Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ
Είπαμε πως
το νησί μας, η Ζάκυνθος, ήταν πάντοτε σταυροδρόμι πολιτισμών και χοάνη ρευμάτων.
Λιμάνι μεγάλο κάποτε και πριν ανοιχτεί το «αυλάκι» στην Κόρινθο, δεχόταν
καθημερινά αντίθετες νοοτροπίες και διαφορετικές αντιλήψεις και τις αφομοίωνε,
δημιουργώντας αργά και σταθερά τον δικό της, ιδιόρρυθμο πολιτισμό και την
πολλαπλή της τέχνη. Εδώ η βυζαντινή αυστηρότητα απόχτησε ανθρώπινη γλυκύτητα
και η ποίηση απέβαλε τα μεγαλόστομα φκιασίδια, δίνοντας βαρύτητα στις λέξεις,
όσο για τη μουσική οι νότες της δεν θρήνησαν ποτέ, αλλά πάντα ερωτοτροπούσαν
και φλερτάριζαν.
Τα πάντα, όμως, έχουν και τα όριά τους. Για διαφορετικούς
πολιτισμούς μιλάμε και όχι για καταπτώσεις.
Αυτό το τελευταίο το σκέφτηκα και θέλω τώρα
να το μοιραστώ μαζί σας, φίλοι αναγνώστες, όταν το βράδυ του περασμένου
Σαββάτου, σε μια κατάμεστη, αληθινά, αίθουσα του μεταλλαγμένου Πνευματικού μας
Κέντρου, παρουσιάσθηκε το βιβλίο της φίλης Κατερίνας Δεμέτη «Από το inlook στο outlook».
Δεν αναφέρομαι, βέβαια, στις πολύ καλές
τοποθετήσεις πάνω στο βιβλίο των Διονύση Βίτσου, Σπύρου Καμπιώτη, Ηλία Μακρή
και Φίλιππου Συνετού, ούτε στο μουσικό μέρος της βραδιάς, που ο ταλαντούχος
συμπατριώτης μας Σπύρος Δεληγιαννόπουλος μάς χάρισε. Στο κοινό θέλω να πάω την
κουβέντα, που, παρότι στην πλειοψηφία του άψογο, όπως αρμόζει σε τζαντιώτικη
κοινωνία, παρουσιάζει και τις εξαιρέσεις του, δείχνοντας το πόσο κακό κάνει η
άγνοια και η έλλειψη πραγματικής παιδείας, αρρώστιες που προσφάτως μας
εγκαταστάθηκαν και εδώ, δια της μεθόδου των συγκοινωνούντων δοχείων.
Εκεί, λοιπόν, που οι νότες του πιάνου
σκόρπιζαν ό,τι απαιτεί η μουσική παράδοση του νησιού μας και αυτό που αγάπησαν
οι πριν από εμάς οικιστές αυτού του τόπου, ένα κινητό τηλέφωνο χτύπησε λίγο πιο
πριν από τη σειρά που καθόμουν και κυριολεκτικά τόνισε την σύγχρονη,
νεοπλουτίστικη κακογουστιά και άγνοια.
Δεν ήταν, μάλιστα, το μόνο παράπτωμα της
ιδιοκτήτριας του κινητού –γιατί γυναίκα ήταν– το ότι σε μια τέτοια εκδήλωση και
σ’ έναν τέτοιο χώρο δεν φρόντισε να το κλείσει από την αρχή, αλλά περισσότερο
ενόχλησε, εμένα και κάποιους από τους γύρω μου, η μουσική που εξέπεμπε. Βαρύ
λαϊκό και ασήκωτο καψούρικο, όπως την δίδαξαν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης της
τελευταίας κατρακύλας και η νεοελληνική νοοτροπία, όπου μας έφτασε εδώ που μας
έφτασε.
Κάτι από Δευτέρα σε Δευτέρα, ή από Πέμπτη σε
Πέμπτη –δεν θυμάμαι, ούτε θέλω να μάθω– έλεγε το λαοφιλές άσμα και η μικρότητά
του φάνηκε ακόμα πιο έντονη, μια και «έκανε αλλαγή» σε κλασσικές νότες και
αθάνατα ακούσματα.
Να, γιατί η κρίση που περνάμε δεν είναι τόσο
οικονομική, όσο ιδεολογική.
Κάποτε σε τούτα τα χώματα, που πατούμε, όταν
έλεγαν θέατρο, εννοούσαν την όπερα. Οι απλοί άνθρωποι του λαού τραγουδούσαν τις
άριές της, εργαζόμενοι και η μπάντα έκανε πλατεία όχι με τα «παιδιά του
Πειραιά», αλλά με έργα σοβαρότερων απαιτήσεων, τα οποία όλοι οι Ζακυνθινοί
γνώριζαν και αγαπούσαν. Μ’ άλλα λόγια οι προγονοί μας ήξεραν να ξεχωρίζουν το
λαϊκό από το λαϊκίστικο και γνώριζαν το πώς ν’ ανέβουν κοινωνικά με παιδεία και
γνώση.
Σήμερα το τι ακούνε οι περισσότεροι
συντοπίτες μας και απόγονοι των παραπάνω, δεν περιγράφεται. Το χόρτο, που
κοροϊδέψαμε, φύτρωσε στην αυλή μας και μάλιστα υπάρχει και στην πιο άγονη και
άγρια εκδοχή του.
Μα τι να κάνεις σε μια χώρα, με βάσεις
αμφίβολες, που οι ιθύνοντες τα σπάνε σε κέντρα νυχτερινής διασκέδασης και που
ρίχνοντας χαρτοπετσέτες, αναζητούν ψηφοδέλτια με σταυρούς! Κι εμείς τους
σταυρώνουμε, για να μας σταυρώσουν αργότερα σαν σε Τόπο Κρανίου.
Θυμάστε εκείνον τον αξιοθρήνητο πολιτικό
μας, που είπε τους ποιητές «λαπάδες» και ακόμα τον ανεχόμαστε! Επίσης και μιαν
άλλη ομοτράπεζή του, που στη γιορτή της κατέλαβε όλη την οθόνη της τηλεόρασής
μας, χορεύοντας ζεμπέκικο, πλήρης κυτταρίτιδας!
Τι να κάμει, λοιπόν, ο απλός λαός;
Ο
Δημήτρης Ποταμίτης έγραφε σ’ ένα ποίημά του πως οι ποιητές είναι ερωτικοί, ενώ οι ποδοσφαιριστές ερωτεύσιμοι, τονίζοντας, έτσι, την
τεράστια διαφορά των λέξεων της ίδιας οικογένειας, που συχνά η άγνοια τις κάνει
ταυτόσημες.
Εμείς μπορούμε να παραλλάξουμε τον στίχο
του, ξεδιαλύνοντας πως άλλο το λαϊκό και άλλο το λαϊκίστικο. Στην πρώτη
κατηγορία ανήκει αυτός ο παλιός Ζακυνθινός στραγαλατζής, που διόρθωσε την
λυρική καλλιτέχνιδα ή οι αχθοφόροι που τραγουδούσαν άριες, την ώρα της δουλειάς
τους, ενώ στη δεύτερη όλοι αυτοί, που, κατά το παλιότερο λαοφιλές άσμα, δεν θα
πήγαιναν στο Μέγαρο, αλλά θα έμεναν με τον παίδαρο, όποιου φύλου και αν ήταν.
Αλλά και το Μέγαρο, μια και αναφερθήκαμε σ’ αυτό, τι επιλέγει για να
διατηρηθεί;
Ευτυχώς, όμως, που παρά τα τόσα κινητά με
τις παράδοξες μουσικές στο νησί του «Χάση» υπάρχουν ακόμα κάποιοι, σαν την
Κατερίνα, που γράφουν βιβλία, κάποιοι που τα παρουσιάζουν και κάποιοι που τα
προεκτείνουν μουσικά. Επίσης κάποιοι που τα διαβάζουν με ευλάβεια.
Όλοι αυτοί είναι η παρηγοριά μας. Το φως
στην τυφλότητά μας!
3 σχόλια:
Τελικά, Διονύση μου, αναρωτιέται κανείς αν ο κόσμος θέλει πραγματικά να προχωρήσει, να ανεβεί,να εκπολιτιστεί. Αντί να έχει για παράδειγμά του τους καλύτερους, έχει τους χειρότερους, τους συνδικαλιστές και τους πολιτικούς των τελευταίων τριάντα χρόνων. Γιατί το κάνει αυτό άραγε; Και τους ζακυνθινούς μπορεί κανείς να τους κατηγορήσει για πολλά, αλλά όχι για χαζομάρα.
Για καλό τελικά χτύπησε εκείνο το τηλέφωνο, αφού στάθηκε η αφορμή για το χρονογράφημα. Ταίριαζε με την "μεταλλαγμένη" αίθουσα, με τους πίνακες των εικαστικών πάνω στα αναλόγια της Φιλαρμονικής (αφού ταμπλώ δεν υπήρχαν) και με τις κατεβασμένες κουρτίνες. Εμείς όμως είμαστε ΕΚΕΙ, για να εκφραζόμαστε μέσα από το λόγο, τη μουσική, τη ζωγραφική, τη φωτογραφία, μαζί με τα κυκλάμινα στο βάζο, και θα συνεχίσουμε να είμαστε ΠΑΡΟΝΤΕΣ γιατί είμαστε ΠΟΛΛΟΙ και δεν θέλουμε πια να μένει η παρουσία μας σιωπηλή...
Αγαπητέ Διονύση μπορεί να είναι εύστοχες οι παρατηρήσεις σου, αλλά εγώ δίνω ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι η κυρία που αναφέρεις αντί να καθίσει στο σπίτι της να δει κάποιο τούρκικο σήριαλ ή στην καφετέρια ή έστω να πάει με τον παίδαρο, ήλθε στο Πνευματικό Κέντρο για το βιβλίο της Κατερίνας και κάθισε να ακούσει κλασσική μουσική, ενώ εγώ είχα βγει στη βεράντα για τσιγάρο, κουβέντα και κρασί (ήταν υπέροχο), παρόλο που ο Δεληγιαννόπουλος μου αρέσει πολύ (τον έχω ακούσει σε αρκετές εκδηλώσεις). Και μη ξεχνάς κάτι πολύ σημαντικό που γράφεις: «ότι η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική». Ας δούμε με άλλα μάτια (κατά πως το γράφει και η Κατερίνα) και ας "συμφιλιωθούμε" και με την ασκήμια της τοπικής μας κοινωνίας, ώστε να καταφέρουμε να την ομορφύνουμε κατά πως της αξίζει. Να ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΟΥΜΕ, λοιπόν, την κάθε κυρία από τον …..παίδαρο και το σκυλάδικο, για να γίνουμε ακόμη περισσότεροι. Τα έχουμε μισοκαταφέρει. Σημασία έχει ότι ήταν εκεί.
ΑΠΟ ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΡΗΣ
Δημοσίευση σχολίου