© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Πέμπτη 22 Δεκεμβρίου 2011

Χριστουγεννιάτικος Χαιρετισμός του Επισκόπου Μοζαμβίκης Ιωάννου

Προς το Πλήρωμα της Εκκλησίας των Ορθοδόξων της Μοζαμβίκης


Αδέλφια μου Μοζαμβικανοί, 
       Γεννήθηκε ο Χριστός και τα πάντα στην ανθρώπινη ιστορία έχουν πια μεταποιηθεί από γήινα και εφήμερα, σε ουράνια και αιώνια. Ο Θείος Λόγος σαρκώθηκε και έκτοτε όλες οι ανθρώπινες υποθέσεις έχουν αποκτήσει νόημα και διάρκεια. "Ο αχώρητος παντί εχωρήθη εν γαστρί", με σκοπό να χωρέσει τελικά στον εσωτερικό κόσμο όλης της ανθρωπότητας όλων των των εποχών και όλων των τόπων. 

Ένας από αυτούς τους τόπους είναι και ο δικός μας, η ωκεανοφίλητη Μοζαμβίκη. Έχοντας  κληθεί -με την Ανοχή του Ουρανού- η ταπεινότητά μου, όχι ως εκπρόσωπος του Θεού ανάμεσά Σας, αλλά ως δικός Σας εκπρόσωπος ενώπιον Εκείνου, γνωρίζοντας μάλιστα την καθαρότητα και την ευσέβεια των καρδιών Σας, καλώ τον καθένα ξεχωριστά και όλους μαζί να προσεγγίσουμε βιωματικά τον Νεογέννητο Θεό, με πρόθεση να αυτοπροσφερθούμε όλοι, ώστε να Τον σπαργανώσουμε Νήπιο, επιδεικνύοντας την απαιτούμενη θαλπωρή στον Θεό, που καταδέχεται να μάς επισκεφθεί, με σκοπό την "του σύμπαντος κόσμου" σωτηρία. 

Η Μοζαμβίκη -είμαι βέβαιος γι' αυτό- μπορεί να παρέξει ζεστό "κατάλυμα" στο Θείο Βρέφος! Μπορεί να ετοιμάσει πλήθη από φάτνες, ώστε σε κάθε μία να συντελεσθεί το Θαύμα των θαυμάτων! Μπορεί (ενώ θα έχει ο Νεογέννητος καταφύγει στην Αίγυπτο, για ν' αποφύγει τη ζηλοφθονία του Ηρώδη), να Τον κρύψει στα σπλάχνα της η φιλόξενη και φιλόθεη χώρα μας, κατέχοντας την πεποίθηση ότι Εκείνος ύστερα θα χαρίσει την ευεργετική Αγάπη Του προς τον λαό, που Τον δέχθηκε! 

Κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες, ο υψηλός Θεός φαίνεται επί γης άνθρωπος ταπεινός. Άραγε, θα Τον αναγνωρίσουμε; Είναι αυτός που περνά στο απέναντι πεζοδρόμιο, φτωχός και κατατρεγμένος... Είναι αυτός, που βρίσκεται έρημος και ξεχασμένος στο περιθώριο της ζωής και των μύριων βασάνων και ασθενειών... Είναι αυτός, που δεν αξίζει το βλέμμα μας... 

Αγαπητοί Φίλοι, 
     Ας δούμε τον κάθε συνάνθρωπο με βλέμμα καλοσύνης και ανοχής! Θα είναι το πρώτο σκαλί, για ν' ανέβουμε την σκάλα προς τον Ουρανό, στην οποία θα συναντήσουμε οπωσδήποτε τον Θεό να κατεβαίνει, καθώς θα καθίσταται Θεάνθρωπος! 

Μεταφέροντας τις ευχές και τις ευλογίες του πολυσέβαστου Πάπα και Πατριάρχου Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής κ. κ. Θεοδώρου Β΄ για ψυχοσωματική υγεία πνευματική πρόοδο, 
Σάς αγκαλιάζω με ολόθερμα αισθήματα γιορτής 

Ο Επίσκοπός Σας 
+ ο Μοζαμβίκης Ιωάννης 


Στη φωτό: Η Γέννηση του Χριστού, δια χειρός Helen Lieros, από τον Ορθόδοξο Καθεδρικό Ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Maputo.

Ο Πάπας και Πατριάρχης Αλεξανδρείας Θεόδωρος Β΄ υπέρ της Μητρότητας (Χριστούγεννα 2011) [ελληνικά και πορτουγέζικα]

Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ   Β΄
ΕΛΕΩι  ΘΕΟΥ  ΠΑΠΑΣ  ΚΑΙ  ΠΑΤΡΙΑΡΧΗΣ 
ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ, ΠΑΣΗΣ ΓΗΣ ΑΙΓΥΠΤΟΥ ΚΑΙ  ΠΑΣΗΣ  ΑΦΡΙΚΗΣ 
ΠΑΝΤΙ  Τῼ  ΠΛΗΡΩΜΑΤΙ
ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΟΥ  ΚΑΙ  ΠΑΤΡΙΑΡΧΙΚΟΥ  ΘΡΟΝΟΥ  ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ
ΧΑΡΙΣ  ΚΑΙ  ΕΛΕΟΣ  ΚΑΙ  ΕΙΡΗΝΗ
 ΠΑΡΑ ΤΟΥ  ΕΝ  ΒΗΘΛΕΕΜ  ΓΕΝΝΗΘΕΝΤΟΣ 
ΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ  ΘΕΟΥ  ΚΑΙ  ΣΩΤΗΡΟΣ  ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ  ΧΡΙΣΤΟΥ
        
Αδελφοί μου αγαπητοί και ευλογημένοι,
          
Δύο χιλιάδες χρόνια πριν, μία βραδιά σαν την σημερινή, η Θεοτόκος σπαργάνωνε το νεογέννητο Ιησού για να ζεσταθεί. Λίγες ημέρες αργότερα και πάλι μέσα στο σκοτάδι, ο Ιησούς θα αναζητούσε τη ζεστασιά, αυτή τη φορά στην αγκαλιά της μητέρας Του, καθώς έπαιρναν το δρόμο της προσφυγιάς προς την Αίγυπτο για να αποφύγουν την οργή και την μανία του Ηρώδη.
         
Αλλά και σε όλη Του την ζωή, που τόσο ταπεινά ξεκίνησε στη Βηθλεέμ, η θαλπωρή της μητρικής παρουσίας δεν έλειψε από το πλευρό του Κυρίου μας. Η Θεοτόκος ακολούθησε πιστά και υπομονετικά τον Ιησού σε όλες τις ευαγγελικές Του οδοιπορίες, σε όλες τις δοκιμασίες της επίγειας ζωής Του. Σιωπηλά συμπορεύτηκε μαζί Του, σιωπηλά Του συμπαραστάθηκε, σιωπηλά συμμετείχε στον πόνο του Γιου και Θεού της.
         
Η στάση της Θεοτόκου ανέδειξε την μητρική αγάπη σε αναντικατάστατο πυλώνα της ανθρώπινης ζωής. Η στάση της Θεοτόκου ανέδειξε τις αρχές της πραότητας, της μετριοφροσύνης και της αλληλεγγύης. Και η εικόνα της μητρικής σκέπης και προστασίας, όπως αυτή αποτυπώθηκε στην μικρή φάτνη των αλόγων, έμελλε να γίνει αιώνιο σημείο αναφοράς για όλες τις γυναίκες του κόσμου. Καταφύγιο ελπίδας, κάθε φορά που χανόταν και η τελευταία αχτίδα φωτός. Καταφυγή θάρρους, κάθε φορά που στέρευαν και τα τελευταία αποθέματα αντοχής.
         
Σήμερα ωστόσο που ο άνθρωπος κατακτά το ένα μετά το άλλο τα κάστρα της γνώσης, σήμερα που ο άνθρωπος τελειοποιεί τα διαθέσιμα τεχνολογικά μέσα, σήμερα που ο άνθρωπος έχει συχνά την ψευδαίσθηση ότι μπορεί να υποκαταστήσει και τον ίδιο τον Θεό, η γυναίκα, ως ο φυσικός φορέας της αλλαγής και της αναγέννησης του κόσμου, ακόμα δεν χαίρει του σεβασμού που θα της ταίριαζε στην κοινωνία.
         
Μπορεί η θέση της γυναίκας να αναβαθμίστηκε θεσμικά. Όμως την ίδια στιγμή τα δικαιώματα της δεν έπαψαν να αποτελούν αντικείμενο παραβιάσεων. Μπορεί πολλές γυναίκες να περνούν ανέμελα τη σημερινή βραδιά ανάμεσα σε πρόσωπα αγαπημένα και με τα απαραίτητα στο γιορτινό τραπέζι. Όμως την ίδια στιγμή πλήθος άλλων γυναικών αδυνατεί να βιώσει τη γιορτινή ατμόσφαιρα των ημερών.
         
Είναι οι γυναίκες θύματα της παράνομης διακίνησης με σκοπό την εκμετάλλευση και την εμπορία. Είναι οι κακοποιημένες από τον σύζυγο γυναίκες, τα θύματα της ενδοοικογενειακής βίας. Είναι οι γυναίκες φορείς του ιού του ΗΙV/AIDS που εισπράττουν το τίμημα του κοινωνικού στιγματισμού. Είναι οι μακροχρόνια άνεργες γυναίκες και οι αποκλεισμένες από την αγορά εργασίας. Είναι όλες οι γυναίκες που παλεύουν για να άρουν τον όποιο αποκλεισμό τους από την κοινωνία. 
         
Είναι οι γυναίκες που στην εποχή της οικονομικής δυσπραγίας καλούνται να ανταποκριθούν σε ρόλους πολλαπλούς, σε αυτό της συζύγου, της μητέρας, της εργαζόμενης, της οικοδέσποινας. Στην προσπάθεια τους να ανταποκριθούν σε όλες αυτές τις κοινωνικές απαιτήσεις και να κρατήσουν λεπτές ισορροπίες, οι γυναίκες πιέζονται, αγχώνονται, εξαντλούνται, λυγίζουν.
         
Είναι οι γυναίκες της υποσαχάριας Αφρικής που αντικρίζουν με φόβο και αγωνία το θείο δώρο του ερχομού της νέας ζωής. Κι αυτό διότι σε αυτήν την υποβαθμισμένη γωνιά του πλανήτη μας μια γυναίκα έχει μια πιθανότητα στις δεκαέξι να πεθάνει εξαιτίας επιπλοκών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή του τοκετού. Τα ορφανά τους παιδιά είναι δέκα φορές πιο πιθανό να πεθάνουν μέσα σε δύο χρόνια από το θάνατο της μητέρας τους.
            
Αδελφοί μου πολυτίμητοι,
         
Ένας κόσμος χωρίς μητέρες είναι ένας κόσμος χωρίς αγάπη και ένας κόσμος χωρίς σεβασμό στην γυναίκα ως πηγή της ζωής είναι ένας κόσμος χωρίς ανθρωπιά. Ας μην αφήσουμε λοιπόν την κρίση των καιρών μας να παραβιάσει το σεβασμό στα δικαιωμάτων της γυναίκας. Κι αυτό γιατί τα δικαιώματα δεν γνωρίζουν φύλο, δεν γνωρίζουν σύνορα. Ας δείξουμε λοιπόν τον απαιτούμενο σεβασμό στην προσωπικότητα, στην εργασία, στον κόπο, στις ανάγκες και στις επιθυμίες της μητέρας, της συζύγου, της αδελφής, της κόρης.
           
Αυτόν ακριβώς τον σεβασμό, ανάλογο του Δίκαιου Ιωσήφ προς την Θεοτόκο, κάνουν πράξη οι σύγχρονοι ιεραπόστολοι της Αφρικής αναπτύσσοντας δίκτυα ανθρωπιστικής βοήθειας με κέντρο τη γυναίκα που καθημερινά μοχθεί, αγωνίζεται, υπομένει. Είναι αλήθεια ότι τα μέσα υπολείπονται την ώρα που όλοι βιώνουμε τη μέγγενη της οικονομικής στενότητας. Ωστόσο καμία έκπτωση δεν μπορεί να γίνει στην παραδοχή ότι ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σεβασμό της γυναίκας, του φορέα του θείου δώρου της ζωής. Ελπίδα για ένα καλύτερο μέλλον δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς κάλυψη και προστασία του δικαιώματος της ασφαλούς μητρότητας.  Της μητρότητας που καθαγίασε μια βραδιά σαν την σημερινή η Θεοτόκος σε μια ταπεινή φάτνη!  

