Της Κατερίνας Δεμέτη
Την άνοιξη του 2008 η Γενική Διεύθυνση Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού εγκαινίασε μια εκστρατεία πανελλαδικής εμβέλειας με τίτλο Περιβάλλον και Πολιτισμός. Για τη διετία 2008 και 2009 θεματικός άξονας των εκδηλώσεων ορίστηκε Το Δέντρο της Ζωής σε Τέσσερις Εποχές, δηλαδή το δέντρο, η σημασία και οι συμβολισμοί που συνδέθηκαν με αυτό από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή.
Το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων συμμετείχε στην δράση αυτή με μεγάλη επιτυχία. Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα που αναπτύχθηκε στο Μουσείο επικεντρώθηκε στο δέντρο, κάτω από το οποίο ο εθνικός ποιητής συνέθεσε τον «Ύμνο εις την Ελευθερία» και στα φυτικά θέματα που βρίσκονται στα οικόσημα που εκτίθενται στον προθάλαμο του άνω ορόφου.
Η κεντρική ιδέα γύρω από την οποία σχεδιάστηκε το εκπαιδευτικό υλικό ήταν ότι η φύση περνάει μέσα από κάθε έκφραση, εμπνέει τον ποιητή και γενικά συμβάλλει στην καλλιτεχνική δημιουργία και γι’ αυτό δεν πρέπει να την καταστρέφουμε, αλλά να την προστατεύουμε.
Από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, η θεματική του Δέντρου θεωρήθηκε ιδανική ενότητα, καθώς στη μορφή του Δέντρου συμπυκνώνονται με τρόπο συμβολικό τα βασικά στοιχεία της φύσης. Με τη δύναμη του νερού το δέντρο αναπτύσσεται και καρποφορεί, η γη το στηρίζει και το θρέφει, στον αέρα αναπνέει και ορθώνεται, ενώ η φωτιά μπορεί να επηρεάσει ανεπανόρθωτα τον κύκλο της ζωής του.
Έτσι, η διετία 2010-2011 είναι αφιερωμένη στη θεματική του πρώτου από τα τέσσερα στοιχεία, του νερού.
Την Πέμπτη 7, την Παρασκευή 8, το Σάββατο 9 και την Κυριακή 10 Οκτωβρίου 2010, αρχαιολογικοί χώροι, μουσεία και μνημεία της επικράτειας θα ανοίξουν τις πύλες τους στο κοινό με μια σειρά από ποικίλες εκδηλώσεις, περιηγήσεις και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, οι οποίες θα επιχειρήσουν να αναδείξουν τη σημασία και τις ποικίλες διαστάσεις της αξίας του νερού στη ζωή των ανθρώπων από την αρχαιότητα έως σήμερα.
Μέσα από μια πολύπλευρη, αειφορική θεώρηση με παραδείγματα που θα αντληθούν από αρχαιολογικά σύνολα, μνημεία και μουσεία της χώρας, αλλά και από δείγματα της σύγχρονης δημιουργίας, το κοινό θα έχει την ευκαιρία να εντάξει τις χρήσιμες ή βλαβερές πρακτικές του παρελθόντος στο σύγχρονο προβληματισμό αναφορικά με τη διαχείριση του νερού ως απειλούμενου αγαθού.
Στο λογότυπο της φετινής εκστρατείας αποτυπώνονται οι δεσμοί αιώνων που συνδέουν το περιβάλλον με τον πολιτισμό: ο μίσχος που μόλις έχει βλαστήσει, σύμβολο του θαλερού περιβάλλοντος, γίνεται κύμα της θάλασσας και ιωνικό κιονόκρανο, δηλώνοντας την πολιτιστική και περιβαλλοντική αειφορία.
Το Μουσείο Σολωμού και Επιφανών Ζακυνθίων, συμμετέχει στη φετινή δράση με τα χειρόγραφα του Διονυσίου Σολωμού, που έχουν αναφορές στο νερό.
Ειδικότερα επελέγησαν έργα στα οποία γίνεται αναφορά: Α) σε λίμνη και Β) σε πηγάδι, από το Λάμπρο, τους Ελευθέρους Πολιορκισμένους και τη Γυναίκα της Ζάκυθος.
Σ’ ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα που θα προβάλλεται σε ηλεκτρονικό υπολογιστή μέσα στο Μουσείο, οι μαθητές θα κληθούν να ανακαλύψουν τη σχέση του εθνικού ποιητή με το φυσικό στοιχείο του νερού και θα γνωρίσουν την ιστορία των χειρογράφων του.
Ελπίζουμε ότι τα σχολεία του νησιού θα ανταποκριθούν στο κάλεσμα και θα έρθουν για να συμμετάσχουν στη δράση. Τηλέφωνο επικοινωνίας: 2695048982.