Γράφει ο ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΦΛΕΜΟΤΟΜΟΣ
Θα μου πείτε, βέβαια, και με το δίκιο σας, πως με το χάλι της ονοματοδοσίας των δρόμων της πόλης μας, που εξαίρεση αποτελεί το να ονομάζεται κάποιος με το σωστό του όνομα, εσένα ο Γιαννάκης Καστρινός ή Κοράης σε μάρανε!
Ίσως έχετε δίκιο. Όπως πολλές φορές έχουμε ξαναγράψει, αλλά και όπως πολλοί άλλοι πνευματικοί άνθρωποι του τόπου μας έχουν διαμαρτυρηθεί, χωρίς, εννοείται, αποτέλεσμα, οι περισσότερες από τις πινακίδες, που θυμίζουν σε ποιον επιφανή, περισσότερο άνδρα και λιγότερο γυναίκα, είναι αφιερωμένη η κάθε οδός της σύγχρονης, μετασεισμικής και μετατουριστικής πόλης της Ζακύνθου, είναι ιστορικά απαράδεκτα γραμμένες και με τον τρόπο αυτό όχι μόνο δεν αποδίδεται η πρέπουσα τιμή στον επιφανή τιμώμενα, αλλά αντίθετα προσβάλλεται και αμαυρώνεται η μνήμη του.
Το «Αγ. Ι. Λογοθετών», για παράδειγμα, αν έχεις φαντασία και μάλιστα περισσή, διαβάζεται «Αγίου Ιωάννου των Λογοθετών», το «Γ. Ρ. Ξενόπουλου» είναι το συντετμημένο «Γρηγορίου» με μια δεύτερη τελεία και, τέλος, για να μην φλυαρούμε και επαναλαμβανόμαστε ο Κανδιάνος Ρώμας έκανε το επώνυμό του βαπτιστικό και τ’ όνομά του επίθετο, μια και ο χρήστης του υπολογιστή ήταν πιο άσχετος από το μηχάνημα και αυτοί που παρήγγειλαν τις πινακίδες χαρακτηρίζονται με όλα τα επίθετα, που δεν στερούν την αγανάκτηση του πάντα τελετουργικού στερητικού «α».
Δείγμα ολιγωρίας και ασχετοσύνης όλα αυτά και απόδειξη της πτώσης και της ισοπέδωσής μας. Όμως και ο δρόμος του ζωγράφου στην σκοντράδα της Αγίας Τριάδας, εκείνος που οδηγεί στα Εγγλέζικα Μνήματα, τα αφημένα στην τύχη τους κι αυτά, όταν μας απασχολεί να σώσουμε το «Ναυάγιο», είχε κι αυτός την ιστορία του, την οποία, από άγνοια και αγραμματοσύνη, φαίνεται να του στερήσαμε.
Το μικρό εκείνο δρομάκι, που κάτι ακόμα κρατά από την παλιά μας αρχοντιά, μη δεχόμενο, έτσι απόκεντρο που είναι, την επιδημία της τουριστικής μας κιτσαρίας, πήρε τ’ όνομά του από τον πιτόρο του περίφημου πίνακα, ο οποίος απεικονίζει την λιτανεία του λειψάνου και της εικόνας του Αγίου Χαραλάμπη στο Ποτάμι, την εποχή της Βενετικής Κυριαρχίας και προερχόμενος από την ομώνυμη εκκλησία, στο νότιο άκρο της πόλης μας, βρίσκεται σήμερα στο Μεταβυζαντινό μας Μουσείο, θυμίζοντας την ιστορία μας και υπογραμμίζοντας τον πολιτισμό μας.
Η πινακίδα, βέβαια, όπως όλες οι άλλες, είναι γραμμένη με κεφαλαία γράμματα. Έτσι, μη έχοντας σημεία στίξης, αφήνει τον καθένα μας να την τονίσει και – όπως είναι φυσικό – μη γνωρίζοντας την ιστορία μας και ουσιαστικά ημιμαθείς, επειδή αγνοούμε και την ύπαρξη ακόμα του μεγάλου ζωγράφου, στο αντίκρισμά της διαβάζουμε το πιο διαδεδομένο, λόγω του Αδαμαντίου, «Κοραής» και με την νεοελληνική μετάθεση ενός ζακυνθινά τονισμένου ονόματος αποδίδουμε σε άλλο πρόσωπο την τιμή και την δόξα, στερώντας στον δικό μας δημιουργό την αναγνώριση και την υστεροφημία.
Με το θέμα αυτό είχαμε παλιότερα ασχοληθεί και πάλι. Αφορμή γι’ αυτήν την επανάληψη και επιστροφή στάθηκε ένα καλογυρισμένο ντοκιμαντέρ, αφιερωμένο στο νησί μας, το οποίο προβλήθηκε σήμερα που γράφω (Κυριακή μεσημέρι) από την τηλεόραση της Ε.Ρ.Ζ. –αν δεν κάνω λάθος είναι μια δημιουργική προσφορά του Επιμελητηρίου Ζακύνθου– και παρότι σπάνια βλέπω τηλεόραση, λόγω της πρώτης σημερινής βροχής, που μου στέρησε το θαλάσσιο μπάνιο, παρακολούθησα.
Ήταν αληθινά μια προσεγμένη και τεκμηριωμένη δουλειά, την οποία παρότι είχα ξαναδεί, κάθισα και την ξαναχάρηκα. Αυτός που θα την δει έχει σίγουρα πολλά να κερδίσει και μπορεί να πάρει μια σωστή εικόνα του τόπου μας και του πολιτισμού μας. Οι θρησκευτικές μας εκδηλώσεις, η μουσική μας, η ποίηση, η ζωγραφικά και το θέατρό μας, μαζί με τις «ομιλίες», την Γκιόστρα και τις καντάδες, με επιμέλεια τοποθετημένα και ιστορικά τεκμηριωμένα, είναι τα σημαντικότερα θέματα αυτού του ντοκιμαντέρ και, σε αντίθεση με τους διάφορους αυτοσχέδιους και επίφοβους ξεναγούς, που όλο και πληθαίνουν στον τόπο μας, μπορεί αυτό να κατατοπίσει και να βοηθήσει.
Το μόνο σημείο που με ξένισε ήταν η λάθος τονισμένη αναφορά στον ζωγράφο του πίνακα του Αγίου Χαραλάμπη, δύο φορές μάλιστα, η οποία δεν είναι στην περίπτωσή μας έγκλημα, αλλά παράπτωμα και οφείλεται μόνο και μόνο στην μη επτανησιακή καταγωγή του εκφωνητή και την γειτνίασή του με τον παραγωγό.
Αυτό που δεν μπορεί να θεωρηθεί πταίσμα, αλλά κακούργημα, είναι η λανθασμένη ονοματοδοσία των οδών μας, που πρέπει σύντομα να διορθωθεί.
Με την ευκαιρία αυτή ας θυμηθεί κάποιος και τον ζωγράφο της πρώτης απεικονιζόμενης λιτανείας. Ο Αδαμάντιος Κοραής έχει πολλούς δρόμους με τ’ όνομά του σε πιο οικείους του χώρους και σε πολλές πόλεις της Ελλάδας. Εμείς ας επαναφέρουμε στην μνήμη των σημερινών ζακυνθινών τον δικό μας. Επειδή, δε, η γραφή με κεφαλαία γράμματα δεν τονίζεται, ας γραφτεί στην πινακίδα ολόκληρο τ’ όνομά του: οδός «Γιαννάκη Καστρινού ή Κοράη». Έτσι, όσοι κατοικούν τον δρόμο του, θα τον θυμούνται και όσοι περνούν από την γειτονιά θα τον γνωρίζουν.
Είναι πολλά αυτά που μπορεί να κάνει η μετάθεση ενός τόνου. Σκεφθείτε μόνοι παραδείγματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου