ΤΟ ΘΗΡΙΟ ΕΙΜΑΙ ΕΓΩ. Λόγος για την συλλογή διηγημάτων "Θηριοδαμαστήριο" του π. Παναγιώτη Καποδίστρια

π. Γεωργίου Λέκκα *

Βρήκα αυτές τις μέρες την ευκαιρία να ξαναδιαβάσω το ΘΗΡΙΟΔΑΜΑΣΤΗΡΙΟ του π. Παναγιώτη Καποδίστρια, τα «νανοδιηγήματά» του, που μπορεί να είναι νάνοι κατά το σχήμα, είναι όμως γίγαντες ως προς την πνευματική τους στόχευση.

Οι ήρωες του Καποδίστρια μάς είναι όλοι τους οικεία πρόσωπα. Με μόνη εξαίρεση την Ιβάνα, την «Βουλγάρα», που η αξιοπρέπειά της μάς ανοίγει τα μάτια στην αναξιοπρέπεια των αρρένων ηλικιωμένων που φροντίζει, οι ήρωες του Καποδίστρια είναι σε αναζήτηση φαντασιακού εαυτού επειδή δεν αντέχουν την αλήθεια του δικού τους.

Η κυρά Μαρκέλα ζει για να αναμεταδίδει πού έπεσε θανατικό. Η Λετίτσια επινοεί ανύπαρκτους φίλους στο fb για να μοιράζεται την μοναξιά της. Η κυρά Ευδοξία ικανοποιεί τις ανάγκες της για επικοινωνία χάρη στο «χρυσό στόμα» του «εκκλησιαστικού σταθμού που υπεραγαπά». Ο Ζήσιμος τρελαίνεται στην υποψία ότι αρχίζει η φαλάκρα του. Η Λίζα βγάζει κάθε απόγευμα το σκυλάκι της με την συγκεντρωτική έκδοση των ποιημάτων του Ελύτη παραμάσχαλα για να σκάσουν «οι παρακατιανές της πλατείας που δεν διαβάζουν ποίηση». Ο γερο-Κουρέας βγαίνει μέρα-μεσημέρι με φακό στην τσέπη σε περίπτωση που σβήσει ο ήλιος. Ο Νίκολας φιλοξενεί στο Γιοχάνεσμπουργκ ομογενείς γιατί δεν αντέχει τους υπάνθρωπους μαύρους γηγενείς. Η κυρά Αλεξάνδρα βάζει καθημερινά μπουγάδα τα ρούχα του πεθαμένου άνδρα της κι ο μπογιατζής ο Θοδωρής δεν κοιμάται από τον φόβο πως δεν θα ξυπνήσει.

Οι ήρωες του Θηριοδαμαστηρίου μάς είναι οικείοι γιατί σχεδόν όλοι τους έχουν την ίδια αδυναμία με τους περισσότερους από μας: Αδυνατούν να σταθούν «ενώπιος ενωπίω» με την αδυναμία τους και, προκειμένου να παρακάμψουν ό,τι πάνω τους δεν αντέχουν, επινοούν υποκατάστατο εαυτό που τους διχάζει, τους φυλακίζει, τους βασανίζει και τελικά, σαν τον Ζήσιμο, τους σκοτώνει.

Ο π. Παναγιώτης μάς ανοίγει τα μάτια να δούμε πως ο άνθρωπος είναι αναγκαστικά θηρίο αν δεν συναντηθεί με τον Θεάνθρωπο. Θηρίο είναι ο εαυτός μας που δεν μπορούμε να δαμάσουμε από μόνοι μας και τελικά αυτός μάς σκοτώνει.

Οι αντιήρωες του Θηριοδαμαστηρίου αυτοκαταδικάζονται σε απομόνωση γιατί δεν μπορούν να διαχειριστούν τις φοβίες τους. Σε αντίθεση με τον στρουθοκαμηλισμό των ηρώων του, ο αναγνώστης του Θηριοδαμαστηρίου έχει όμως μια ακόμα σπουδαία ευκαιρία να αντικαθρεφτισθεί στους ήρωες του Καποδίστρια και να κλάψει για τα χάλια μας.

24.1.24.

* Ο Πρωτοπρεσβύτερος Δρ. Γεώργιος Λέκκας είναι κληρικός της Ιεράς Μητροπόλεως Βελγίου.