© ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ η αναδημοσίευση και αναπαραγωγή οποιωνδήποτε στοιχείων ή σημείων του e-περιοδικού μας, χωρίς γραπτή άδεια του υπεύθυνου π. Παναγιώτη Καποδίστρια (pakapodistrias@gmail.com), καθώς αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία, προστατευόμενη από τον νόμο 2121/1993 και την Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης, κυρωμένη από τον νόμο 100/1975.

Α Ν Α Γ Ν Ω Σ Τ Η Ρ Ι Ο

Κυριακή 10 Μαρτίου 2013

Σύγχρονη ζακυνθινή ποίηση – μια προσωπική διαδρομή


Γράφει ο συνθέτης ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΜΠΟΥΚΟΥΒΑΛΑΣ

Το ενδιαφέρον μου για τη σύγχρονη ζακυνθινή ποίηση ανάγεται στον καιρό της ανακάλυψης των νέων Επτανησιακών φύλλων, αυτών δηλαδή που ο Διονύσης Σέρρας συνέχισε να εκδίδει μετά το θάνατο του Ντίνου Κονόμου. Ήταν το 2000 όταν τον συνάντησα και μου πρόσφερε τα πιο πρόσφατα τεύχη του περιοδικού, μαζί με τους τελευταίους καρπούς της ποιητικής του τέχνης.

Το 2002 μετουσίωσα σε μουσική το ποίημα του Διονύση Φλεμοτόμου «Αναφωνήτρια», από τη συλλογή του Καφές σε χρόνο ενεστώτα (Περίπλους, 2000). Ακολούθησε η “Gloria” τον επόμενο χρόνο, και έτσι γεννήθηκε το έργο μου Δύο κομμάτια για κουαρτέτο εγχόρδων.

Στη συνέχεια ήρθε η γνωριμία με την ποίηση του Παναγιώτη Καποδίστρια. Το βιβλίο μάλιστα του ιδίου Ποιητικές αντοχές της Ζακύνθου (2002), που εμβαθύνει στο έργο τεσσάρων Ζακυνθινών ομοτέχνων του (του Σέρρα, του Φλεμοτόμου, της Μάχης Μουζάκη και της Λούλας Βάλβη-Μυλωνά) είναι από τα πιο ενδιαφέροντα που έχω διαβάσει.

Στην ίδια περίοδο (2000-2003) ανήκουν και τα εξαίρετα «ημερολόγια» (με τίτλο Ζάκυνθος) του Διονύση Μουσμούτη (άξια συνέχεια αυτών της Κρύστας Αγαλιώτου-Γιακουμέλου από τη δεκαετία του ’80). Μέσα από τα πονήματα του Μουσμούτη ήρθα σε επαφή με δύο σημαντικούς ποιητές, τη Λούλα Βάλβη-Μυλωνά και το Σαράντη Αντίοχο.

Βαθύτερη γνώση της ποίησης της Βάλβη-Μυλωνά απέκτησα από την ανθολογία που επιμελήθηκε και εξέδωσε ο Διονύσης Σέρρας το 2003 με τίτλο Στα μονοπάτια της Λούλας Βάλβη-Μυλωνά. Σημαντική προσφορά του Σέρρα ήταν και η έκδοση των ποιητικών απάντων του διαπρεπούς πνευματικού ανθρώπου Σωκράτη Καψάσκη, με τίτλο Διαδρομή, το 2002 (ακολούθησε αφιέρωμα στον Καψάσκη στα Επτανησιακά φύλλα την επόμενη χρονιά).

Χάρη στο Σέρρα γνώρισα επίσης το έργο του Ζαχαρία Στουφή. Η ποίηση του Στουφή είναι τόσο δυνατή που καταφέρνει να ξεπεράσει τη μεγάλη απόσταση που χωρίζει την αισθητική μου από τη δική του. Το αγαπημένο μου από τα έργα του είναι η Χαωδία, που το παραλληλίζω με του Αφορισμούς του Franz Kafka.

Το 2005 μελοποίησα για πρώτη φορά ένα σύγχρονο Ζακυνθινό ποιητή, και πιο συγκεκριμένα το ποίημα «Ακαΐα» του Διονύση Σέρρα (από την εξαιρετική ποιητική του συλλογή του 2004 Σήματα για την κρύπτη).

