
Μαέστρος στο θέατρο «Κήπου» σε επιθεώρηση με πρωταγωνιστές τον Ορέστη Μακρή,
Βασίλη Αυλωνίτη, Νίκο Σταυρίδη, Καίτη Μπελίντα, Μάγια Μελάγια, Σπεράντζα Βρανά.
Σε αυτή την πρώτη του παράσταση ως μαέστρου, γνωρίζει την 16χρονη τότε
χορεύτρια -μαθήτρια της σχολής «Ζουρούδη»- Μιρέλλα, την οποία μετά από έξι
χρόνια παντρεύεται και μαζί αποκτούν δύο παιδιά τον Αντώνη και τον Αλέξανδρο.
ΑΝΑΚΡΙΒΕΙΕΣ…
Στο σημείο αυτό θα κάνω μια παρένθεση.. Όλα τα στοιχεία
αυτού του μικρού αφιερώματος στον Γιώργο Κατσαρό τα είχα από την περίοδο της
συνεργασίας μας, τότε που ετοίμαζα ένα 20σέλιδο έντυπο με αφορμή την συναυλία
μας στον «Λυκαβηττό». Παρ’ όλα αυτά θέλησα να ρίξω μια ματιά στο διαδίκτυο μήπως
έχω κάτι ξεχάσει. «Άνοιξα» την Wikipedia.
Δεν ξέρω ποιος είχε γράψει εκεί ένα μικρό βιογραφικό του Γιώργου Κατσαρού, αλλά
το θεωρώ κακοπροαίρετο. Διαβάζω σε κάποιο σημείο: «Διετέλεσε διευθυντής
ορχήστρας του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας κατά την περίοδο της χούντας των
Συνταγματαρχών». Όπως γράφω μερικές
σειρές πιο πάνω ο Γιώργος Κατσαρός, μετά από εξετάσεις, έγινε μαέστρος της
Ορχήστρας ποικίλης μουσικής του ΕΙΡ το 1960 και όχι στην «περίοδο της χούντας
των συνταγματαρχών»! Αλλά, να ήταν μόνο αυτή η «ρετσινιά» που κόλλησαν στον
Κατσαρό εκείνα τα χρόνια! Έτσι δεν συμβαίνει πάντα σε αυτό τον τόπο με αυτούς
που αξίζουν και προχωρούν με επιτυχία στον τομέα τους; Χρωστάει κανείς να πεί
καλό γι αυτούς; Το έζησα στο πετσί μου πολλές φορές!... Θυμάμαι τον θόρυβο που είχε
ξεσπάσει τότε που κάποιοι «καλοπροαίρετοι» διέδιδαν ότι το γνωστό τραγούδι
«Κυρά-Γιώργαινα» το είχε γράψει για την γυναίκα του δικτάτορα Γεώργιου
Παπαδόπουλου. Nα ποιά είναι η αλήθεια γι αυτό το τραγούδι.. Όπως έλεγε σε
συνέντευξη του στον Δημήτρη Κατσανάκη στην «Ελευθερία» της Λάρισας στις
15/7/2004 «… “Η
κυρά Γιώργαινα”,
το γνωστό τραγούδι του που χάλαγε κόσμο στην εποχή του, δεν ήταν άλλη από την
γυναίκα του Μιρέλλα Κουτσόκωστα γέννημα-θρέμμα της οδού 25ης Μαρτίου
της Λάρισας… Στιχουργός ήταν ο Πυθαγόρας ο οποίος εμπνεύστηκε τους στίχους από
την συχνή επικοινωνία του με τον συνθέτη οπότε ρωτούσε την Μιρέλλα
αστειευόμενος “Κυρά
Γιώργαινα”
πού είναι ο άντρας σου;» Η φράση έγινε στίχος και μια μεγάλη διαχρονική επιτυχία. Οσο για το..πούρο – του επόμενου
στίχου – είναι και αυτό μια από τις συνήθειες του συνθέτη!.» Και εδώ κλείνει
η.. παρένθεση και τα σχόλια δικά σας…
ΜΕΓΑΛΕΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ
Ο Γιώργος Κατσαρός το 1966 πραγματοποιεί την πρώτη του
συναυλία ως μαέστρος στο θέατρο «Κεντρικόν» με ερμηνευτές την Καίτη Μπελίντα,
Λίτσα Διαμάντη, Στέλιο Περπινιάδη, Ρία Νόρμα, Μπάμπη Τσετίνη.
Στα χρόνια που ακολούθησαν η παρουσία του στα μουσικά
πράγματα του τόπου μας ήταν έντονη και σημαντική: 1500 τραγούδια – τα
περισσότερα μεγάλες επιτυχίες - μουσική για
εκατό περίπου θεατρικές παραστάσεις, μουσική για εκατόν δέκα τρεις
ταινίες, μουσικές εκπομπές στην τηλεόραση. Περιοδείες σε όλη την Ελλάδα, αλλά
και στις Ηνωμένες Πολιτείες [65 πόλεις], Ρωσία, Γερμανία, Αγγλία, Καναδά,
Αυστρία, Βουλγαρία, Αλβανία. Συνεργασίες με μεγάλα ονόματα του τραγουδιού: Ρένα
Βλαχοπούλου, Τώνης Μαρούδας, Καίτη Μπελίντα, Μαρινέλλα, Γιάννης Πάριος,
Δημήτρης Μητροπάνος, Βίκυ Μοσχολιού, Τζένη Βάνου, Γιάννης Καλαντζής, Δήμητρα
Γαλάνη, Γιάννης Πουλόπουλος, Τόλης Βοσκόπουλος, Πάνος Γαβαλάς, Λίτσα Διαμάντη,
Δούκισα, Σωτηρία Μπέλλου, Γιώργος Νταλάρας, Μανώλης Μητσιάς, Λάκης Χαλκιάς,
Λευτέρης Μυτιληναίος κ.ά.
Συνεργασίες σημαντικές στο θέατρο και στο σινεμά με όλα
τα μεγάλα ονόματα. Παράλληλα επικεφαλής σε ορχήστρες στα καλύτερα νυχτερινά μαγαζιά της Αθήνας. Συνεργάστηκε επίσης με
μύθους του Ευρωπαϊκού τραγουδιού τον Ιβ
Μοντάν, τον Σαρλ Αζναβούρ, τον Ανταμό, την Δαλιδά, τον Μισέλ Πορναρέφ.
ΔΙΣΚΟΓΡΑΦΙΑ
Σε δίσκο 78 στροφών ο
Γιώργος Κατσαρός γράφει το πρώτο του τραγούδι «Κοπελούδα- κοπελούδα» το 1959 σε
στίχους Γιάννη Αργύρη και με ερμηνεύτρια την Καίτη Μπελίντα. Το 1960 κυκλοφορεί
ο πρώτος δίσκος του στις 45 στροφές, «Η Αθήνα και εσύ» σε στίχους Γιώργου
Φερμάνογλου. Ερμηνευτής ο Λούϊς Αλμπέρτο ντε Παρανά με τους Λος Παραγουάϊος. Το
τραγούδι αυτό κυκλοφόρησε σ όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα το ερμηνεύει λίγο μετά
και ο Τώνης Μαρούδας. Το 1962 κυκλοφορεί ο δεύτερος 45αρης του, «Μια μέρα
ακόμα» σε στίχους Λάκη Μιχαηλίδη με την Νανά Μούσχουρη. Το 1963 σε δίσκο 45
στροφών γράφει μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του το «Κάθε λιμάνι και
καημός» σε στίχους Πυθαγόρα με τον Πάνο Γαβαλά και την Ρία Κούρτη. Κι ενώ έχουν
ήδη κυκλοφορήσει δεκάδες τραγούδια του στις 45 στροφές, το 1971 ηχογραφεί το
πρώτο του άλμπουμ στις 33 στροφές σε στίχους του Πυθαγόρα. Τίτλος «Ο Σταμούλης ο
λοχίας» με τους: Λίτσα Διαμάντη, Γιάννη Καλατζή, Γιάννη Πάριο, Γιώργο Νταλάρα.
Το κεφάλαιο δισκογραφία
για τον Γιώργο Κατσαρό δεν μπορεί να εξαντληθεί στον περιορισμένο χώρο αυτού
του μικρού αφιερώματος. O κατάλογος που μου έστειλε η Ελληνική Εταιρεία προς
Προστασία της Πνευματικής Ιδιοκτησίας [ΑΕΠΙ] ανέφερε πάνω από 1500 τίτλους!
Εκατοντάδες από αυτά τα τραγούδια του έγιναν μεγάλες
επιτυχίες: «Κάθε λιμάνι και καημός» [ Πάνος Γαβαλάς- Ρία Κούρτη], «Τα Κύθηρα»
[Δημήτρης Μητροπάνος], «Αλβανία» [ Μαρινέλα], «Ο Σταμούλης ο λοχίας»,
«Επιπόλαιος», «Κυρά Γιώργαινα» [ Γιάννης Καλατζής], «Δεν υπάρχει ευτυχία» [
Λίτσα Διαμάντη- Γιάννης Πάριος], «Τι κρίμα που χωρίσαμε», «Δεν ξεχνιέσαι»,
«Υπήρξε ο θεός μου» [ Γιάννης Πάριος], «Τον αγαπώ» [Βίκυ Μοσχολιού],
«Αυγερινός», «Δρόμοι της Αθήνας» [Ηλίας Κλωναρίδης], «Οι άντρες δεν κλαίνε»,
«Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα», «Ο τελευταίος μου σταθμός», «Πίσω από τις
καλαμιές», «Απόψε χάνω μια ψυχή» [ Μαρινέλλα], «Θα υπάρχω» [Δήμητρα Γαλάνη],
«Ερωτα μου ανεπανάληπτε» [Τζένη Βάνου], «Πάμε για ύπνο Κατερίνα» [ Γιάννης
Πουλόπουλος], «Αποκλείεται» [Τόλης Βοσκόπουλος], «Τα βάσανα δεν λέγονται» [
Γιώργος Νταλάρας], «Ο Πειραιώτης», «Ταξίμια και τσαλίμια» [Δούκισα] κ.ά.
Τέλος στην δισκογραφία του
Γιώργου Κατσαρού ένα μεγάλο κεφάλαιο αποτελούν τα 25 LP και
CD
με Ελληνική και ξένη μουσική μόνο με ορχήστρα και τον ίδιο στο σαξόφωνο. Άλλωστε
για τον Κατσαρό το σαξόφωνο είναι η… «φωνή» του. Έλεγε σε κάποια συνέντευξη του
στην Γιώτα Σωτηροπούλου στον «Αγγελιοφόρο» της Θεσσαλονίκης στις 14/7/2003.
«Είναι πνευστό όργανο που το φυσάς ανάλογα με την διάθεση που έχεις και μπορεί
να δείξει τον πόνο, την χαρά ακόμα και τον έρωτα κάτι που δεν γίνεται με άλλο
όργανο. Είναι η ψυχή μου, η ζωή μου και ίσως γι αυτό, όπως μου λένε το κοινό αναγνωρίζει
το παίξιμο μου ακόμα και όταν με ακούει χωρίς να με βλέπει».
«..Το σαξόφωνο είναι η
φωνή μου. Με αυτό εκφράζομαι περισσότερο απ ότι όταν μιλάω.. Με το σαξόφωνο
είμαι καθαρά ερμηνευτής, με το σαξόφωνο μιλάω και με το σαξόφωνο αγκαλιά θα
είμαι πάντα όσο ζω!», έλεγε σε άλλη συνέντευξη του στην Γλυκερία Υδραίου στην
«Πρώτη» του Βόλου την 1-2- 2004.
Μουσικός πάνω απ’ όλα
αισθάνεται ο Κατσαρός, όπως έλεγε στην Δώρα Αμαραντίδου στην «Απογευματινή» την
1/7/2003: «Σπουδάζω ακόμα και σήμερα μουσική, είμαι ακόμα στις επάλξεις και
αγωνίζομαι. Δεν είμαι ο συνθέτης των τριών ακόρντων στην κιθάρα γι’ αυτό πρώτα
είμαι μουσικός και μετά συνθέτης και ενορχηστρωτής!»
ΘΕΑΤΡΟ
Το 1960 γράφει πρώτη φορά
μουσική για το θέατρο.Είναι στο «Περοκέ» στη μουσική κωμωδία «Ακου, βλέπε,
σώπα» με την Αννα Φόνσου και τον Νίκο Ξανθόπουλο. Το 1961 για πρώτη φορά
εμφανίζεται σαν διευθυντής ορχήστρας στο θέατρο «Κήπου» στην επιθεώρηση των
Ασημακόπουλου -Σπυρόπουλου «Να, τι δεν είχες Αθήνα» με τους Ορέστη Μακρή,
Βασίλη Αυλωνίτη, Νίκο Σταυρίδη, Καίτη Μπελίντα, Μάγια Μελάγια, Σπεράντζα Βρανά.
Από στοιχεία που ζήτησα
από το Κέντρο Μελέτης και Ερευνας του Ελληνικού Θεάτρου – «Θεατρικό Μουσείο» [Όταν
ήταν ανοιχτό! Ντροπή σας, κύριοι «υπεύθυνοι» του υπουργείου «Πολιτισμού»!!] και
από την Εταιρεία Ελλήνων Θεατρικών Συγγραφέων - Συνθετών, ο Γιώργος Κατσαρός
έγραψε μουσική σε περισσότερα από εκατό θεατρικά έργα. Αναφέρω μερικά: 1967 «Η
κυρία του Μαξίμ» [Αναλυτή- Ρηγόπουλος], 1969 «Αγάπη μου παλιόγρια» [Βουτσάς-
Κοντού - Ρίζος], 1970 «Η χίπισσα Ιωάννα» [Σμαρούλα Γιούλη], 1978 «Καμπαρέ»
[Αλίκη Βουγιουκλάκη], 1989 «Μπορώ και με την γυναίκα μου» [ Ρηγόπουλος -
Ρουσσέα], 1995 «Η απαγωγή της Σμαράγδως» [Εθνικό θέατρο], 1996 «Στης θάλασσας
τα κύματα» [Ελληνικό θεατρικό Εργαστήρι Λονδίνου], 1997 «Βίρα τις Αγκυρες»
[Εθνικό θέατρο], 2000 «Ο Μαγικός αυλός» [Παιδική σκηνή ΚΘΒΕ], «Λυσιστράτη»
[Ρένα Βλαχοπούλου], «Ο κύριος Ερνεστ» [Δημήτρης Ποταμίτης], «Η Παριζιάνα»
[Κώστας Χατζηχρήστος], «Της φυλακής τα σίδερα» [Αννα και Μαρία Καλουτά- Ρένα
Βλαχοπούλου], «Ερωτική τριλογία» [Δημήτρης Ποταμίτης] κ.ά.
Από το 2001 ώς το 2004
συνεργάστηκε με την «Εθνική Λυρική Σκηνή» διευθύνοντας την ορχήστρα στα έργα:
«Φιόρο του Λεβάντε» του Γρηγόριου Ξενόπουλου, «Το κορίτσι της γειτονιάς» του
Νίκου Χατζηαποστόλου και ο «Ο Γενικός Γραμματέας» του Ηλία Καπετανάκη που διασκεύασε ο
αγαπημένος του φίλος Γιώργος Λαζαρίδης.
ΣΙΝΕΜΑ
Ο Γιώργος Κατσαρός έγραψε μουσική σε εκατό δέκα
τρεις ταινίες, με πρώτη «Το Αγρίμι» το
1960 με την Χριστίνα Σύλβα. Μερικές ακόμα ταινίες με δική του μουσική είναι:
1967 «Ο στρίγκλος που έγινε αρνάκι», «Ο σπαγκοραμμένος» [Λάμπρος Κωνσταντάρας],
«Βίβα Ρένα» [ Ρένα Βλαχοπούλου], 1968 «Η ζηλιάρα» [ Ρένα Βλαχοπούλου], «Το
κορίτσι του λούνα παρκ» [Αλίκη Βουγιουκλάκη], «Ο Ρωμιός έχει φιλότιμο» [Λάμπρος
Κωνσταντάρας], 1969 «Ενας άφραγκος Ωνάσης» [ Κώστας Βουτσάς], «Η αρχόντισσα της
κουζίνας» [Δέσποινα Στυλιανοπούλου], 1970 «Ο δασκαλάκος ήταν λεβεντιά» [ Κώστας
Βουτσάς], «Κρίμα το μπόϊ σου» [Λάμπρος Κωνσταντάρας], «Ο τρελός της πλατείας
Αγάμων» [ Γιάννης Γκιωνάκης], 1971 «Ζητείται επειγόντως γαμπρός» [ Ρένα
Βλαχοπούλου], «Για μια χούφτα τουρίστριες» [Αλέκος Αλεξανδράκης], 1972 «Η
κόμισσα της Κέρκυρας», «Η Ρένα είναι οφ σάϊντ [ Ρένα Βλαχοπούλου], 1980 «Πονηρό
θηλυκό κατεργάρα γυναίκα» [Αλίκη Βουγιουκλάκη], 1981 «Γκαρσονιέρα για δέκα» [
Χρόνης Εξαρχάκος], «Κατάσκοπος Νέλλη» [Αλίκη Βουγιουκλάκη].
ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ
Ο Γιώργος Κατσαρός από το 1968 θα αρχίσει και την
τηλεοπτική του πορεία με δεκάδες επιτυχημένες εκπομπές, όπως η θρυλική «Βραδιά
επιθεώρησης», απ’ όπου πέρασαν όλα τα «αστέρια» του μουσικού θεάτρου, πολλά
σόου, όπως το «Αργά την Κυριακή» και βέβαια το «Να, η ευκαιρία», προπομπός όλων
των σημερινών μουσικό-χορευτικών σόου. Η εκπομπή, που από τον Οκτώβριο του 1977
έως και τον Οκτώβριο του 1983 «έβγαλε» πολλούς σημαντικούς νέους καλλιτέχνες,
όπως ο Μανώλης Λυδάκης, η Γλυκερία, η Νένα Βενετσάνου, ο Βασίλης Λέκκας, ο
Θέμης Αδαμαντίδης, ο ηθοποιός Ζαχαρίας Ρόχας κ.ά.
ΞΕΧΩΡΙΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ
Δεν νομίζω ότι υπήρξε
άλλος συνθέτης στο τόπο μας, που να δούλεψε τόσο πολύ, όσο ο Γιώργος Κατσαρός. Έλεγε
σε κάποια συνέντευξη του στις «Εικόνες» και στην Αντζελα Τσιφτσή το 2002: «Είχε
τύχει να εμφανίζομαι την νύχτα στην «Νεράιδα», να φεύγω νύχτα και να πηγαίνω για ηχογράφηση στο
στούντιο γιατί ορισμένοι τραγουδιστές όπως ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης ήθελαν να
ηχογραφούν νύχτα. Το πρωί είχα ηχογράφηση ταινίας, το απόγευμα θέατρο και μετά
πήγαινα ξανά στην «Νεράιδα»! Δηλαδή, μόλις που έκλεινα τα μάτια μου για μια ώρα
στο στούντιο. Έχω περάσει πολλές τέτοιες εντάσεις στην πορεία μου.»
Έχει όμως -παρ’ όλα τα ξενύχτια και την κούραση -
πολλές ξεχωριστές στιγμές να θυμηθεί ο Γιώργος Κατσαρός στην πολύχρονη διαδρομή
του.. Θυμάμαι στην πρες κόνφερανς -με αφορμή την συναυλία στο «Λυκαβηττό»-
έλεγε: «Όταν συνειδητοποιώ πως πραγματικά έχω συμπληρώσει τέσσερις δεκαετίες
δουλειάς ξαφνιάζομαι!... Όλη αυτή η διαδρομή μου έχει αφήσει μια γλυκιά γεύση
αφού έζησα πολλές ξεχωριστές στιγμές.» Όπως
την στιγμή που έμαθε το 1963 ότι το «Κάθε λιμάνι και καημός» ήταν πρώτο
μέσα στις επιτυχίες στο ραδιόφωνο και αυτό έγινε αφορμή για βραβείο στο
φεστιβάλ της Βαρσοβίας. Όπως όταν σε ένα CD στην Αμερική ήταν μέσα στους δέκα
καλύτερους σαξοφωνίστες στον κόσμο [δίπλα στον Τζέρι Μάλιγκαν, που κάποτε ήταν
το πρότυπο του] ή όταν πήγε στην Eurovision
με την Μαρινέλλα και διηύθυνε την ορχήστρα του BBC [πρώτη συμμετοχή της Ελλάδας, «Λίγο
κρασί, λίγο θάλασσα» το 1974] ή όταν το Γαλλικό κανάλι TV5 του αφιέρωσε ένα ημίωρο αποκαλώντας
τον «Ο σαξοφωνίστας με τον μεσογειακό ήχο», ή όταν βραβεύτηκε στα Φεστιβάλ των Βρυξελλών, Μάλτας, Ριο ντε Τζανέϊρο, ή η
μεγάλη περιοδεία με την Μαρινέλλα το 1966 στην τότε Σοβιετική Ένωση, ή οι
δυόμιση μήνες της περιοδείας στην
Αμερική πάλι με την Μαρινέλλα και το
έργο του «Αλβανία» σε στίχους του Πυθαγόρα.. Με ιδιαίτερη συγκίνηση μιλάει
πάντα για τον στιχουργό, αγαπημένο του φίλο και αναντικατάστατο συνεργάτη τον
Πυθαγόρα με τον οποίο έγραψαν πάνω από εκατό τραγούδια!.
Ο Γιώργος Κατσαρός έχει τιμηθεί από την επιτροπή κατά
του Απαρτχάιντ και από τον ΟΗΕ για το έργο του «Αφρική τώρα», σε στίχους
Αφρικανών ποιητών, σε μετάφραση του Δημήτρη Ιατρόπουλου με τον Λάκη Χαλκιά.
Μάλιστα μετά από πρόσκληση του ΟΗΕ παρουσίασε το έργο στις 12 Οκτωβρίου του
1990 στην έδρα του Οργανισμού στην Νέα Υόρκη.
Ξεχωριστή στιγμή ήταν και το 1997 όταν παρουσιάζει το
μουσικό έργο «Αιγαίο Αγιοπέλαγος» σε στίχους Ηλία Λυμπερόπουλου – Δημήτρη
Ιατρόπουλου με τον Μανώλη Μητσιά, στο πλαίσιο των εκδηλώσεων: «Θεσσαλονίκη -
Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης», συναυλία που επανέλαβε την επόμενη χρονιά
στο «Ηρώδειο». Το ίδιο και το 1999 που διηύθυνε συναυλία της «Αθηναϊκής
Φιλαρμονίας» στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών.
Η Πατρίδα του, η Κέρκυρα, τον τίμησε με το Αργυρό
μετάλλιο αξιοσύνης.
Υπήρξε πρόεδρος της «Ενωσης Μουσικοσυνθετών Ελλάδος»,
του «Πανελλήνιου Μουσικού Συλλόγου», αντιπρόεδρος της «Εταιρείας Ελλήνων
Θεατρικών συγγραφέων - συνθετών». Ως Πρόεδρος της «Ένωσης Δημιουργών Ελληνικού
Τραγουδιού» προώθησε τη μουσική παιδεία των νέων εγκαινιάζοντας έντεκα μουσικά
γυμνάσια σε όλη την χώρα.
Ο Γιώργος Κατσαρός συνεχίζει μέχρι σήμερα ακούραστος να
γράφει τραγούδια, αλλά δεν τα δίνει σε κανένα [απ’ ό,τι ήξερα]. Παίζει σαξόφωνο
με την ορχήστρα του –την ίδια εδώ και τριάντα χρόνια– κάθε τόσο ηχογραφεί
κάποιο CD
μόνο με ορχήστρα και το σαξόφωνο του,
γράφει μουσική για την μεγάλη του αγάπη το θέατρο, έχει κοντά του τη Μιρέλλα,
την γυναίκα, που γνώρισε όταν εκείνη ήταν 16 χρονών και εξακολουθεί μετά από
πέντε και πλέον δεκαετίες να την λατρεύει, όπως λατρεύει και τους δυο γιους του
τον Αντώνη και τον Αλέξανδρο και τώρα -σίγουρα- και τα εγγόνια του.
Έχει τον σεβασμό και την αγάπη των συναδέλφων του και όσων
έχουν συνεργαστεί μαζί του, έχει την αγάπη του κόσμου και ας μην είναι στην
επικαιρότητα [έτσι όπως την εννοούν σήμερα] και ας μην έκανε τα τελευταία
χρόνια «σουξέ» [έτσι όπως τα εννοούν σήμερα], έχει την αγάπη του κόσμου κάθε
στιγμή, όπου και αν βρίσκεται. Και ο κόσμος
-παρ’ όλη την πλύση εγκεφάλου που δέχεται καθημερινά από παντού- δεν
κάνει λάθος, καταλαβαίνει, ξέρει πού πρέπει να δώσει την αγάπη του.
«Αυτό που προσπάθησα σε όλη μου την καριέρα», έλεγε
στην Γλυκερία Υδραίου στην «Πρώτη» του Βόλου το 2004 «είναι να σέβομαι τον
ακροατή, τον θεατή, τον φίλο μου, αυτόν που έρχεται ν’ ακούσει εμένα και αυτό
το περνάω και στους συνεργάτες μου…, γιατί η τέχνη χρειάζεται ευαίσθητους
ανθρώπους, με ήθος και συνέπεια!»