†Ὁ Πάπας καί Πατριάρχης Αλεξανδρείας και πάσης Αφρικής
Θ Ε Ο Δ Ω Ρ Ο Σ  Β΄



Εν τη Μεγάλη Πόλει
της Αλεξανδρείας
Χριστούγεννα 2011



Theodoros II

Pela Graça de Deus, Papa e Patriarca de Alexandria e de toda a África, para a plenitude do Trono Apostólico e Patriarcal de Alexandria, Graça e Misericórdia e Paz do nosso Senhor e Deus e Salvador Jesus Cristo, nascido em Belém e que cumpriu a Economia Divina.
Meus amados e abençoados, irmãos e irmãs,
Dois mil anos atrás, numa noite como esta noite, a Nossa Senhora estava agasalhando o recém-nascido Jesus  para mantê-lo aquecido. Poucos dias depois, novamente na escuridão, Jesus iria procurar calor, novamente nos braços de sua mãe, enquanto tomavam caminho do exílio para o Egipto a fim de escapar a fúria e ira de Herodes.

            Além disso, porém, durante toda a sua vida que começou tão humildemente em Belém, para o nosso Senhor nunca faltou carinho maternal. A Nossa Senhora fielmente e pacientemente seguiu Jesus em todas as suas viagens evangélicas em todos os desafios de sua vida terrena. Silenciosamente ela viajou com ele,  silenciosamente ficou do seu lado, participou do sofrimento de seu Filho e Deus.
             A atitude da Nossa Senhora deu destaque ao amor materno como um portal insubstituível da vida humana. Sua atitude sublinhou os princípios de humildade, suavidade e solidariedade. Além disso, a imagem de abrigo e protecção materna, como isso se reflectiu no pequeno presépio em Belém, foi para se tornar uma referência eterna para todas as mulheres do mundo. Um refúgio de esperança cada vez que o ultimo raio de luz foi perdido. Um refugio de coragem a cada vez que as últimas reservas de força estavam sendo esgotadas.

           Hoje, porém, na medida que o homem conquista os bastiões do conhecimento um após o outro, hoje como o homem aperfeiçoa a tecnologia disponível, hoje como o homem muitas vezes tem a ilusão de que ele pode substituir o próprio Deus, mulher, como o portadora natural de mudança e de regeneração do mundo, ainda não goza do respeito que seria apropriado para ela na sociedade.

           A posição das mulheres pode ter sido institucionalmente actualizado. No entanto, ao mesmo tempo os seus direitos não deixaram de ser sujeitos a violações. Muitas mulheres podem passar uma noite despreocupada entre seus entes queridos, desfrutando o essencial em sua mesa festiva. Mas ao mesmo tempo, muitas outras mulheres se vêem incapazes de experimentar a atmosfera festiva destes dias.
           Estas são as mulheres que são vítimas de tráfico para fins de exploração; as mulheres que sofrem abusos pelos seus maridos ou parceiros; vítimas de violência doméstica; as mulheres infectadas pelo vírus HIV que pagam o preço do estigma social; mulheres desempregadas a longo prazo e mulheres excluídas do mercado de trabalho; todas as mulheres lutando para eliminar a sua qualquer exclusão da sociedade.

           Estas são as mulheres que em tempos de dificuldades financeiras, são obrigadas a responder a várias funções; os papéis de esposa, mãe, trabalhadora e dona de casa. Em seu esforço para responder a todas essas demandas sociais e de manter um equilíbrio delicado, as mulheres são pressionadas, stressadas, exaustas, pois elas estão sobrecarregadas.
          Estas são a mulher de África Austral, que enfrentam com medo e angústia o dom divino da vinda de uma nova vida. Isso ocorre porque nesta parte subdesenvolvida do nosso planeta, a mulher tem uma em dezasseis chance de morrer devido a complicações durante a gravidez ou o parto. As suas crianças órfãs tem dez vezes mais chance de morrer dentro de dois anos após a morte de sua mãe.
Meus irmãos e irmãs mais preciosos,
             Um mundo sem mães é um mundo sem amor e um mundo sem respeito pelas mulheres como fonte de vida, é um mundo sem humanidade. Vamos, portanto, não permitir que a crise do nosso tempo viole o respeito pelos direitos das mulheres. Direitos  não conhecem género nem  fronteiras. Vamos mostrar o respeito necessário para a pessoa, o trabalho, o esforço, as necessidades e os desejos da mãe, esposa, irmã e filha.
          É precisamente este respeito, semelhante ao que o José Justo mostrou à Nossa Senhora, que os missionários modernos em África põem em prática pelo desenvolvimento de redes de assistência humanitária, principalmente com as mulheres que, diariamente, trabalham, lutam, sofrem. É verdade que os meios são insuficientes no momento em que todos nós estamos enfrentando o aperto de escassez financeira. No entanto, nenhuma dedução pode ser feita na convicção de que a esperança para o futuro melhor não pode existir sem o respeito pelas mulheres, as portadoras do dom divino da vida; esperança de futuro melhor não pode existir sem garantir e proteger o direito de maternidade, segura.
          Maternidade que numa noite como esta noite foi santificado pela Nossa Senhora no humilde presépio em Belém.
Theodoros II
Papa e Patriarca de Alexandria e toda África
Na grande cidade de Alexandria
Natividade do Senhor, 2011

π. Παναγιώτη Καποδίστρια: ΟΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΩΣ ΨΕΜΑΤΑ ΣΤΟΝ ΕΛΥΤΗ

[Αναδημοσίευση από την Βιβλιοθήκη (σ. 5) της εφημερίδας ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 22.12.2011 και το αφιέρωμα ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ «Συνομιλώντας με το έργο του», με επιμέλεια του Διονύση Μουσμούτη]

«Κύριε Ελύτη,
Συγχαρητήρια που πήρατε το βραβείο Νόμπελ.
Σας εύχομαι πάλι του χρόνου.»
[Ευχές μαθήτριας από χειρόγραφο εκτεθειμένο στο Ίδρυμα Θεοχαράκη]

Κάθε φορά που ανοίγω τα Άπαντα του Οδυσσέα Ελύτη (και  τα ποιητικά και τα πεζά του), ξανοίγομαι μάλιστα -δίχως την προαπαιτούμενη κολυμβητική γνώση- στις καλλίδρομες θάλασσές του, ιδιαίτερα κατ’ αυτές τις παραλυτικές ημέρες μας και μάλιστα «εν γη ερήμω και αβάτω και ανύδρω» (κατά τον Προφητάνακτα Ποιητή), τον διαισθάνομαι να βιώνει την αίσθηση του μικρού παιδιού, που απλώνει ευδιάθετο τα παιχνιδοτουβλάκια του και με υπομονή πολλή συνθέτει τα πολύχρωμα σπιτάκια μιας φιλικής γειτονιάς. Μέσα σε αυτήν μάλιστα καταφεύγει και αποκρύβεται, έως ότου επιτακτικές οι φωνές των μεγάλων το επαναφέρουν στην τάξη, αν κι έχει πάντα κατά νου ότι «Όπου ακούς “τάξη” /  ανθρωπινό κρέας μυρίζει» (Οδυσσέα Ελύτη, Ποίηση, εκδ. Ίκαρος, 2002 / Μαρία Νεφέλη, σ. 432). Συνήθως η... περιώνυμη κυρία Τάξη τού γκρεμίζει βάναυσα το δημιούργημά του, διότι αυτή η παιδιάστικη εμμονή εμποδίζει παράταιρα τα πλατώματα των μεγαλίστικων χώρων και τις βεβαιότητές τους. Το παιδάκι στεναχωρείται, όμως δεν πτοείται, μήτε απομένει ξεσπιτωμένο. Με την πρώτη ευκαιρία ανασυνθέτει τον τόπο του -όσο ουτοπικός κι αν νομίζεται-  κι έτσι βιώνει την παραμυθία της αποκατάστασης των πραγμάτων του, μετά την πρότερη επώδυνη λεηλασία.

Ο Ελύτης, με την αυθεντική και καλοδεχούμενη αθωότητα, που διακρίνει συνήθως το κάθε στιχουργικό επίτευγμά του, ανασυνθέτει τα σπασμένα των -κατ’ ευφημισμόν- Μεγάλων, δημιουργώντας έτσι μιαν οικεία γειτονιά, ένα είδος καταφυγής, εντός της οποίας έχουν δικαίωμα επιβίβασης / επιβίωσης (ωσάν σε άλλη κιβωτό διάσωσης), όχι ο καθένας, αλλά οι ολίγοι και εκλεκτοί, οι οποίοι με την δημόσια ευαισθησία και συμπεριφορά τους διασώζουν το Όλον. Εισοδεύεις εκεί, μόνον «εάν είσαι ο ένας από τα ελάχιστα εκατομμύρια που δικαιώνουν την ανθρωπότητα» (ό.π., Εκ του πλησίον, σ. 593).

Τα ά-σχημα όλα τα κόβει με το δημιουργικό ψαλίδι του πολύ προσεκτικά και στη συνέχεια συγκολλάει τα χρώματά τους, σχηματοποιώντας τα σε αρωματικές συνεικόνες μιας υπέρ νουν ιδεατής πραγματικότητας, η οποία πάντως υπερβαίνει τον θόρυβο τού εδώ και τώρα. Εμβολιάζοντας την σκιώδη φυτοζωή μας με τις ανθεκτικές λέξεις  των εικόνων του ή -αν προτιμάτε- τις παρηγορητικές εικόνες των λέξεών του παραδέχεται ξανά και ξανά: «Ζω για τότε που δεν θα υπάρχω» (ό.π., «Περασμένα μεσάνυχτα», Τα ελεγεία της Οξώπετρας, σ. 560).

Έτσι λοιπόν συμπεριφέρεται ο Ποιητής μας και μαζί του ο κάθε υποψιασμένος συμμέτοχος της Διαύγειας, που τόσο ευοίωνα εισηγείται! Βιώνει τα μέλλοντα ωσεί διαρκώς παρόντα, τις απερινόητες εμπειρίες των Εσχάτων ή και του Αιώνιου ως τωρινές κι έτσι κατορθώνει να διατηρεί την αναπνοή του ανενόχλητη. Σε αντίθετη περίπτωση, θα εκπίπταμε από την θλίψη στην κατάθλιψη και μετά στην σύνθλιψη, με την τόση και τέτοια πτώχευση, που έχει εσχάτως ενσκήψει στα πέριξ. Ο Ελύτης αποβλέπει στη μετα-Ιστορία των αισθήσεων και των αισθημάτων, οπότε έτσι κατορθώνει να μην μάς απελπίζει, έστω κι αν κλυδωνίζεται τριγύρω μας συθέμελα το Νυν. Ούτως ή άλλως η Ιστορία, όπως -αλίμονο- μάς ξεθεώνει και μάς εξευτελίζει μέρα με την ημέρα, αποδεικνύεται εντελώς αναξιόπιστη έως αισχρή δωσίλογη, γι’ αυτό και ο λόγος του ξανακούγεται οξύτερος ολοένα: «Κοίτα να κόβεις κάθε τόσο τα νύχια της Ιστορίας, επειδή έτσι και μεγαλώσουν θα πνίξουν κι εσένα και την αλήθεια» (ό.π., Εκ του πλησίον, σ. 612).

Διαβάζει Ελύτη ο σύγχρονος ανέστιος Έλληνας και προσυπογράφει, επαυξάνοντας: «[…] δεν υπάρχει ούτ’ ένας που να μ’ εκπροσωπεί / πόλεμος και ειρήνη μ’ έφαγαν από τις δύο μεριές / ό,τι απομένει αντέχει ακόμη / […] / προσωπικά / νιώθω σαν αποπλανημένο κυπαρίσσι / […] / δύστυχο καταμόναχο ένα μου / τι θ’ απογίνεις / θα σε φάνε από το πλάι πέντε-εξ μηδενικά / και πάει τετέλεσται / […]» (“Ad Libitum”, Τρία ποιήματα με σημαία ευκαιρίας, ό.π., σ. 458 εξ.). Τα παραθέματα λόγου από το εν γένει ελυτικό έργο, τα οποία εκφράζουν τους υπαρκτικούς εντέλει καημούς μας, θα μπορούσαν να πληθύνουν, ενώ θ’ αναστάτωναν χειρουργικά την έως θανάτου περίλυπη ψυχή μας. Όμως, αυτή η χειρουργική αφή του Ποιητή επί των διαχρονικών προβλημάτων μας μπορεί (και πρέπει) ν’ αποβαίνει εντέλει σε θεραπεία και ίαση. Υπάρχει χρεία Πείσματος έως μανίας σε όλα τα επίπεδα, εν είδει σχεδίας διάσωσης στην αντίπερα όχθη της ζωντάνιας. Το εισηγείται ο ίδιος ο Ελύτης: «Το πείσμα είναι υγεία. Είναι μια πρωινή γυμναστική που πρέπει να την κάνουμε κάθε μέρα εάν θέλουμε να κρατήσουμε την επαφή μας με το ζωντανό μέρος των πραγμάτων» (ό.π., Εκ του πλησίον, σ. 626). Και κάτι επιπλέον είναι χρειαζούμενο: Να τηρούμε τον νου στην θέση του, όπως χαρακτηριστικά εύχονται μεταξύ τους οι Αγιορείτες Μοναχοί δια του περιεκτικού λόγου τους: «τήρει νουν»! Για να καταλήξει ο Ποιητής: «Η σκέψη ξεβάφει, ο νους ποτέ» (ό.π., σ. 618).