Το 2006 συνάντησα την ποιήτρια Μάχη Μουζάκη, η οποία ευγενικά μου χάρισε, εκτός από δικές της συλλογές, τη σημαντική εξαντλημένη ποιητική της «ανθολογία σύγχρονης ζακυνθινής ποίησης» (από το 1982). Μέσα από αυτήν γνωρίζω και γοητεύομαι από το έργο του Νίκου Σπάνια. Εν συνεχεία έρχομαι σε επαφή και αποκτώ ποιητικές συλλογές της Αθηνάς Βλαχιώτη, της Ελένης Δημάκου, του Σταύρου Αμπελά και, μέσω του τελευταίου, του εν Αθήναις Γιάννη Πομώνη. Επιλέγω και μελοποιώ από ένα ποίημα των Σωκράτη Καψάσκη («Έντεκα μικρά ποιήματα, X»), Νίκου Σπάνια («Χωρίς τίτλο»), Λούλας Βάλβη-Μυλωνά («Το Ψήλωμα»), Αθηνάς Βλαχιώτη («Αέρινο») και Ελένης Δημάκου («Ο άνεμος»). Τα παραπάνω τραγούδια, μαζί με την «Ακαΐα» του Διονύση Σέρρα, πρωτοπαρουσιάστηκαν από τη σοπράνο Διακεκτή Καμπάκου στην Αθήνα στις 25 Μαΐου του 2008.

Σημαντικός εκδοτικός σταθμός στάθηκε η ποιητική ανθολογία του διαμένοντα στη Μαδρίτη Σαράντη Αντίοχου, με τίτλο Προηγμένος κύκλος (εκδόσεις Μπάστα, 2008). Είχα μάλιστα τη χαρά να παραβρεθώ στην όμορφη παρουσίαση του βιβλίου στον Ιανό, στις 15 Μαΐου 2009, όπου γνώρισα και το συγγραφέα. Αξίζει να προσθέσω ότι εξίσου σημαντικές θεωρώ τις γλαφυρές μελέτες του Αντίοχου, όπως τις δημοσιευμένες στα Επτανησιακά φύλλα για τη «Διεθνή συνάντηση μεσαιωνικού και λαϊκού θεάτρου» (εμψυχωτής της οποίας υπήρξε και ο Αντίοχος, μαζί με την καίρια μορφή του Κ. Πορφύρη) καθώς και για τα χρόνια της διαμονής του Ανδρέα Κάλβου στην Αγγλία.

Το Δεκέμβριο του 2010 πραγματοποιήθηκε αφιέρωμα στη Βάλβη-Μυλωνά στο εντευκτήριο «Χρόνος» της Δώρας Παπαδάτου, για το οποίο μελοποίησα τα ποιήματα «Ιόνιο», «Έρωτας» και «Δημιουργία».

Στις 8 Αυγούστου του 2012 η σοπράνο Ανδριάνα Λυκούρεση ερμήνευσε 11 τραγούδια μου σε μελοποιημένη ποίηση, εκ των οποίων 3 σε ποίηση σύγχρονων Ζακυνθινών ποιητών (Βλαχιώτη, Βάλβη-Μυλωνά και Δημάκου). Αξιοσημείωτη ήταν και η πρώτη εκτέλεση της μελοποίησης μου από το 1999 στο σονέτο «Στη Ζάκυνθο» (“To Zante”) του Edgar Allan Poe (το διασημότερο ποίημα που έχει γραφτεί για τη Ζάκυνθο). Η ίδια ερμηνεύτρια εξάλλου απέδωσε τη μελοποίησή μου σε νεανικό σονέτο του Ούγου Φώσκολου (με τον υπότιτλο “Notturno”) σε αφιέρωμα στον ποιητή στις 26 του ιδίου μήνα (και οι δύο εκδηλώσεις έλαβαν χώρα στο Λόφο του Στράνη).

Αξίζει να παρατηρήσω ότι η ομάδα των Ζακυνθινών ποιητών, εκτός της έντονης δραστηριότητάς της, αποτελεί το πλέον ηθικό καλλιτεχνικό και πνευματικό σώμα του νησιού. 

Σημειώσεις: 
1. Το κείμενο γράφτηκε ενόψει της Ημέρας Ποίησης (21 Μαρτίου) και 
2. Μελοποιημένη ποίηση, σε μουσική του Διονύση Μπουκουβάλα, μπορεί να ακούσει κανείς εδώ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts with Thumbnails