Να είσαι γερός, [σε άπταιστο ενικό!!!], δυνατός και
δημιουργικός για πολλά-πολλά ακόμα χρόνια μαέστρο…
Φωτογραφίες:
1. Ο Γιώργος
Κατσαρός με το σαξόφωνο του. Την.. «φωνή» του!!.
2. Σελίδα
από το 20σέλιδο έντυπο πρόγραμμα που
του ετοίμασα για την συναυλία μας στον «Λυκαβηττό» στις 4/7/2003. Στιγμές από
την πορεία του Γιώργου Κατσαρού, από την Φιλαρμονική της Κέρκυρας στην πρώτη
ορχήστρα των νεανικών του χρόνων, συνεργασίες στο πλευρό σπουδαίων καλλιτεχνών:
Νίκου Γούναρη, Τώνη Μαρούδα, Καίτης Μπελίντα, με την αγαπημένη μας Ρένα
Βλαχοπούλου, με την εξαδέλφη του Νανά Μούσχουρη [φωτογραφίες από το αρχείο του
Γιώργου Κατσαρού].
3. Ο Γιώργος
Κατσαρός με τους τραγουδιστές Γιώργο Τσαρνά, Σοφία Κούστα, Διόνι, Καίτη
Πάντζαρη στην πρώτη μας συνεργασία στο Αρχαίο Στάδιο των Δελφών στις 23/8/2002.
4. Μετά την
συναυλία μας στον Λυκαβηττό στις 4/7/2003 με
τους τραγουδιστές [από αριστερά] Φωτεινή Σαββατιανού, Ηλία Κλωναρίδη,
Αλέκα Κανελλίδου, Γιώργο Τσαρνά.
5. Στην ίδια
συναυλία στον «Λυκαβηττό» με τους γιους του Αντώνη και Αλέξανδρο.
6. Στο
Περιστύλιο των Ανακτόρων της Κέρκυρας στην Πανσέληνο του Αυγούστου το 2003 ο
Γιώργος Κατσαρός και οι τραγουδιστές του: Τσαρνάς, Σαββατιανού, Κλωναρίδης.
7. Ο
μαέστρος στην Ιθάκη του!! Εξώφυλλο του έντυπου για την συναυλία του Γιώργου Κατσαρού
στην Κέρκυρα του, με το Ποντικονήσι!
8. Στα
παρασκήνια του Δημοτικού Θεάτρου Βόλου το 2004 ο μαέστρος μετά την συναυλία του
με τον Ηλία Κλωναρίδη, τον Διευθυντή του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Βόλου Σπύρο Μαβίδη, την
Φωτεινή Σαββατιανού, τον Γιώργο Τσαρνά και την αγαπημένη μου Αιμιλία Κραβαρίτη,
υπεύθυνη – τότε - των πολιτιστικών του Δήμου Βόλου.
9. Ο Γιώργος
Κατσαρός με την επί τριάντα χρόνια ορχήστρα του στα παρασκήνια του Δημοτικού
θεάτρου Βόλου: Κώστας Νικολόπουλος, Μάρκος Αλεξίου, Τάσος Λιβέρης, Δημήτρης
Σουρμαίδης, Γιώργος Στίνης και ο νεώτερος της «παρέας» Αντώνης Κουτσοκέρης.
10. Στην
αυλή του «Αυριακού», την παραμονή της συναυλίας μας στην Ζάκυνθο, το 2004, μαζί με τον μαέστρο η Τζένη Ρουσσέα
και εγώ. Όρθιοι ο ηθοποιός Κώστας Καποδίστριας και ο δημοσιογράφος Διονύσης
Φλεμοτόμος.
11. Μετά την
συναυλία στο «Βεάκειο» του Πειραιά το 2004 ο μαέστρος στα παρασκήνια με την
Ρένα Κουμιώτη και την Καίτη Χωματά.
Βίντεο:
1. «Κάθε
λιμάνι και καημός». Μουσική: Γιώργος Κατσαρός, στίχοι: Πυθαγόρας. Τραγουδά ο Πάνος
Γαβαλάς και η Ρία Κούρτη. Από την ταινία «Το κάθαρμα» σε σενάριο Νίκου
Φώσκολου, σκηνοθεσία Κώστα Ανδρίτσου με τον Γιώργο Φούντα και την Μάρω Κοντού.
[1963] http://www.youtube.com/watch?v=6IeHRsNkrmw