Ο Ελύτης λοιπόν μιλάει φαρσί όλες τις αλήθειες, τουτέστιν τις όχι και τόσο θωπευτικές για την συλλογική ραθυμία μας διαλέκτους τής μη Λήθης, αλλά ενδεχομένως και ν’ απαξιώνεται συχνά - πυκνά, καθώς η ασθένεια των πικρών καιρών δείχνει πλέον μη αναστρέψιμη: «Έχω πει τόσες πολλές αλήθειες, που μοιάζει με ψέματα» (ό.π., σ. 619). Μακάριοι, όσοι ενωτίζονται τα ψέματα της Α-λήθειας των Ποιητών τους. Αυτοί μπορούν να ελπίζουν σε Διέξοδο και στη «θαυματουργία του έρωτα» (ό.π., σ. 622)! Γένοιτο!

[Μπανάτο Ζακύνθου, Οκτώβριος 2011]

Χριστουγεννιάτικο Μήνυμα 2011 από τον Αρχιεπίσκοπο Αμερικής Δημήτριο




Τί σοι προσενέγκωμεν Χριστέ, ὅτι ὤφθης ἐπί γῆς ὡς ἄνθρωπος δι’ ἡμᾶς;
(Ἑσπερινός Χριστουγέννων)


Πρός τούς Σεβασμιωτάτους καί Θεοφιλεστάτους Ἀρχιερεῖς, τούς Εὐλαβεστάτους Ἱερεῖς καί Διακόνους, τούς Μοναχούς καί Μοναχές, τούς Προέδρους καί Μέλη τῶν Κοινοτικῶν Συμβουλίων, τά Ἡμερήσια καί Ἀπογευματινά Σχολεῖα, τίς Φιλοπτώχους Ἀδελφότητες, τήν Νεολαία, τίς Ἑλληνορθόδοξες Ὀργανώσεις καί ὁλόκληρο τό Χριστεπώνυμον πλήρωμα τῆς Ἱερᾶς Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀμερικῆς.


Προσφιλεῖς Ἀδελφοί καί Ἀδελφές ἐν Χριστῷ,

Ὅταν ἀκοῦμε καί σκεπτόμεθα τήν ὑπέροχη ἱστορία τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας, οἱ καρδιές μας γεμίζουν μέ τεράστια χαρά. Στό θαυμάσιο γεγονός τῆς ἐνανθρωπήσεώς Του ὁ Θεός ἀπεκάλυψε τήν μεγάλη ἀγάπη Του γιά μᾶς καί τό θεϊκό σχέδιό Του γιά τήν ἀποκατάσταση τῆς κοινωνίας μαζί Του. Μέσῳ τῆς Σαρκώσεώς Του, ὁ Χριστός προσέφερε Ἑαυτόν γιά τήν πλήρη ἀνακαίνισή μας καί ὁλοκλήρωσε τήν δωρεά αὐτή τῆς χάριτος ἐν τῷ Σταυρῷ καί ἐν τῇ Ἀναστάσει Του. Διά τῆς γεννήσεώς Του, ὁ Κύριός μας εἰσῆλθε στήν ἀνθρώπινη κατάστασή μας προσφέροντάς μας βαθύτερη κατανόηση τῆς σχέσεως μέ τό Δημιουργό μας καί μεγαλύτερη ἐμπειρία ζωῆς καί ὑπάρξεως. Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ ὁ Ὁποῖος ἔγινε ἄνθρωπος χάριν ἡμῶν, Ἐκεῖνος ὁ Ὁποῖος εὑρίσκεται ἀνάμεσά μας καί γνωρίζει τούς πόνους καί τούς ἀγῶνες μας, χαρίζει σέ ὅλους μας ζωή καί εἰρήνη.

Ἡ Ἑορτή τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἑορτή πού συμπεριλαμβάνει ὅλα ὅσα προσέφερε καί συνεχίζει νά μᾶς προσφέρει ὁ Χριστός. Εἶναι ἐπίσης ἑορτή ἡ ὁποία θέτει ἐνώπιόν μας τήν ἐρώτηση: Τί πρέπει νά Τοῦ προσφέρουμε ἐμεῖς; Στό Ἱερό Εὐαγγέλιο, ἡ ἐρώτηση αὐτή ἀπαντήθηκε ἀπ’ αὐτούς πού συμμετεῖχαν μέ τήν παρουσία τους στήν ἔνδοξη Γέννηση. Ἡ Παρθένος Μαρία διέθεσε τόν ἑαυτόν της ὑπακούοντας στό θέλημα τοῦ Θεοῦ, κυοφορώντας καί γεννώντας τόν Σωτήρα Ἰησοῦν (Λουκᾶ 1:26-38). Ὁ Ἰωσήφ ἀκολούθησε τήν ἐντολή τοῦ Κυρίου καί φρόντισε τήν Θεοτόκο καί τόν νεογέννητο Χριστό (Ματθ. 1:24-25). Οἱ βοσκοί, σέ ἀπάντηση στήν ἀναγγελία τῶν ἀγγέλων περί τῆς Γεννήσεως τοῦ Σωτῆρος, ἀντικρύζοντας τό βρέφος, προσέφεραν μαρτυρία τῶν ὑπερόχων γεγονότων τά ὁποῖα εἶχαν δεῖ καί ἀκούσει (Λουκᾶ 2:8-20). Τέλος, οἱ σοφοί Μάγοι ἀκολουθώντας τό Ἄστρο στήν Ἀνατολή, ἦλθαν στό Χριστό προσφέροντάς Του τήν προσκύνησή τους καί τά δῶρα τους (Ματθ. 2:1-12).

Οἱ προσφορές αὐτές στό Χριστό μᾶς δείχνουν πῶς πρέπει νά ἑορτάζουμε αὐτή τή μεγάλη Ἑορτή καί πῶς νά προσφέρουμε σ’ Ἐκεῖνον. Σέ ἀνταπόδοση τῆς ἀγάπης Του, καλούμεθα νά προσφέρουμε ἀπόλυτα τόν ἑαυτό μας στό Χριστό, προσφέροντας τήν καρδιά, τό σῶμα, τό πνεῦμα καί τήν ψυχή μας. Μέ τούς λόγους τῆς Θεοτόκου, ἐκφράζουμε τήν ὑπακοή μας καί τήν πλήρη πίστη μας σ’ Ἐκεῖνον λέγοντας, Γένοιτό μοι κατά τό ῥῆμα Σου (Λουκᾶ 1:38). Ἀντιλαμβανόμενοι τό μέγεθος τῆς προσφορᾶς τοῦ Θεοῦ στήν ἀνθρωπότητα, ἐρχόμεθα στό Χριστό μέ σπουδή ἀκριβῶς ὅπως οἱ βοσκοί καί ἐπιστρέφουμε στόν κόσμο δοξάζοντας καί ὑμνολογώντας τόν Θεό γιά ὅλα ὅσα βλέπουμε καί ἀκοῦμε. Ὅπως ἦλθαν οἱ σοφοί Μάγοι καί προσέφεραν μέ μεγάλη χαρά, ἔτσι καί ἐμεῖς δέν παύουμε νά Τόν προσκυνοῦμε καί νά προσφέρουμε τά δῶρα μας γιά τήν δόξα Του καί πάντοτε στήν ὑπηρεσία τῆς αἰωνίας βασιλείας Του.

Ἐφέτος, στήν Ἑορτή τῆς Γεννήσεως τοῦ Κυρίου μας ἄς ἀναλογισθοῦμε σοβαρά τήν ἐρώτηση: Τί θά προσφέρουμε στόν Θεό; Μέ τήν λατρεία καί τήν ἱερή σύναξή μας κατά τήν Ἑορτή αὐτή, προσευχόμενοι ἄς ἐξετάσουμε τήν ζωή μας καί ἄς ζητήσουμε τήν καθοδήγηση τοῦ Κυρίου μας προκειμένου νά δώσουμε ἀπάντηση σ’ αὐτή τήν ἐρώτηση. Εἴθε ἐσεῖς καί οἱ οἰκογένειές σας νά ἔχετε εὐλογημένα καί χαρούμενα Χριστούγεννα, γεμάτα μέ τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ καί τήν ἀληθινή ζωή τήν ὁποία Ἐκεῖνος μᾶς χαρίζει. Καί εἴθε νά χαρίζει σέ ὅλους ὁ Σαρκωθείς Θεός τό ἀνατέλλον Νέον Ἔτος 2012 πλῆρες ὑγείας καί εὐλογίας.

Μετά πατρικῆς ἐν Χριστῷ ἀγάπης,
† ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀμερικῆς Δημήτριος
Related Posts with Thumbnails