Μιὰ
ἄλλη προσέγγιση τῆς Ἀκολουθίας τοῦ
Ἑσπερινοῦ
Σχέδιο
γιὰ ἀπόδραση ἀπὸ τὴν ἀγχωτικὴ
καθημερινότητα εἶναι τελικὰ ἡ Ἑσπερινὴ
Ἀκολουθία. Κι ἀλήθεια, πῶς
δὲν τὸ ἔχουμε προσέξει; Γιατὶ ἡ
Ἐκκλησία σωστὰ τὰ ἔχει ὁριοθετήσει
καὶ προσφέρει. Μονάχα πὼς ὁ κόσμος
ἀγνοεῖ αὐτὰ ποὺ διδάσκει, καὶ πολὺ
περισσότερο μήτε ποὺ νοιάζεται νὰ τὰ
προσεγγίσει. Κι ἄς εἶναι γιὰ τὸ καλό
του, γιὰ τὴν διδαχή του, ἡ ὁποία καὶ
θὰ τὸν συνδράμει, ὥστε ν᾿ ἀποφορτιστεῖ
ἡ ψυχή του ἀπὸ πολλὰ καὶ ποικίλα ποὺ
τὴν πληγώνουν.
Ἀπὸ
τὶς θεραπευτικὲς μεθόδους, λοιπόν, ποὺ
ἡ Ἐκκλησία χρησιμοποιεῖ, ὥστε νὰ
βοηθήσει τὸν κάθε πιστό, εἶναι καὶ οἱ
διάφορες ἱερὲς Ἀκολουθίες. Μιὰ ἀπὸ
τὶς ὁποῖες καὶ πολὺ σημαντικὴ θὰ
τὴν ἔλεγα, εἶναι κι αὐτὴ τοῦ Ἑσπερινοῦ.
Ὄχι μόνο τοῦ πανηγυρικοῦ, ἀλλὰ τοῦ
Ἑσπερινοῦ τῆς κάθε ἡμέρας.
Ὅμως
τί εἶναι καὶ γιατὶ τελεῖται ἡ Ἀκολουθία
τοῦ Ἑσπερινοῦ; Ποιὰ ἡ χρησιμότητα
καὶ ὁ σωτηριολογικός χαρακτήρας της;
Ὁ
Ἑσπερινὸς, ὡς Ἀκολουθία τοῦ Νυχθημέρου,
τελεῖται μετὰ τὴν λεγομένη Ἐνάτη Ὥρα,
τὴν ἀκροτελεύτιο Ἀκολουθία τοῦ
εἰκοσιτετραώρου, δηλαδή. Μάλιστα, ὁ
Ἑσπερινὸς θεωρεῖται, σύμφωνα μὲ τὴν
ἀρχαία τάξη τῆς Ἐκκλησίας, ὡς ἡ πρώτη
ἀκολουθία τοῦ νέας ἡμέρας, ποὺ ἀρχίζει
ἀπὸ τὸν Ἑσπερινό, συνεχίζεται μὲ τὸ
Ἀπόδειπνο, τὸ Μεσονυκτικό, τὸν Ὄρθρο,
τὴν πρώτη Ὥρα,γιὰ νὰ τελεσθεῖ στὴ
συνέχεια ἡ Θεία Λειτουργία. Ἄρα ὁ
Ἑσπερινὸς εἶναι τὸ εἰσοδικὸ στὴ νέα
ἡμέρα ποὺ ἀνοίγεται. Παράλληλα εἶναι
καὶ ἡ προετοιμασία τοῦ κάθε πιστοῦ
γιὰ τὴν διέλευση τοῦ σταδίου τῆς
νυκτὸς ποὺ πλησιάζει. Ἄλλωστε, γιὰ
ποιὸ λογο θ’ ἀνάψουν οἱ λυχνίες, γιὰ
τὴν παροχὴ φωτός; [ἐξ οὗ καὶ ἡ
μετονομασία τοῦ Ἑσπερινοῦ σὲ Λυχνικό].
Ἀλήθεια,
σκέφτηκε ποτὲ κανεὶς τὴν προνοητικότητα
τῆς Ἐκκλησίας καὶ φροντίδα Της, ὥστε
τὸ «νυχτερινὸν στάδιον ἀμέμπτως»
νὰ διέλθει ὁ πιστός. Δὲν εἶναι, μάλιστα,
τυχαῖο ποὺ ὁ ἱερέας εὔχεται κατὰ τὴν
ὥρα τῆς τελέσεως τῆς Ἑσπερινῆς
Ἀκολουθίας, ὅπως ὁ Κύριος παράσχει
«τὴν παροῦσαν ἑσπέραν καὶ τὴν
ἐπιοῦσαν νύκτα εἰρηνικήν... καὶ [ὅπως]
ρῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ φόβου νυκτερινοῦ...
[ἀλλὰ καὶ νὰ δώσει] τὸν ὕπνον, ὅν εἰς
ἀνάπαυσιν τῇ ἀσθενείᾳ ἡμῖν
ἐδωρήσω...» (Ἑβδόμη εὐχὴ τοῦ Λυχνικοῦ).
Ζωτικά, ὄντως καὶ ἀνθρώπινα τὰ αἰτήματα,
τὰ ὁποῖα καὶ γαληνεύουν τὴν ψυχή, τὸ
εἶναι ὁλάκερο καὶ τὸ ὁδηγοῦν «ἐπὶ
λιμένα θελήματός» Του (Δευτέρα εὐχὴ
τοῦ Λυχνικοῦ). Κι ὅλοι, φυσικά, ξέρουμε
ποιὰ ἡ σημασία τὸ νὰ πραγματοποιηθεῖ
τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ στὴ ζωή μας.
Ὅμως,
ἄν ἡ ἀρχὴ τῆς νέας ἡμέρας ἀρχίζει
ἀποβραδίς, μὲ τὸν Ἑσπερινό, αὐτὸ
ἀποδεικνύει τὸν πλήρη συντονισμὸ τῆς
Ἐκκλησίας μὲ τὸ θεῖο θέλημα, τὸ Ὁποῖο
κατὰ τὴν Δημιουργία τοῦ Κόσμου τήρησε
τὴν ἀρχὴ αὐτή. «Καὶ ἐγένετο ἑσπέρα
καὶ ἐγενετο πρωΐ ἡμέρα πρώτη...» (Γεν.
1: 5, 8, 13 κ.λ.π.). Κι ἄν τώρα σταθοῦμε μὲ
μεγάλο σεβασμὸ ἀπέναντι στὸ μεγαλειῶδες
τῆς θείας Δημιουργίας γεγονός, τότε θὰ
κατανοήσουμε πλήρως ὅτι, ὅπως ἀπὸ τὸ
σκοτάδι, ποὺ διαλύεται σιγά-σιγά,
ἐμφανίζεται τὸ φῶς, ἔτσι μαζί του
ἀναδύονται ὅλα τὰ ὄσα συνθέτουν τὸν
κόσμο: νερά, θαλασσες, πανίδα, χλωρίδα,
ἥλιος, σελήνη, ἄστρα κ.λ.π. Ἀλλὰ μήπως
καὶ τὸ ἴδιο δὲ συμβαίνει στὸν
άνθρώπινο βίο, ὅπου τὰ ὅποια (ἐσωτερικὰ)
σκοτάδια διαλύονται μὲ τὴν παρουσία
τοῦ Φωτὸς, ποὺ ἀναμφίβολα εἶναι ὀ
ἴδιος ὁ Χριστός; Ἄλλωστε, ὁ ἴδιος τὸ
δήλωσε καὶ μάλιστα μετ᾿ ἐμφάσεως
πολλῆς, ὅτι «Ἐγὼ εἰμὶ τὸ φῶς τοῦ
κόσμου· ὁ ἀκολουθῶν ἐμοὶ οὐ μὴ
περιπατήση ἐν τῇ σκοτίᾳ, ἀλλ᾿ ἔξει
τὸ φῶς τῆς ζωῆς» (Ἰω. 8, 12).
Ἑπομένως
ἕνα πρέπει νὰ συμπεράνουμε: ὅτι ὁ
Ἑσπερινὸς, αὐτὴ ἡ ἀκολουθία δηλαδή
ποὺ τὴν ἀγνοοῦν οἱ περισσότεροι, δὲν
εἶναι παρὰ μιὰ ἀνανέωση τοῦ μεγάλου
καὶ σωτηριολογικοῦ μηνύματος τῆς
Δημιουργίας τοῦ Κόσμου. Γιατὶ ὅπως ὁ
Κόσμος δημιουργεῖται ἀπὸ τὸν Τριαδικὸ
Θεὸ, ὁ Ὁποῖος παραμερίζει τὸ Χάος
καὶ τὸ σκοτάδι, γιὰ νὰ τὸν βγάλει στὸ
Φῶς, ἔτσι κι ὁ κάθε ἄνθρωπος, καὶ δὴ
ὁ κάθε πιστός, ἀναμένει καθημερινὰ τὸ
φῶς Χριστοῦ, ὥστε νὰ ἀνα-δημιουργηθεῖ.
Ἤ κατὰ τὸν θεϊκὸ τὸ λόγο, «Ἰδοὺ
καινὰ ποιῶ πάντα» (Ἀποκ. 21, 5), ποὺ
σημαίνει πὼς ἡ κάθε μέρα κάτι τὸ νέο
ἐμφανίζει στὴ ζωή μας. Θεϊκὴ δωρεὰ
ἀγάπης ἀπύθμενης κι αὐτό. Γιὰ τὴ
σωτηρίας μας πάντα. Ἤ, μήπως ἀμφιβάλλει
κανείς;
π.
κ. ν. κ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου