Τὸ νέο αὐτὸ βιβλίο τῆς κυρίας Μαρίας Κοτοπούλη ἔρχεται νὰ συμπληρώσει τὸν κατάλογο τῶν ἄλλων πέντε λογοτεχνικῶν της ἔργων, τὰ ὁποῖα ἔχουν προηγηθεῖ. Καὶ πρόκειται γιὰ βιβλία, τὰ ὀποῖα εἶναι γραμμένα μὲ εὐαισθησία, τρυφερότητα καὶ πρὸ πάντων μὲ τέτοιο τρόπο, ὥστε νὰ διαποτίζονται τὰ πνευματικὰ κύτταρα τοῦ ἀναγνώστη ἀπὸ φωτισμένα κείμενα γραμμένα μὲ προσοχή, σοφία και, κυρίως, μὲ βιωματικὸ τρόπο. Γιατὶ, ἄν δὲν ὑπάρχει αὐτὸ τὸ στοιχεῖο στὸν συνειδητὸ συγγραφέα, τότε τὸ ἔργο του ἀπομένει γυμνό, χωρὶς κανένα ἴχνος μέσα του πνοῆς, ποὺ ἀναδύεται μέσα ἀπὸ τὸν ἐσωτερικὸ κόσμο τοῦ συγγραφέα.
Ἡ κ. Μαρία (στο ἑξῆς κ. Μ) καὶ στὸ νέο της αὐτὸ βιβλίο καταθέτει τὸ περίσσευμα τῆς εὐγενικῆς της ψυχῆς καὶ καλεῖ τὸν καθένα μας, τὸν ὐποδέχεται δηλαδή, μὲ τὴν καίρια φράση: «Καλῶς ἤρθα<τε> στὴ μαγεία τῆς μουσικῆς» (σελ. 17). Τῆς μουσικῆς ποὺ ἀνυψώνει τὸ εἶναι σιμὰ στὸ θεῖο. Τὸ θεῖο ποὺ λάτρεψε καὶ ζοῦσε ὁ μεγαλος Κάντορας, ὁ μοναδικὸς J. S. Bach, ποὺ ἀναγνώριζε τὸ Θεὸ «ὡς μοναδικὸ ἐμπνευστὴ καὶ κύριο τῆς μουσικῆς του» ( σελ. 15).
Ἀλήθεια, ἄν προσεγγίσει κάποιος αὐτὲς τὶς ἀθάνατες σελίδες τοῦ βιβλίου ἐτούτου, νοιώθει νὰ τὸν κυκλώνουν ἕνα πλῆθος ἀπὸ νότες. Νότες στολισμένες μὲ μουσική. Μιὰ μουσικὴ οὐρανια κι ἀνθρώπινη συνάμα, γιατὶ ἀπὸ τὸν οὐρανὸ μὲν ἔρχεται ὁ φωτισμός, ὅμως ἀπὸ τὴν εὐαισθησία καὶ τὴν πολύτιμη γνώση τῆς μουσικῆς παιδείας ξετυλίγεται τὸ κουβαρι τῆς τρυφερότητας, ποὺ συνιστᾶ τὸν ὓπέροχο καὶ φωτεινὸ κόσμο τοῦ βιβλίου. Γιατὶ, ἄν προσεξεις μία-μία τὶς ἑνότητές του, δὲν θὰ δεῖς, παρὰ μιὰ ὑπέροχη κοινωνία -ξένη, δυστυχῶς, στἰς μέρες μας. Κοινωνία πού τὴν ἀναζητοῦμε, καθὼς οἱ ἤχοι ἀθάνατων ἔργων τοῦ προσφιλοῦς μου Ἰωάννη Σεβαστιανοῦ Μπάχ καὶ ἄλλων μεγάλων συνθετῶν ψυχ-αγωγοῦν -ἡ λέξη γράφεται μὲ τὴν πρωταρχική της σημασία κι ἑρμηνεία- τὸ εἶναι, τὸ ὑψώνουν πάνω ἀπὸ τὴν στυγνὴ καθημερινότητα καὶ τὸ ἀναφέρουν στὸ κάλος τῆς Δημιουργίας, σὲ κεῖνο δηλαδή τὸ ἁγιογραφικὸ «καλὰ λίαν» ( Γεν. Κεφ. 1).
Τὸ βιβλίο αὐτὸ τῆς κ. Μ. φέρει τὸν πολύτιμο τίτλο «κλέφτης ἤχων». Και, γιὰ νὰ πῶ τὴν ἀλήθεια, πολὺ μὲ σαγήνεψε ὀ τίτλος αὐτός, γιατὶ μπορεῖ νὰ μᾶς φανερώνεται μέσω τῶν δύο Μορφῶν, τῆς Ἰόλης καὶ τοῦ Ὀρφέα –τὰ ἄλλα πρόσωπα μᾶς εἶναι κι ἐκεῖνα χρήσιμα, ὡστόσο μόνο γιὰ συμπηρώσουν τὸν ὅλο καμβᾶ, ὅπου εἰκονίζεται ἡ ὑπόθεση. Αὐτή, δηλαδή, ποὺ θὰ φανεῖ.
Ἐπισκεπτόμενοι τώρα μὲ πειθαρχικὴ ἀναγνωση τὶς σελίδες τοῦ ἐν λόγω βιβλίου, παρατηροῦμε ὅτι ἡ σ. μας προσπαθεῖ ν’ ἀντισταθεῖ στὴν κάθε χυδαιότητα ποὺ μᾶς κατακλύζει και, μάλιστα, τείνει νὰ καταστεῖ φυσικὴ συμπεριφορά Κι ἐδῶ στεἐκομαι στὸν ὑπέροχο καὶ τόσο ρομαντκὸ διάλογο -ἀψεγάδιαστο ἀπὸ κάθε πονηρὴ ἐπιβουλή- ὅπου ὁ Ὀρφέας συναντᾶ τὴν Ἰόλη, μετὰ τὸ ρεσιτὰλ ποὺ ἔδωσε, καὶ συνομιλοῦν οἱ δυό τους μὲ μιὰν εὐπ΄ρεπεια καὶ ἕνα πρωτόγνωρο γιά τὶς μέρες μας ἦθος, ποὺ πραγματικὰ διδάσκει
«… ἦταν ἄψογο τὸ ρεσιτὰλ, σᾶς βεβαιῶ, ἀφοῦ τὸ βιολί σας ἄλλαξε ξανὰ χρώμα , ὄπως σᾶς εἶπα τὴν πρώτη ἐκείνη φορὰ ποὺ σᾶς ἄκουσα…» (σελ. 165). Βλ. ὅμως καὶ τὶς ἑπόμενες σελίδες, μεχρι τὴ σ. 168, ὅπου καὶ μᾶς φανερώνεται μιὰν ἄλλη ὄψη στὸ μυθιστόρημα: ἐκείνη τῆς ἀρχοντιᾶς καὶ τῆς ἐκτίμησης στὸ ἀνθρώπινο πρόσωπο. Τεκμήρια ἰκανὰ γι’ αὐτὸ εἶναι οἱ δύο συνομιλίες τοῦ Ὀρφέα, ὅσον ἀφορᾶ τὴν ἀναζήτηση τῆς Ἰόλης, μὲ τὴν θεία της καὶ τὸν καθηγητή του (σελ. 192-197).
Ἄν στὶς μέρες μας μιλᾶμε γιὰ πνευματικὴ ἀποσύνθεση, αὐτὸ συμβαίνει, ἐπειδὴ δὲν ἀναζητοῦμε τὶς κορυφαῖες ἀξίες, τὶς ὁποῖες μᾶς κληροδότησαν οἱ πρόγονοί μας. Ἐκεῖνον λ. χ. τὸν κορυφαῖο σωκρατικὸ λόγιο, τὀ, «μουσικὴν ποίει καὶ ἐργάζου » (σ. 316), ποὺ δὲν εἰπώθηκε τυχαῖα, ἐλαχιστοι καταννοοῦν καὶ βιώνουν. Γιατὶ ὅπως μέσα στὴ μουσικὴ οἱ ἦχοι δὲν σπέρνονται τυχαία, ἀλλ’ ἔχουν μιὰν ἀρμονία, ἕνα σύνδεσμο, μιὰ πειθαρχημένη σύζευξη, ὥστε νὰ προσφέρουν τὸ ἀναλογο ἀποτέλεσμα: τῆς συμμετρίας καὶ τῆς ἔντιμης ἀρχιτεκτονικὴς τῶν ἤχων καὶ τοῦ λόγου. Αὐτῆς δηλαδή, τῆς τέχνης ποὺ προσεγγίζει καὶ προγεύεται τὸ θεῖο (βλ. τὰ βιογραφικὰ τοῦ μεγαλου J. S. Bach, George Haendel, Antonio Vivaldi κ. ἄ)
Δὲν εἶναι τυχαίο πὼς οἱ σοφοὶ πρόγονοί μας θεώρησαν σωστὸ νὰ μᾶς διδάξουν ὅτι ἡ λ. «μουσική» κρύβεται πίσω ἀπὸ τὶς θεότητες τῶν Μουσῶν καὶ τοῦ Ἀπόλλωνος. Ποὺ σημαίνει ὅτι ἔχουν θεϊκὰ θεμέλια, ποὺ ἀνυψώνουν τὴν ψυχή, τὸ εἶναι τὴ ζωὴ ὁλάκερη ἀπὸ τὴ ρυπαρότητα τῆς πεζότητας καὶ τοῦ ἀφιλοσόφητου βίου σὲ σφαῖρες ἀνώτερες, ὅπου κυριαρχεῖ καὶ δεσπόζει τὸ Φῶς.
Αὐτὸ τὸ φῶς μᾶς διδάσκουν πῶς νὰ τὸ προσεγγίσουμε οἱ μορφὲς τοῦ Ὀρφέα καὶ τῆς Ἰόλης, καθὼς συναντοῦνται στὸ ρεσιτάλ, μετὰ ἀπὸ μιὰ περιπέτεια ἀμφιβολιῶν καὶ τῶν δύο, ὅπου καὶ ξετυλίγουν ἐκεῖ τὸ κουβάρι τῶν μπερδεμένων συναισθημάτων τους καὶ κάτω ἀπὸ τοὺς ἤχους τῆς θείας μουσικῆς τοῦ μεγάλου Μπετόβεν (σ. 336), ἀνταμώνουν οἱ ψυχές τους καὶ συνάμα ἀλληλοσυμπληρώνεται κι ἡ τέχνη τους μὲ θαυμαστὸ τρόπο «Μόλις τελείωσε ἡ Σονάτα τοῦ Βeethoven ὁ ἐνθουσιασμὸς ποὺ ἐπικράτησε στὴν αἰθουσα ἦταν πρωτόγνωρος» (σ. 338). Κάτι ποὺ ἀσφαλῶς τοὺς ὁδήγησε ἐκεῖ ποὺ ἐπέπρωτο νὰ καταλήξουν: «…στὴ σκηνὴ τὰ παιδιὰ σφιχταγκαλιασμένα μὲ τὸ μαγικὸ βιολί νὰ ὑμνεῖ τὸν κυρίαρχο ἔρωτα καὶ νὰ τὰ ὁδηγεῖ, ἔδιναν ὄρκους ἱεροὺς ἀγάπης καὶ πίστης» ( σελ. 341). Ὅρκους ραντισμένους ἀπὸ τὶς πιὸ θεϊκὲς νότες ποὺ πλημμύριζαν τὶς καρδιές τους καὶ τὸ στερέωμα …Ἤχους ἑλληνικοὺς «ποὺ μεταφέρουν τὴ λεβεντιά, τὸ πάθος καὶ τὴ χάρη τῆς παραδοσιακῆς ἑλληνικῆς μουσικῆς, ἀναγεννημένης μέσ’ ἀπὸ τὴν κλασσικὴ φόρμα ἑνὸς νέου συνθέτη» (σ. 339).
π. κ. ν. κ. Χειμώνας 2020-21
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου