Γράφει
ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ
Η σχέση του Ζακυνθινού με τον Άγιό του
είναι κάτι το ξεχωριστό και το ιδιόμορφο. Τον θεωρεί σαν την κορυφή της
θρησκευτικής πυραμίδας του και τις περισσότερες φορές, παρότι αυτό είναι
θεολογικά λαθεμένο, στο ιερό και σεβάσμιο πρόσωπό του αντικαθιστά και αυτόν τον
ίδιο το Θεό. Η φράση «δεν πιστεύω πουθενά, αλλά τον Άγιο τον προσκυνώ και τον
δοξάζω» ακούγεται συχνά από τα χείλη των κατοίκων του Ιόνιου αυτού νησιού και
στις περισσότερες εκφράσεις της καθημερινότητάς του ο συντοπίτης του Άγιος,
κρατά τη θέση του Παντοδύναμου.
«Αν θέλει ο Άγιος», λέμε εμείς οι Ζακυνθινοί» και όχι «αν θέλει ο Θεός»,
καθώς και «ο Άγιος να βάλει το χέρι του», «ο Άγιος να μας κάνει καλά», «ο Άγιος
να δώσει», «ο Άγιος να λυτρώνει» και πολλά άλλα, που, αν τα κατέγραφα όλα, θα
εξαντλούσα τον χώρο που μου παρέχεται.
Ιδιαίτερα χαρακτηριστική είναι μια φράση που συχνά ακούγεται και δείχνει
την λατρεία των ενοικούντων το Φιόρο του Λεβάντε για τον Πολιούχο και Προστάτη
τους. «Πότε έχουμε φέτος Λαμπρή;» ρωτά ο ένας. Και ο άλλος απαντά: «Αν θέλει ο
Άγιος, στις τόσες του Απρίλη». Είναι
η πεποίθηση του Τζαντιώτη πως ο μεγάλος «Γόνος της Ζακύνθου», όπως λέει και το
απολυτίκιό του, μπορεί να καθορίσει ακόμα και την Ανάσταση του Θεανθρώπου.
Παράλογο, αλλά στην πίστη δεν υπάρχει λογική, ούτε στην σκέψη του Επτανήσιου.
Δεν είναι τυχαίο, μάλιστα, που ο Άγιος είναι «στη Θύρα Του» για προσκύνημα όλες
τις μεγάλες γιορτές (Χριστούγεννα, Φώτα και Πάσχα), όπως την ημέρα της μνήμης
του και στην επέτειο της Μετακομιδής του λειψάνου Του από τα νησιά Στροφάδες στη
Ζάκυνθο, όπου αυτές τις μέρες του τέλους του Αυγούστου και του Καλοκαιριού
γιορτάζουμε με λαμπρότητα.
Την εξοικείωση του Αγίου Διονυσίου με τους συνδημότες του δείχνει επίσης
και η χρήσει στις ικετευτικές επικλήσεις του
ίδιου του τού επωνύμου, γεγονός που τον αποδεικνύει ζώντα και παρόντα
στην καθημερινότητα του νησιού. «Άγιε μου Σιγούρο» λέμε πολλές φορές και εντοπίζουμε
και ξεχωρίζουμε τον Προστάτη μας με την αναφορά στην ιστορική Του οικογένεια,
λες και είναι ένας από εμάς, γείτονας και συμπολίτης.
Μα η ομορφότερη και πιο ποιητική έκφραση, κατά την γνώμη μου, είναι η
χαρακτηριστική επίκληση «Άγιο μου Κορμάκι». Αυτή τονίζει και την σωματική του
παρουσία ανάμεσά μας και δεν τον θέλει απόμακρο και φανταστικό, αλλά δίπλα μας
και κοντά μας.
Και αυτό είναι αληθινό. Στον Άγιο και συγκεκριμένα στην ασημένια λάρνακά
του καταφεύγει ο κάθε Ζακυνθινός για να μοιραστεί μαζί του την κάθε χαρά και
τον κάθε πόνο του. Πηγαίνει στο Δωμάτιό του, όπως συνηθίζει να λέει τον τόπο
της εκκλησίας του, όπου φυλάσσεται το λείψανό Του και εκεί μιλά μαζί του σαν να
ήταν συγγενής ή φίλος. Του λέει «ευχαριστώ» που το παιδί του πέρασε στο
πανεπιστήμιο ή που η κόρη του παντρεύτηκε, του εξομολογείται τα προβλήματά του,
τον παρακαλεί να έχει καλά την φαμίλια του και το σπίτι του. Πολλές φορές του
κάνει και τα παράπονά του.
Ο Άγιος, επίσης, είναι αυτός που έσωσε το νησί σε κάθε μεγάλη συμφορά
του. Στους καταστροφικούς σεισμούς τάιζε και έσωζε τους πλακωμένους στα
ερείπια. Στον πόλεμο έκανε να μην σκάσουν οι καταστροφικές βόμβες. Στις
επιδημίες διασώζει τους δικούς του ανθρώπους.
Ο Ζακυνθινός κάθε που ξυπνά και ξεκινά την ημέρα του στρέφεται προς την
μεριάς της εκκλησία του και κάνει το σταυρό του. Με τον τρόπο αυτό πιστεύει πως
έχει την Χάρη του κοντά του και ως εκ τούτου δεν πρόκειται να του συμβεί κακό.
Γιατί ο δικός του Άγιος τον προστατεύει και τον φυλάει, τον βοηθάει και τον
στηρίζει.
Δεν υπάρχει σπίτι στο νησί, που να μην έχει την εικόνα του και σαν
παιδιά όλοι εμείς μεγαλώσαμε με τους στίχους του Ανδρέα Μαρτζώκη, που μιλούν
για το μεγάλο γεγονός της συγχώρεσης του φονιά του αδελφού Του, τους οποίους η
νόνα μας μάς τους έμαθε μαζί με τα παραμύθια και τον Ερωτόκριτο, θυμίζοντάς μας
πως δεν υπάρχει άλλος Άγιος σε ολόκληρη της χριστιανοσύνη, που να υμνήθηκε τόσο
πολύ από την ποίηση και πως ακόμα και ο ίδιος ο κορυφαίος μας ποιητής, ο
μεγάλος Διονύσιος Σολωμός, που είχε το όνομά του, δεν παρέλειψε να του αφιερώσει
κάποια σονέτα του, στα οποία μάλιστα εκφράζει την Ιόνια ταυτότητά του, βάζοντας
τον Άγιό του και αυτός πάνω απ’ όλα και τονίζοντας πως μόνο Αυτός μπορεί να
σώσει το νησί «από την δυστυχιά του».
Κλείνοντας το εορταστικά επίκαιρο αυτό κείμενό μου, που τέτοια μεγάλη
για το νησί μέρα, δεν θα μπορούσε να έχει άλλο θέμα, δεν έχω τίποτα άλλο να
επαναλάβω από την χαρακτηριστική ευχή: «Χρόνια πολλά και βοήθεια μας ο Άγιος».
Να μας έχει καλά «και του χρόνου».
«Αύριο με καλό».
1 σχόλιο:
Χρόνια πολλά, συνονόματε!
Βοήθειά μας ὁ Ἅγιος!
Δημοσίευση σχολίου